Janina Stefanowicz-Schmidt, urodzona 17 sierpnia 1930 roku w Warszawie, jest wybitną polską rzeźbiarką, która przez wiele lat pełniła funkcję profesora w PWSSP w Gdańsku. Ta renomowana uczelnia, teraz znana jako Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, od 1996 roku jest miejscem, gdzie rozwijała swoje artystyczne pasje oraz kształciła kolejne pokolenia artystów.
Jej prace wyróżniają się niepowtarzalnym stylem oraz głębokim zrozumieniem formy i przestrzeni, co czyni ją jedną z najbardziej uznawanych postaci w polskim środowisku artystycznym.
Życiorys
Janina Stefanowicz-Schmidt przyszła na świat w Warszawie, w rodzinie, która miała ogromny wpływ na jej późniejsze życie artystyczne. Jej ojcem był Jan Stefanowicz (1892–1978), znany architekt i urbanista, a matką Maria Aniela (z domu Padlewska), która zmarła w 1943 roku. Janina miała dwóch starszych braci, Alberta oraz Adama. W okresie od 1933 do 1939 roku mieszkała z rodziną w Gdyni.
Podczas trudnych czasów okupacji niemieckiej, młoda Janina rozwijała swoją wiedzę poprzez tajne nauczanie w Gimnazjum im. Cecylii Plater-Zyberkówny, gdzie zdobywała cenne umiejętności oraz wiedzę. Po zakończeniu działań wojennych, w 1945 roku, wraz z rodziną powróciła do Gdyni, gdzie kontynuowała naukę w Gimnazjum Sióstr Urszulanek, a w 1947 roku zdała małą maturę.
W 1949 roku Janina ukończyła Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni oraz uzyskała świadectwo dojrzałości, co pozwoliło jej rozpocząć studia na Wydziale Rzeźby w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. W 1955 roku uzyskała dyplom w pracowni znanego prof. Stanisława Horno-Popławskiego. W ciągu następnych dziesięcioleci, w latach 1954–1964, aktywnie uczestniczyła w odbudowie Głównego Miasta w Gdańsku, co miało ogromne znaczenie dla jej kariery. Od 1981 do 2001 roku kierowała Pracownią Medalierstwa i Małych Form Rzeźbiarskich, a na uczelni pracowała od 1954 roku aż do 2001. Rozpoczęła jako młodsza asystentka w Pracowni Rzeźby pod kierunkiem prof. Alfreda Wiśniewskiego, z którym współpracowała aż do 1973 roku.
Postępując przez różne szczeble kariery akademickiej, w 1990 roku Janina została mianowana profesorem nadzwyczajnym, a osiem lat później profesorem zwyczajnym. W swojej twórczości koncentrowała się na rzeźbie monumentalnej, medalierstwie, małych formach rzeźbiarskich oraz rysunku. Do jej znanych dzieł należy figura Chrystusa frasobliwego wykuta w czerwonym granicie (1964) umieszczona w Kaplicy Kapłańskiej w bazylice Mariackiej Wniebowzięcia NMP w Gdańsku, a także portal w kościele Ojców Pallotynów w Gdańsku Wrzeszczu. Janina brała również udział w wystroju prezbiterium kościoła pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego w Gdańsku w latach 1995–2001.
W 1958 roku poślubiła Zygmunta Schmidta (1925–1976), inżyniera architekta. Ich rodzina powiększyła się o dwóch potomków – Roberta, który przyszedł na świat w 1960 roku i obecnie jest architektem, oraz Magdalenę, urodzoną w 1965 roku, która kontynuuje tradycje artystyczne jako rzeźbiarka.
Ordery i odznaczenia
Janina Stefanowicz-Schmidt była odznaczana za swoje zasługi i wkład w rozwój kultury oraz obronności kraju. Wśród jej osiągnięć wyróżniają się następujące nagrody:
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1978 roku,
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, który otrzymała w 1971 roku,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, nadana w 1995 roku.
Te wyróżnienia podkreślają znaczenie jej pracy oraz zaangażowania w sprawy społeczne.
Nagrody
Janina Stefanowicz-Schmidt to osoba, której osiągnięcia w dziedzinie kultury zostały wielokrotnie docenione i uhonorowane. W swojej karierze artystycznej zdobyła szereg prestiżowych nagród, w tym:
- nagrodę Rektora w latach 1957, 1970, 1975, 1982, 1986 oraz 1994,
- nagrodę Ministra Kultury i Sztuki III stopnia w roku 1976,
- nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia w 1983,
- nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury za całokształt pracy twórczej w 2023.
Oprócz tych osiągnięć, jej działalność artystyczna miała znaczący wpływ na lokalną kulturę
Przypisy
- a b c d e STEFANOWICZ–SCHMIDT JANINA MARIA, profesor Akademii Sztuk Pięknych – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 08.10.2024 r.]
- a b c d e Janina Stefanowicz-Schmidt [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 08.10.2024 r.]
- Galeria Liter. Janina Stefanowicz. „Litery”. Nr 3, s. 33, 1962. Gdańsk: Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. [dostęp 08.10.2024 r.]
- Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 08.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tekla Teresa Łubieńska | Michał Zduniak | Edyta Sobieraj | Aleksandra Faucher | Antonina Komorowska | Janusz Termer | Tomasz Jarosz | Janusz Nasfeter | Icchak Grudberg | Maryla Jonasówna | Witold Horwath | Stanisław Malanowicz | Andrzej Wawrzyniak | Rafał Maserak | Jakub Szamałek | Franciszek Brzeziński | Adam Nasielski | Lucjan Kintopf | Seweryn Pollak | Michał BukowskiOceń: Janina Stefanowicz-Schmidt