Karol Mondral, urodzony 26 stycznia 1880 roku w Warszawie, to wybitna postać w polskim świecie sztuki. Jako malarz i grafik, pozostawił po sobie trwały ślad, który doceniany jest do dnia dzisiejszego.
Jego życie zakończyło się 16 grudnia 1957 roku w Poznaniu, gdzie zmarł, pozostawiając bogatą spuściznę artystyczną.
Życiorys
Karol Mondral był synem Jana Mondrala oraz Marii z Paczuskich. W latach 1894-1900 kształcił się w Klasie Rysunkowej, gdzie pod okiem Wojciecha Gersona, Jana Kauzika oraz Adama Badowskiego rozwijał swoje umiejętności artystyczne. W 1902 roku przeniósł się do Krakowa, aby kontynuować studia w Akademii Sztuk Pięknych, w pracowni znanego malarza Leona Wyczółkowskiego.
W 1909 roku Mondral wyjechał do Paryża, gdzie pogłębiał swoją wiedzę dotyczącą techniki akwaforty. W tym czasie podróżował intensywnie po Francji i Szwajcarii, poszukując inspiracji do swoich dzieł. Jego prace regularnie uczestniczyły w wystawach w paryskich salonach artystycznych. W stolicy Francji artysta zrealizował dwie wystawy indywidualne: pierwszą w 1919 roku w Société Nationale, a drugą w 1921 roku w L’Association France-Pologne.
W 1922 roku Mondral wrócił do Polski i osiedlił się w Bydgoszczy, gdzie objął stanowisko kierownika Działu Graficznego w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego. Ponadto był organizatorem szkoły zawodowej dla drukarzy i poligrafów. W 1931 roku z rodziną przeniósł się do Poznania, gdzie został profesorem na Wydziale Grafiki w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych. Do wybuchu II wojny światowej prowadził pracownię litografii oraz technik suchorytniczych.
Należał do Związku Polskich Artystów Plastyków oraz grupy artystycznej Plastyka. W Warszawie miał wystawy indywidualne w 1923 oraz 1930 roku, a także w Poznaniu w latach 1928 i 1947. Podczas drugiej wojny światowej mieszkał w Warszawie, a po jej zakończeniu w 1945 roku powrócił do Poznania, gdzie został wykładowcą nauk graficznych w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. W 1950 roku przeszedł na emeryturę.
Mondral został pochowany naCmentarzu w Pyrach w Warszawie.
Życie prywatne
W 1907 roku artysta ożenił się z Romaną Pogorzelską, z którą miał córkę Camillę Mondral (1911-2002), znaną literatkę i wybitną tłumaczkę języka węgierskiego.
Twórczość
Karol Mondral, jako artysta, wdrażał efektywną technikę pracy z metalem, wykorzystując różnorodne metody takie jak akwaforta, akwatinta, sucha igła oraz miękki werniks. Mimo że czasami sięgał po litografię oraz drzeworyt, to w Paryżu szczególnie zaangażował się w tworzenie drzeworytu barwnego. Jego dzieła obejmowały impresjonistyczne krajobrazy, przedstawienia figuralne oraz portrety, które zachwycały swoim stylem.
Mondral regularnie prezentował swoje osiągnięcia artystyczne w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych, a także brał udział w wystawach organizowanych przez Polskie Towarzystwo Artystyczne oraz Instytut Propagandy Sztuki. Jego prace można było zobaczyć nie tylko w Warszawie, ale również we Lwowie, Poznaniu, Zamościu, Bydgoszczy, Łodzi, Toruniu, Krakowie oraz Wilnie.
Warto zaznaczyć, że ryciny Karola Mondrala ozdobiły kabiny klasy turystycznej znanego transatlantyku „Piłsudski”, którego wnętrza w 1934 roku dekorował zespół polskich twórców. W 1959 roku odbyła się pośmiertna wystawa w Poznaniu, która miała na celu zaprezentowanie różnorodności twórczości artysty. Na ekspozycji znalazło się 157 grafik z lat 1910–1938 oraz 14 obrazów olejnych z lat 1913–1953.
Członkostwo
Karol Mondral był aktywnym uczestnikiem życia artystycznego w Polsce, członek wielu znaczących organizacji i stowarzyszeń. Jego działalność twórcza była wspierana przez różnorodne grupy oraz związki artystyczne, co świadczy o jego pozycji w świecie sztuki.
- Związek Polskich Artystów Grafików,
- grupa artystów wielkopolskich „Plastyka”,
- Związek Plastyków Pomorskich w Bydgoszczy,
- Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych,
- Związek Polskich Artystów Plastyków.
Przypisy
- Irena Kossowska, Karol Mondral, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 05.2004 r., culture.pl.
- Camilla Mondral, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Oddział Warszawa.
- Karol Mondral, Desa.
- Red. Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski, Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 491–492, ISBN 83-01-02722-3.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Wicik | Jan Lubicz Przyłuski | Mieczysław Koliński | Michał Bergson (kompozytor) | Agata Pruchniewska | Lucjan Dytrych | Masio Kwiek | Andrzej Stasiuk | Marcin Przybylski | Wanda Rollny | Piotr Swend | Józef Fajngold | Agnieszka Fitkau-Perepeczko | Kacper Pempel | Piotr Potworowski | Paweł Mścisławski | Zofia Oraczewska | Mirosław Ryszard Makowski | Zygmunt Wincenty Strzałecki | Janusz BąkowskiOceń: Karol Mondral