Jerzy Karaszkiewicz, polski aktor filmowy i teatralny, urodził się 1 stycznia 1936 roku w Warszawie, gdzie również zmarł 17 grudnia 2004 roku.
Znany był nie tylko z ról filmowych, ale także z działalności scenicznej. W życiu osobistym był związany z Elżbietą Karaszkiewicz, która była utalentowaną scenografką i projektantką wnętrz.
Życiorys
Jerzy Karaszkiewicz to postać z bogatym życiorysem, który rozpoczyna się w rodzinie zaangażowanej w działalność polityczną, a konkretniej z ramienia PPS, przed wybuchem II wojny światowej. Interesujący jest fakt, iż jego ojciec nosił nazwisko Karaśkiewicz, które zostało zmienione przez matkę aktora.
W 1959 roku, Karaszkiewicz ukończył warszawską PWST, co stanowiło ważny krok na jego artystycznej ścieżce. Wcześniej występował w Studenckim Teatrze Satyryków oraz zagrał w „Hamlecie”, występując w Teatrze Powszechnym w Warszawie w roli Rosenkrantza. Następnie związał się z różnymi warszawskimi teatrami, takimi jak Teatr Dramatyczny, Teatr Polski oraz Teatr Rozmaitości.
Karaszkiewicz postanowił opuścić Teatr Rozmaitości, gdy dyrektorem został Ignacy Gogolewski, który miał różne kontrowersyjne pomysły, w tym angażowanie aktorów do udziału w pochodu pierwszomajowym. Po tym incydencie artysta przeniósł się do Londynu, gdzie wystąpił w Teatrze Nowym POSK.
Po powrocie do kraju, jego kariera koncentrowała się na pracy w Teatrze Dramatycznym w Płocku oraz gościnnie w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. W 1987 roku, po dłuższej przerwie, powrócił do Teatru Dramatycznego w Warszawie, którym kierował Zbigniew Zapasiewicz. Później zagrał także w Teatrze Nowym, do którego zaprosił go Adam Hanuszkiewicz.
Był także współautorem scenariusza do filmu „Rejs” (1970) Marka Piwowskiego, w którym aktor wcielił się w jedną z ról. Interesujące jest, że w produkcjach filmowych często obsadzano go w rolach „szemranych typów”, mimo iż on sam twierdził, że najchętniej byłby widziany w roli kierowcy nyski.
Karaszkiewicz był również autorem zbioru felietonów pod tytułem „Pogromca łupieżu”, które publikował w takich pismach jak Gazeta Wyborcza oraz Polityka. W swoich tekstach zawarł wspomnienia z dzieciństwa w okupowanej Warszawie, przeplatając je anegdotami o ówczesnych artystach, w tym o Halinie Mikołajskiej, Tadeuszu Łomnickim czy Adamie Hanuszkiewiczu.
Ostatnie chwile jego życia upłynęły w niespodziewany sposób, gdyż zmarł na zawał serca. Artysta znalazł swoje miejsce spoczynku na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera W-II-8, rząd 13, grób 11).
Teatr
Jerzy Karaszkiewicz był wpływową postacią w polskim świecie teatralnym, jego działalność artystyczna obejmowała wiele istotnych instytucji teatralnych w Warszawie oraz innych miejscach w Polsce.
W latach 1960–1964 był związany z Teatrem Powszechnym w Warszawie, gdzie z pewnością wpłynął na rozwój i repertuar tego miejsca. Kolejnym jego etapem była praca w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, którą prowadził od 1964 do 1969 roku. W tym czasie miał możliwość współpracy z wieloma uznanymi twórcami.
W latach 1970–1972 był związany ze Studenckim Teatrem Satyryków, który stał się platformą dla młodych artystów poszukujących swoich głosów w zabawny, aczkolwiek krytyczny sposób. Następnie, od 1972 do 1985 roku, prowadził Teatr Rozmaitości w Warszawie, w którym realizował wiele interesujących projektów.
