Stefan Golczewski

---

Życiorys

Stefan Golczewski ukończył szkołę teatralną H.J. Hryniewieckiej, co otworzyło przed nim drzwi do kariery aktorskiej. Swój debiut najprawdopodobniej miał miejsce w sezonie 1916/1917 w warszawskim Teatrze Nowoczesnych. W kolejnych latach związał się z Teatrem Współczesnym w Warszawie (1918), a także z różnymi zespołami objazdowymi. W 1919 roku występował w grupie Kazimierza Junoszy-Stępowskiego, powtarzając tę współpracę z Wandą Radost-Modzelewską w tym samym roku, oraz z Tomaszem Działoszem w 1920 roku, gdzie jego występy miały miejsce w Teatrze Plebiscytowym na Warmii i Mazurach.

Warto zaznaczyć, że Golczewski występował również w Białymstoku, gdzie był częścią Teatru Wojskowego w latach 1920–1921, zaś w Grudziądzu dał popisy w teatrzyku varietes w latach 1921–1922 oraz w Teatrze Miejskim w latach 1929–1931. Jego kariera obejmowała także występy w Sosnowcu (1923–1926, 1934–1936), Pińsku (1923–1924), a także w Katowicach, gdzie gościł w Teatrze Polskim w latach 1924–1925, 1928–1929 oraz 1933–1934. Golczewski na wiele lat przeniósł się do Lwowa, gdzie był aktorem Teatru Semafor w latach 1925–1926, a później do Kalisza, gdzie grał w Zespole Zjednoczenia Artystów ZASP w latach 1926–1927 oraz w Teatrze Miejskim w latach 1938–1939.

Na początku lat 30., Golczewski występował w Warszawie, gdzie można go było zobaczyć w Teatrze Praskim w sezonie 1927–1928, a także w Teatrze Polskim i Cyruliku Warszawskim w latach 1931 i 1937–1938. Jego kariera obejmowała również Lublin w latach 1931–1932 oraz Częstochowę w Teatrze Miejskim w latach 1936–1937.

W 1941 roku, pomimo zakazu ZASP i Polskiego Państwa Podziemnego, Golczewski zdecydował się na występ w niemieckim filmie propagandowym „Heimkehr” (w reżyserii Gustava Ucickiego), gdzie zagrał rolę polskiego widza w kinie. Ten występ pozwolił mu uzyskać Erlebnis-Karte, co umożliwiło dalsze występy w jawnych teatrach Warszawy, takich jak Komedia (1942) oraz Miniatury (1943). W czasie drugiej wojny światowej włączył się w działania powstania warszawskiego.

Po wojnie, Golczewski pozostał w Warszawie, występując w Centralnym Teatrze Milicji Obywatelskiej w latach 1944–1947, a później w Teatrze Miejskim w Częstochowie (1947–1948). W listopadzie 1948 roku zasiadł na ławie oskarżonych w głośnym procesie aktorów związanych z filmem „Heimkehr”, w którym to czasie był sądzony wraz z Wandą Szczepańską, Juliuszem Łuszczewskim oraz Michałem Plucińskim. Sąd Okręgowy w Warszawie skazał go na trzy lata pozbawienia wolności.

W latach 1949–1954 był członkiem zespołu Teatru im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, a po tym okresie aż do końca swojego życia, występował w Toruniu w Teatrach Ziemi Pomorskiej, które później przekształciły się w Teatr im. Wilama Horzycy.

Stefan Golczewski był związany z aktorką Teodorą Rapacką, z którą stworzył artystyczny duet. Oboje zostali pochowani na toruńskim cmentarzu św. Jerzego (cmentarz ewangelicki).

---

Oceń: Stefan Golczewski

---