Zbigniew Jerzyna

---

Życiorys

„Zbigniew Jerzyna to postać, która w swojej twórczości oddała hołd polskiej kulturze. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie kształtował swoją artystyczną wrażliwość. Jego debiut poetycki miał miejsce w 1957 roku, kiedy to swoje wiersze zaprezentował w „Nowej Kulturze”. Debiut książkowy przypadł na rok 1963, kiedy to opublikował zbiór wierszy zatytułowany „Lokacje”. W 1965 roku wszedł do PZPR, co na pewien czas wpłynęło na jego działalność literacką.

Był redaktorem wielu ważnych czasopism, takich jak „Widzenia”, „Orientacja”, „Integracja”, a następnie „Kultura” oraz „Przegląd Tygodniowy”. Jerzyna założył Spółdzielnię Wydawniczą „Anagram” i długo pełnił funkcję przewodniczącego jej Rady Nadzorczej, a także doradzał programowo. Jego dorobek literacki doceniono licznymi nagrodami, a jego wiersze oraz słuchowiska przetłumaczono na 35 języków, co świadczy o jego międzynarodowym znaczeniu.

W 2004 roku uhonorowano go nagrodą literacką im. Władysława Reymonta, a cztery lata później, w 2008 roku, został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Po zakończeniu życia, znalazł miejsce spoczynku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie spoczywa w kwaterze 228-5-31/32.

Twórczość (wybór)

W ciągu swojej kariery Zbigniew Jerzyna opublikował wiele znaczących dzieł literackich. Wśród jego książek można znaleźć tytuły, które zdobyły uznanie zarówno czytelników, jak i krytyków. Do jego najważniejszych publikacji należą: „Kwiecień”, „Realność”, „Coraz słodszy piołun”, „Modlitwa do powagi”, „Przesłanie”, „Wiersze wybrane”, „Erotyki”, „Moment przesilenia”, „Bo myśl z siebie zaczętą”, a także „Wybór wierszy”. Jerzyna wydał również „Małe rapsody”, „Pieczęcie”, „Iskrą tylko” (dramat który zdobył nagrodę na Międzynarodowych Targach Książki w Lipsku), „Wędrówka w słowie” (eseje zdobywające nagrodę Księgarzy), „Listy do Edyty”, i „A potem już nie”, z dalszymi pracami, takimi jak „Mówią i inne wiersze”, „Katalog życia i śmierci albo przygody pojęć”, „Zatacza się krąg” oraz „Saneczki” (ostatni zbiór wierszy wydany w 2010 roku).

W obszarze dramatów nie brakowało również jego twórczości. Wśród stworzonego przez niego repertuaru teatralnego znajdują się takie tytuły, jak „Tropy”, „Iskrą tylko” (które miało miejsce w Teatrze Dramatycznym w Warszawie i doczekało się około 200 przedstawień), „Kto wyprowadzi psa” oraz „Rozmowy istotne”. Jego utwory sceniczne były niezwykle popularne i zyskały szerokie grono widzów.

Jerzyna był także aktywnym twórcą w telewizji. Widzowie mogli zobaczyć jego prace w takich widowiskach jak „Widmo nocnej podróży”, „Gorący ślad”, „Księżyc w ruinach”, „Nike 43” oraz „Kłosy pochylone”. Jego zdolności kreatywne objawiały się także w radiu, gdzie opracował wiele słuchowisk, w tym „Kosztele”, „Syzyf”, „Odejście poety”, „Gasnące kolory”, „Fromborska baszta”, „Dzwonek”, „Pojednanie” i „Gorzkie pocałunki”, oraz „Listy, które płoną”. To wszystko dowodzi jego wszechstronności jako artysty.

W dodatku Jerzyna posiadał duże osiągnięcia w zakresie literackiej krytyki. Opracowywał wstępy do wielu książek znanych autorów, takich jak Miron Białoszewski, Jan Lechoń, Jan Kochanowski, Osip Mandelsztam, Anna Achmatowa, Rainer Maria Rilke, Barbara Sadowska oraz Bohdan Wrocławski. Napisał także wstęp do Antologii „Poeci wyklęci” (od Villona do Morrisona) oraz posłowie do zbioru wierszy Piotra M. Cieńskiego pod tytułem „Prozak życia”. Przez wiele lat angażował się w krytykę literacką, a jego dorobek obejmuje około 500 felietonów.

Życie osobiste Zbigniewa Jerzyny również wzbudza zainteresowanie. Był dwukrotnie żonaty; jego pierwszą żoną była Anna Wojewoda (aktualnie Bisping), natomiast drugą żoną jest malarka Marta Gogłuska-Jerzyna. Ta część jego życia również dodaje kolorytu jego osobowości, jako artysty i pisarza.

---

Oceń: Zbigniew Jerzyna

---