Marek Perepeczko

---

Życiorys

Wczesne lata

Marek Perepeczko, urodzony w stolicy Polski, Warszawie, był synem Floriana Perepeczki, który w czasie powstania warszawskiego ukrywał się pod pseudonimem „Szary”. W rodzinie artystycznej, miał również bliskiego krewnego, Andrzeja Perepeczkę, który był marynarzem oraz autorem książek (ich więź była bratnia). Jego dzieciństwo przypadło na urokliwą dzielnicę Mokotowa, a czas spędzony w szkole zdefiniował jego młodzieńcze lata. W dzieciństwie był osobą szczuplutką, chorowitą i dosyć zamkniętą w sobie.

W okresie nastoletnim wyróżniał się wysokością, osiągając wzrost 190 cm, co w połączeniu z niepewnością w relacjach z rówieśnikami prowadziło do wielu trudów emocjonalnych. Aby przekształcić swoją nieśmiałość i stawić czoła kpinom ze strony kolegów, za radą ojca zaczął uprawiać sport, stając się członkiem klubu wioślarskiego. Z kolei wskazówki sąsiada skierowały go ku światu koszykówki, gdyż przez dwa lata aktywnie trenował w Legii, zdobywając miejsce w kadrze juniorów.

W opinii znajomych, Marek imponował ze względu na talent, podnosząc ciężary i ćwicząc sztuki walki, a także pływanie oraz kulturystykę, co zaowocowało wspaniałą sylwetką atlety.

Mimo że w młodości dążył do zostania architektem, z czasem postawił na aktorstwo. Przełomowym momentem okazało się spotkanie przyszłej żony, Agnieszki Fitkau, które miało miejsce w dniu składania dokumentów do warszawskiej PWST. Związek zawarli w 1966 roku.

Kariera

Po ukończeniu studiów w 1965 roku na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, zadebiutował w roli Gezy w klasycznej sztuce Jerzego Przeździeckiego Garść piasku, reżyserowanej przez Czesława Wołłejkę. Premierowe wystawienie miało miejsce w Teatrze Klasycznym w Warszawie, gdzie Marek pozostawał do 1970 roku.

Następnie, w okresie 1970–1972, pracował w warszawskim Teatrze Komedia, co pozwoliło mu znacznie rozwinąć swoje umiejętności aktorskie. Do tego czasu zdobywał doświadczenie, występując na scenie w Studiu Poetyckim Andrzeja Konica w TVP.

Po udziale w niewielkim filmie Ciemnogród (1964) pod reżyserią Konrada Nałęckiego, Marek zaistniał na dużym ekranie dzięki dramatowi Andrzeja Wajdy Popioły (1965). W tej samej dekadzie, w dramacie wojennym Janusza Morgensterna Potem nastąpi cisza (1965) wystąpił w roli porucznika Marka Kolskiego, obok Daniela Olbrychskiego oraz Andrzeja Łapickiego.

Niezwykłą popularność zyskał dzięki roli Aldka Piwko w westernie Wilcze echa (1968), zrealizowanym przez Aleksandra Ścibora-Rylskiego. Jego kolejna znacząca rola w ekranizacji powieści Henryka Sienkiewicza Panu Wołodyjowski (1969) pod reżyserią Jerzego Hoffmana przyniosła mu sympatię widzów, grając Adama Nowowiejskiego.

W 1973 roku Marek stał się gwiazdą dzięki tytułowej roli w serialu Janosik, reżyserowanym przez Jerzego Passendorfera, gdzie wcielił się w postać herszta zbójników.

W latach 80. Perepeczko spędził czas w Australii, gdzie prowadził amatorskie kluby literacko-teatralne oraz założył stowarzyszenie o nazwie Tymczasowe Towarzystwo Miłośników Teatru im. Witkacego. Po długiej przerwie, trwającej 15 lat, powrócił na polskie sceny po zmianach politycznych w 1989 roku.