W latach 1985–1990 Karaszkiewicz był dyrektorem Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku, gdzie kontynuował swoją misję artystyczną, przyczyniając się do lokalnej kultury teatralnej. Jego ostatnią dużą rolą była praca w Teatrze Nowym w Warszawie, gdzie pozostawał aktywny od 1990 do 2002 roku, finalizując swoją bogatą karierę.
Wybrana filmografia
Jerzy Karaszkiewicz, utalentowany aktor, zdobył serca widzów szeregiem niezapomnianych ról filmowych. Jego prace w sztuce filmowej obejmują różnorodne postaci, które pozostają w pamięci fanów. Oto kluczowe występy z jego dorobku artystycznego:
- Godzina pąsowej róży jako Jan Dorosz, mąż Ewy,
- Sam pośród miasta jako kierowca Wacek,
- Podziemny front jako żołnierz AL,
- Kochajmy Syrenki jako saksofonista zespołu „Żywioły”,
- Pieczone gołąbki jako Drobniak, członek brygady Wierzchowskiego,
- Stawka większa niż życie jako partyzant „Franek”,
- Rejs jako marynarz łowiący ryby,
- Nie lubię poniedziałku jako Józek, mechanik w warsztacie samochodowym,
- Stawiam na Tolka Banana jako członek szajki „filmowców”,
- Czterdziestolatek jako Franek Maciaszek,
- Dyrektorzy jako robotnik,
- Brunet wieczorową porą jako Stasiek, pijaczek z warsztatu samochodowego,
- 07 zgłoś się jako Wojteczek „Szklane Oczko”,
- Życie na gorąco jako Franois Bernier,
- Doktor Murek jako bandzior Józiek,
- Prom do Szwecji jako Grodzki, kierowca PKS,
- Droga,
- Miś jako sprzedający wejściówki na lotnisko na Okęciu,
- Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy jako nauczyciel Grass (odc. 11),
- Popielec jako Burek,
- Życie Kamila Kuranta jako wuj Kazimierz,
- Zdaniem obrony jako Krzywy,
- Weryfikacja jako Furmaniak,
- Rzeka kłamstwa jako Dyriasz,
- Mistrz i Małgorzata jako krytyk Alojzy Mogarycz,
- Oszołomienie jako aktor Frankowski,
- Wielka wsypa jako Dziuniek,
- Prawo ojca jako emerytowany policjant,
- Dom jako złodziej Piskorz,
- Siedlisko jako pan Stefan,
- Ogniem i mieczem jako starosta Hieronim Radziejowski,
- Złotopolscy jako menel Funio,
- Psie serce jako Sławek,
- Spam jako Zbyszek, ojciec Moniki.
Wszystkie te role świadczą o niezwykłym talencie Karaszkiewicza oraz jego wszechstronności jako artysty. Jego ciekawe postaci i charyzma na ekranie na zawsze pozostaną w pamięci widzów.
Przypisy
- Zmarł Jerzy Karaszkiewicz. wyborcza.pl.
- Dajbor 2019, s. 71.
- Dajbor 2019, s. 63.
- Dajbor 2019, s. 56.
- Dajbor 2019, s. 54.
- Dajbor 2019, s. 51.
- Dajbor 2019, s. 50.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edward Żebrowski (reżyser) | Aleksander Rodziewicz | Małgorzata Walewska | Marta Berowska | Romuald Kłos | Zygmunt Badowski | Beata Barciś | Piotr Konca | Janina Szyllinżanka | Bożena Wahl | Kamila Kamińska | Jerzy Zalewski | Pezet | Kamil Kulczycki | Dorota Naruszewicz | Józef Szczepkowski (1849–1909) | Tamara Sorbian | Karol Płudowski | Piotr Stramowski | Saul GoskindOceń: Jerzy Karaszkiewicz