Józef Eryk Natanson, urodzony 8 kwietnia 1855 roku w Warszawie, pozostaje ważną postacią w polskiej historii. Zmarł 5 lutego 1929 roku w tym samym mieście.
Był polskim przedsiębiorcą oraz przyrodnikiem, który w swojej karierze zajął się organizowaniem przemysłu cukrowniczego. Natanson nie tylko odnosił sukcesy w dziedzinie finansów, ale również angażował się w działalność społeczną jako przedstawiciel społeczności żydowskiej.
Życiorys
Józef Eryk Natanson przyszedł na świat jako syn Henryka oraz Józefy May. W jego rodzinie wyróżniał się starszy brat Kazimierz Eryk, a także ośmioro przyrodniego rodzeństwa, wśród których szczególną rolę odgrywał Antoni Eryk, znany ginekolog. Na wczesnym etapie nauki Józef uczęszczał do II Gimnazjum w Warszawie, a następnie kształcił się na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zdobył stopień kandydata nauk przyrodniczych.
W 1877 roku rozpoczął pracę w rodzinnym banku, którego założycielem był jego dziadek, Samuel, pod nazwą „S. Natanson i Synowie”. Po śmierci ojca w 1895 roku, Józef, wspólnie z bratem Kazimierzem, objął kierownictwo w banku. Był jednym z pomysłodawców założenia w 1882 roku czasopisma „Wszechświat”, do którego również wniósł znaczący wkład, publikując w nim liczne artykuły dotyczące nauk przyrodniczych.
W latach 1883–1885 przebywał na zesłaniu w guberni wołogodzkiej, co było konsekwencją publikacji w „Kurierze Warszawskim” informacji o przekazaniu cegiełki na cel dobroczynny związanej z incydentem, który dotyczył Aleksandra Apuchtina. Po powrocie do Polski, zyskał reputację menedżera, administrował przez wiele lat cukrowniami w Sannikach oraz Modelu, a później stał na czele zarządu Akcyjnego Towarzystwa Fabryk Cukru. W latach 1885–1893 był redaktorem działu dotyczącego cukrownictwa w „Przeglądzie Technicznym”. W okresie 1887–1896 zasiadał w zarządzie Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych, a od 1901 roku aż do śmierci pełnił funkcję wiceprezesa tego stowarzyszenia.
Od 1897 do 1918 roku był członkiem komitetu Kasy im. Józefa Mianowskiego, gdzie przez wiele lat sprawował rolę skarbnika. Do grona członków Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie wstąpił w latach 1906–1915. W marcu 1905 roku zasiadał także w Zarządzie TKN, a po wybuchu I wojny światowej od sierpnia 1914 roku był członkiem Komitetu Obywatelskiego w Warszawie, pełniąc funkcję przewodniczącego Wydziału Finansowo-Gospodarczego tego Komitetu.
W 1916 roku dołączył do prezydium Komitetu, a następnie jeste członkiem Komisji Likwidacyjnej. W kwietniu 1918 roku został powołany przez Radę Regencyjną na członka Rady Stanu. Józef Eryk Natanson był osobą towarzyską i znaną z talentu do układania kalamburów. Posiadał znaczny majątek i w dyskretny sposób wspierał wielu ludzi. Zmarł w Warszawie, nie pozostawiając po sobie potomków. Ostatecznie został pochowany na cmentarzu Żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie.
Przypisy
- Monitor Polski Nr 57 z 26.04.1918 r., s. 1.
- Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 20, 253, Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Jan Wedel | Karol Henryk Martens | Emil Gerlach | Mary Fairfax | Leopold Julian Kronenberg | Zygmunt Heryng | Piotr Zygo | Konstanty Schiele | Solange Olszewska | Bogdan Chojna | Teodor Toeplitz (1793–1838) | Marek Złotek-Złotkiewicz | Piotr Tymochowicz | Jan Łopieński | Antoni Więckowski (przemysłowiec) | Edward Łukawer | Krzysztof Malarecki | Sergiusz Prokurat | Herman Czerniakow | Jan FruzińskiOceń: Józef Eryk Natanson