W międzyczasie, w latach 1997–2003, pełnił rolę aktora i dyrektora Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie. Kolejna znacząca rola miała miejsce w sitcomie 13 posterunek, gdzie zagrał postać nadkomisarza Władysława Słoika, w reżyserii Macieja Ślesickiego.

Ostatnie przygotowania do spektaklu pt. Dwie morgi utrapienia w teatrze w Českim Cieszynie odbywały się tuż przed jego śmiercią. W trakcie kariery aktorskiej Marek dał się poznać nie tylko jako utalentowany aktor, ale również jako śpiewak, reinterpretując repertuar Władimira Wysockiego. Wśród jego wzorów aktorskich znajdowali się Tadeusz Łomnicki oraz Laurence Olivier.

Śmierć

W nocy z 16 na 17 listopada 2005 roku zmarł nagle na zawał serca w swoim mieszkaniu w Częstochowie. Jego urna z prochami została złożona 28 listopada 2005 roku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 141, rząd 5, miejsce 9). Aktor spoczął obok swoich przodków, w tym swojej rodziny, m.in. dziadka, inżyniera Franciszka Perepeczki oraz babci Walentyny Perepeczko, z domu Umańców.

W hołdzie dla jego twórczości, 31 października 2014 roku w Częstochowie, przy al. Najświętszej Maryi Panny, odsłonięto ławeczkę Marka Perepeczki. Ponadto, w czerwcu 2018 roku, jego imieniem nazwano ulicę w śródmieściu Częstochowy, co jest wyrazem uznania dla jego dorobku artystycznego i wpływu na lokalną kulturę.

Filmografia

Filmografia Marka Perepeczko to bogaty zbiór ról, które pozostawiły trwały ślad w polskiej kinematografii. Oto lista wybranych produkcji, w których artysta zagrał.

• Potem nastąpi cisza (1965) jako porucznik Marek Kolski,
• Zejście do piekła (1966) jako Odyn Schweiser,
• Wilcze echa (1968) jako Aldek Piwko,
• Polowanie na muchy (1969) jako reklamujący rajstopy w redakcji „Myśli Młodych”,
• Gniewko, syn rybaka (serial telewizyjny, 1968–1970) jako Gniewko,
• Pan Wołodyjowski (1969) jako Adam Nowowiejski,
• Przygody pana Michała (serial telewizyjny, 1969) jako Adam Nowowiejski,
• Góry o zmierzchu (1970),
• Brzezina (1970) jako Michał,
• Kolumbowie (serial telewizyjny, 1970) jako „Malutki”,
• Przygoda Stasia (1970) jako ojciec Stasia,
• Motodrama (1971) jako ciężarowiec Niuniek,
• Piłat i inni (1972) jako Centurion Marek Szczurza Śmierć,
• Wesele (1972) jako Jasiek,
• Janosik (serial telewizyjny, 1973) jako Janosik,
• Janosik (1974) jako Janosik,
• Awans (1974) jako Antek,
• Obrazki z życia (1975) – mężczyzna w lokalu niepodobny do Janosika,
• Życie na gorąco (1978) jako Hermann, człowiek Ottona (odc. 9),
• Śmierć autostopowiczek (czes.: Smrt stopařek) (1979) jako Charvát; film czechosłowacki,
• Sara (1997) jako Józef, ojciec Sary,
• 13 posterunek (serial telewizyjny, 1997–1998) jako komendant nadkom. Władysław Słoik,
• Pan Tadeusz (1999) jako Maciej Dobrzyński „Chrzciciel”,
• 13 posterunek 2 (serial telewizyjny, 2000) jako komendant nadkom. Władysław Słoik,
• Atrakcyjny pozna panią… (2004) jako Henryk „Hendryk”,
• Dublerzy (2006) jako Corazzi,
• Dublerzy (serial) (2006) jako Corazzi.

---

Oceń: Marek Perepeczko

---