Mieczysław Koliński

---

Życiorys

Mieczysław Koliński, wybitny muzyk i etnomuzykolog, miał niezwykle bogate życie artystyczne. Rozpoczął naukę gry na fortepianie i kompozycji w Hamburgu, a następnie kontynuował edukację pod okiem znakomitych nauczycieli, takich jak Leonid Kreutzer i Paul Juon w Hochschule für Musik w Berlinie. W latach 1923–1926 studiował muzykologię na Uniwersytecie Berlińskim, gdzie mógł kształcić się pod czujnym okiem takich autorytetów, jak Erich Moritz von Hornbostel, Hermann Abert, Arnold Schering oraz Curt Sachs.

W roku 1930 uzyskał tytuł doktora dzięki pracy dyplomowej, która nosiła tytuł Die Musik der Primitivstämme auf Malaka und ihre Beziehungen zur samoanischen Musik. Praca ta została opublikowana w prestiżowym wydaniu „Anthropos” (XXV, 1930). W okresie od 1926 do 1933 roku związany był z berlińskim Statisches Phonogramm-Archiv, gdzie rozwijał swoje zainteresowania etnomuzykologiczne. Sytuacja polityczna w Niemczech zmusiła go do opuszczenia kraju; po objęciu władzy przez nazistów w 1933 roku Koliński przeniósł się do Pragi, a w 1938 roku wyemigrował do Brukseli.

W czasie II wojny światowej ukrywał się, co miało negatywny wpływ na jego dalszą karierę. Po wojnie, w 1951 roku, osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie stał się współzałożycielem Society for Ethnomusicology w 1955 roku, pełniąc’honneurową funkcję prezesa w latach 1958–1959. Oprócz badań naukowych, Koliński pracował jako terapeuta muzyczny w szpitalach nowojorskich, co podkreśla jego zaangażowanie w pomoc drugiemu człowiekowi za pośrednictwem muzyki.

W latach 1966–1976 uczył na uniwersytecie w Toronto i brał udział w programie badawczym Canadian Centre for Folk Culture Studies National Museum of Man w Ottawie. Dzięki swoim osiągnięciom uzyskał obywatelstwo kanadyjskie w 1974 roku. W swoim dorobku miał także publikację pt. Konsonanz als Grundlage einer neuen Akkordlehre, wydaną w Pradze w 1936 roku. W swojej pracy Koliński postulował istnienie zbioru uniwersaliów w muzyce, których esencja pozostaje niezmienna, niezależnie od lokalnych uwarunkowań kulturowych.

Podkreślał znaczenie metod etnomuzykologii w badaniach tradycji muzycznych Europy, a jego analizy koncentrowały się na relacjach pomiędzy różnymi elementami utworów muzycznych. Koliński przeprowadził także transkrypcje niemal 2000 melodii z różnych regionów świata, w tym Afryki, Oceanii oraz Ameryki, co znacząco wzbogaciło dorobek w dziedzinie etnomuzykologii.

Wybrane kompozycje

Na podstawie materiałów źródłowych, twórczość Mieczysława Kolińskiego zawiera szereg znaczących kompozycji, które odzwierciedlają jego kunszt i różnorodność formalną. Poniżej przedstawiamy wykaz niektórych z tych dzieł:

• 2 sonaty fortepianowe (pierwsza z 1919 roku, druga z 1946 roku, zrewidowana w 1966),
• Sonata skrzypcowa (1924),
• Sonata wiolonczelowa (1926),
• Sekstet liryczny na sopran, flet i kwartet smyczkowy (1929),
• 4 suity na fortepian (1929–1946),
• Kwartet smyczkowy (1931),
• Balet „Expresszug-Phantasie” (wystawiony w Salzburgu w 1935 roku),
• Concertina na sopran, kwartet smyczkowy i fortepian (1951),
• Dahomey Suite na flet lub obój oraz fortepian lub kwartet smyczkowy (1951),
• Hatikvah Variations na kwartet smyczkowy (1960),
• Dance Fantasy na smyczki (1968),
• Encounterpoint na organy i kwartet smyczkowy (1973),
• Concertina na sopran, klarnet i fortepian (1974).

---

Oceń: Mieczysław Koliński

---