Marek Krzysztof Janiak

---

Kariera zawodowa

Ukończył Wojskową Akademię Medyczną w Łodzi w 1974 roku, zdobywając czwartą lokatę na roku. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę jako asystent, a później starszy asystent w Zakładzie Biologicznego Działania Promieniowań Niejonizujących Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii pod kierownictwem doc. dra hab. S. Szmigielskiego. W 1978 roku obronił pracę doktorską, której tematem było Uszkodzenie błon komórkowych w hodowli komórek prawidłowych i transformowanych wirusem SV-40 poddanych działaniu hipertermii 43 °C.

Habilitację osiągnął w 1986 roku na podstawie rozprawy zatytułowanej Modyfikacja nieswoistych reakcji cytotoksyczności komórkowej pod wpływem preparatu Propionibacterium granulosum KP-45. Tytuł profesora zwyczajnego uzyskał w 2008 roku.

W swojej karierze odbył liczne zagraniczne staże naukowe. Uczestniczył m.in. w kursie Onkologii Eksperymentalnej organizowanym przez Międzynarodową Unię do Walki z Rakiem w Royal Marsden Hospital w Londynie we wrześniu 1977 roku, a także w „Europejskiej Szkole Immunologii Nowotworów” na Uniwersytecie w Utrechcie w październiku 1987 roku. W latach 1992–1993 korzystał ze stypendium Alberta Cancer Board w Edmonton, a następnie w okresie 1993–1994 pracował jako Visiting Scientist w Laboratorium Hematologii Doświadczalnej Wydziału Medycznego Uniwersytetu Alberty w Kanadzie. W październiku 1997 roku wziął udział w kursie dla wykładowców szkoleń dotyczących postępowania medycznego z ofiarami wypadków jądrowych w Centrum Organizacji Pomocy w Wypadkach Radiacyjnych (REAC/TS) w Oak Ridge National Laboratory w USA.

W latach 2001–2002 był zastępcą komendanta, a od czerwca 2002 roku pełnił funkcję ostatniego komendanta Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii w Warszawie, pozostając na tej pozycji do marca 2003 roku. Następnie, do końca czerwca 2007 roku, działał jako pierwszy dyrektor tego instytutu. W okresie 1996–2020 roku kierował Zakładem Radiobiologii i Ochrony Radiologicznej.

W latach 2005–2008 pełnił różnorodne funkcje konsultacyjne, w tym Konsultanta krajowego ds. obronności w dziedzinie epidemiologii, a także Konsultanta wojskowej służby zdrowia w zakresie epidemiologii oraz medycyny pracy.

Jest autorem oraz współautorem ponad 120 prac naukowych dotyczących radiobiologii, onkologii eksperymentalnej, patofizjologii i immunologii, które ukazały się w czasopismach krajowych i zagranicznych, a także reprezentował swoje badania w ponad 300 wystąpieniach i prezentacjach podczas krajowych i międzynarodowych zjazdów oraz sympozjów naukowych.

Publikacje (wybór)

Wśród wybitnych publikacji Marka K. Janiaka znajdują się następujące pozycje:

• Marek K. Janiak, Bogusław Gnatowski, AIDS – karta choroby, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, 1987, ISBN 83-203-2786-5,
• Marek K. Janiak, Andrzej J. Wójcik (red.), Medycyna zagrożeń i urazów radiacyjnych, PZWL, Warszawa 2004, ISBN 83-200-2958-9,
• Krzysztof W. Zieliński, Marian Brocki, Marek K. Janiak, Andrzej Wiśniewski (red.), Patologia obrażeń i schorzeń wywołanych współczesną bronią w działaniach wojennych i terrorystycznych, wydawnictwo MON, Warszawa, 2010, ISBN 978-83-927103-4-9,
• Marek K. Janiak, Aneta Cheda, Ewa M. Nowosielska (red.), Pokojowe i terrorystyczne zagrożenia radiacyjne, wyd. Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, Warszawa 2012, ISBN 83-89379-08-2.

Członkostwo w stowarzyszeniach i organizacjach naukowych

Marek Krzysztof Janiak jest aktywnym członkiem wielu stowarzyszeń i organizacji naukowych, co potwierdza jego zaangażowanie w dziedzinie badań i ochrony radiologicznej. Poniżej przedstawiono szczegóły jego członkostwa:

• Polskie Towarzystwo Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie – od 1979 r. (w latach 1998–2001 pełnił funkcję przewodniczącego Oddziału Warszawskiego; następnie w latach 2001–2013 był członkiem Zarządu Głównego; w latach 2007–2013 także prezesa; obecnie od 2016 r. jest Członkiem Honorowym),
• Polskie Towarzystwo Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej – aktywny od 1979 r. (w latach 1990–1993 pełnił rolę Sekretarza Naukowego Zarządu Głównego),
• Komitet Fizyki Medycznej, Radiobiologii i Diagnostyki Obrazowej PAN – od 1996 r. (w latach 1999–2006 przewodniczył Komisji Ochrony Radiologicznej i Radiobiologii, a w latach 2007–2010 był członkiem Komisji Higieny Radiacyjnej i Radiobiologii),
• Rada Sanitarno-Epidemiologiczna przy Głównym Inspektorze Sanitarnym – przewodniczył Komisji Higieny Radiacyjnej i Bioterroryzmu w okresie od 21.02.2011 do 20.02.2014,
• Komitet Naukowy ONZ ds. Skutków Promieniowania Atomowego (UNSCEAR) – od 2005 r. (zaczynał jako doradca, a następnie pełnił funkcję zastępcy Przedstawiciela Polski),
• Rada ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej przy Prezesie Państwowej Agencji Atomistyki – członek od 2016 r.

Zaangażowanie Marka Krzysztofa Janiaka w te organizacje podkreśla jego znaczącą rolę w obszarze ochrony radiologicznej oraz badań naukowych w Polsce.

Nagrody i wyróżnienia

Marek Krzysztof Janiak został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami oraz wyróżnieniami, co odzwierciedla jego znaczący wkład w dziedzinę naukową. Jego osiągnięcia są rezultatem zaangażowania w badania nad rakiem oraz wpływem promieniowania na organizmy.

• W maju 1976 roku, w ramach współpracy zespołowej, otrzymał Międzynarodową Nagrodę Fundacji im. J.G. Zimmermanna za Badania nad Rakiem, przyznaną przez Towarzystwo Przyjaciół Wydziału Medycznego Uniwersytetu w Hanowerze,
• Wyróżnienie zespołowe I stopnia Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych dotyczyło cyklu trzech publikacji związanych z badaniem „Pobudzenie układu odpornościowego myszy poddanych jednorazowym i wielokrotnym ekspozycjom na niskie dawki promieniowania X” podczas XV Zjazdu PTBR, który odbył się w Siedlcach w dniach 20-23 września 2010 roku,
• W 2019 roku, podczas XVIII Zjazdu PTBR w Kielcach, Janiak zdobył nagrodę zespołową I stopnia za artykuł przeglądowy zatytułowany „Cancer immunotherapy: how low-level ionizing radiation can play a key role”, który również podkreślił jego wkład w badania dotyczące immunoterapii nowotworowej.

---

Oceń: Marek Krzysztof Janiak

---