Kazimierz Fabisiak, urodzony 11 lutego 1903 roku w Warszawie, a zmarły 28 kwietnia 1971 roku w Krakowie, był wpływowym polskim aktorem i reżyserem teatralnym.
W ciągu swojej kariery, Fabisiak pełnił również funkcje dyrektorskie w teatrach, co podkreśla jego znaczący wkład w rozwój polskiego teatru.
Życiorys
Urodziny Kazimierza Fabisiaka miały miejsce w rodzinie Aleksandra i Józefy z Borutów. W 1919 roku ukończył naukę w gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. W latach 1919–1920 zaciągnął się jako ochotnik do Wojsku Polskim. W okresie od 1923 do 1924 roku kontynuował edukację, studiując w Oddziale Dramatycznym przy Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, gdzie zdobył dyplom aktora.
Jego kariera aktorska rozpoczęła się w Teatrze Miejskim w Łodzi w sezonie 1924/25, a debiut miał miejsce 15 września 1924, gdzie zagrał rolę Piotra Hoeringa w sztuce „Kłopoty geniusza”. Oprócz głównych wystąpień w teatrze, w lecie organizował także amatorskie przedstawienia oraz występował na Scenie Robotniczej. W latach 1929/30–1931/32 był związany z Krakowem, gdzie grał w Teatrze im. Juliusza Słowackiego, a następnie wrócił do Warszawy, występując w sezonach 1932/33–1933/34 w Teatrze Polskim oraz w Małym Teatrze. W sezonie 1934/35 grał na scenach TKKT, w tym również w Teatrze Narodowym, Nowym i Letnim. W kolejnych sezonach, od 1935/36 do 1938/39, ponownie pracował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, gdzie pełnił również funkcję reżysera.
Po wybuchu II wojny światowej Fabisiak został zmobilizowany do wojska. W trakcie kampanii wrześniowej znalazł się w niewoli, jednak po półtoramiesięcznym pobycie w obozie kieleckim powrócił do Krakowa, gdzie podjął pracę w wydziale finansowym Magistratu. W latach 1941–1944 zajmował się reżyserowaniem oraz graniem w jawnych przedstawieniach, które odbywały się w Starym Teatrze; w okresie 1944–1945 był kierownikiem, reżyserem oraz aktorem krakowskiego Teatru Powszechnego, który działał pod protektoratem władz okupacyjnych. Działalność ta przyniosła mu po wojnie reperkusje, za co został ukarany przez ZASP.
W 1945 roku krótko pełnił rolę aktora w Śląskim Teatrze Wojskowym, a następnie przez dwa lata pracował jako inspektor kontroli społecznej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach. Po tej pracy został kierownikiem oddziału PCK. W marcu 1951 roku wrócił na scenę, angażując się jako aktor i reżyser w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej. W tym okresie występował pod różnymi pseudonimami, jednak przez większość czasu używał swojego prawdziwego nazwiska. Od 1 lipca 1953 do 30 września 1956 działał jako aktor i reżyser w Teatrach Dramatycznych w Poznaniu. Po tym czasie, aż do własnej śmierci, kontynuował pracę w krakowskich teatrach, w tym w teatrze im. Juliusza Słowackiego (w sezonach 1956/57 i 1957/58) oraz Starym Teatrze od sezonu 1958/59. W tym czasie występował i reżyserował również w Teatrze Polskiego Radia oraz Teatrze Telewizji. W latach 1956–1971 zagrał w ponad trzydziestu filmach.
Dwa razy zakładał rodzinę – po raz pierwszy z Stefanią Jaworówną, która była sekretarką rozgłośni PR w Krakowie, a następnie z Eleonorą Andretzky (1914–1997). Fabisiak był ojcem aktora Aleksandra. Jego życie zakończyło się tragicznie na scenie teatralnej podczas próby generalnej „Biesów” Dostojewskiego. Po śmierci został pochowany na cmentarzu Rakowickim w kwaterze PAS 69-płn.
Filmografia
Kazimierz Fabisiak zyskał uznanie jako utalentowany aktor, którego filmografia obejmuje wiele pamiętnych ról. Jego prace są zróżnicowane i przedstawiają bogaty wachlarz charakteryzacji, które odzwierciedlają jego umiejętności aktorskie. Poniżej przedstawiamy zestawienie znaczących filmów, w których wystąpił:
- 1956: Człowiek na torze – Konarski, członek komisji,
- 1956: Zimowy zmierzch – maszynista Malinowski,
- 1956: Nikodem Dyzma – Leon Kunicki,
- 1958: Pożegnania – mężczyzna przy barze,
- 1959: Miejsce na ziemi – rybak Edmund,
- 1960: Matka Joanna od Aniołów – ksiądz Brym,
- 1962: Między brzegami – dziadek Filip,
- 1964: Echo – Kasperski, współlokator Henryka w hotelu „Polonia” w Warszawie,
- 1964: Panienka z okienka – mistrz jubilerski Johannes Szulc,
- 1965: Podziemny front – Schmidt (odc. 4),
- 1966: Ściana Czarownic – Wierszycki,
- 1966: Piekło i niebo – diabeł w starym piekle,
- 1969: Jak rozpętałem II wojnę światową – ojciec Dominik, przeor klasztoru,
- 1970: Pierścień Księżnej Anny – ksiądz Kaleb,
- 1970: Album polski – profesor archeologii,
- 1970: Wakacje z duchami – Lichoń (odc. 1 i 3).
Źródło: Filmpolski.pl.
Przypisy
- a b Kazimierz Fabisiak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 19.12.2023 r.]
- a b c d e Kazimierz Fabisiak w bazie filmpolski.pl
- a b Stanisław S. Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983, s. 169.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jakub Ekier | Alicja Wahl | Piotr Głuchowski | Andrzej Niemirski | Edward Grajnert | Włodzimierz Fruczek | Michał Żebrowski (aktor) | Henryk Gold | Elżbieta Lipińska | Aleksandra Staszko | Zbigniew Jerzyna | Michalina Rogińska | Andrzej Rosiewicz | Julitta Karwowska-Wnuczak | Jadwiga Łuszczewska | Leonard Sempoliński | Anna Cellari | Edwarda Chojnacka | Kostek Joriadis | Stanisława CentnerszwerowaOceń: Kazimierz Fabisiak