Tekla Teresa Łubieńska

---

Życiorys

Tekla Teresa Łubieńska przyszła na świat 6 czerwca 1767 roku w Warszawie. Była córką Franciszka Bielińskiego, starosty czerskiego, który w późniejszych latach został pisarzem wielkim koronnym, oraz Krystyny Justyny Sanguszkówny, córki Karola Pawła Sanguszki. Wyszła za mąż za Feliksa Łubieńskiego i miała pięciu synów: Henryka, Tomasza, Jana, Józefa i Tadeusza.

W tragicznym momencie swojego życia, gdy miała zaledwie 11 lat, Tekla straciła matkę. Po tej stracie, jej wychowaniem zajęła się babcia, Barbara Sanguszkowa, wdowa po marszałku wielkim litewskim. Tekla otrzymała staranne francuskie wychowanie, które miało miejsce najpierw na Litwie, a później w Warszawie oraz Poddębicach, gdzie rodzina Sanguszków posiadała letnią rezydencję.

W dniu 6 listopada 1782 roku, w kościele pw. św. Katarzyny w Poddębicach, zawarła związek małżeński z Feliksem Łubieńskim, który był starostą nakielskim. Para zamieszkała w powiecie kaliskim, w majątku męża znajdującym się w Szczytnikach.

Okres Targowicy wymusił na niej wyjazd do Pragi wraz z dziećmi. Po powrocie do Polski, Tekla z rodziną osiedliła się w nowym majątku swojego męża, który nabył w 1785 roku w podkrakowskiej Zagości. W tym czasie całkowicie poświęciła się życiu rodzinnemu, wychowując aż dziećmi!

Niestety, jej życie zakończyło się nagle – zmarła 15 sierpnia 1810 roku w Krakowie, mając jedynie 43 lata. Tekla Teresa Łubieńska pozostawiła po sobie ślad w historii, jako matka licznej rodziny oraz osoba czynnie zaangażowana w życie swojej społeczności.

Twórczość

Tekla Teresa Łubieńska była znań dramatopisarką, poetką i tłumaczką, mającą istotny wpływ na polskie życie literackie XVII wieku. W trakcie Sejmu Czteroletniego tworzyła patriotyczne wierszyki, które wpływały na nastroje społeczne. Na początku swojej kariery koncentrowała się głównie na pisaniu komedii, a także tworzyła „różne komedyjki” adresowane do dzieci. Swoje umiejętności literackie wykorzystała także w dramatach historycznych, z takich dzieł jak: Wanda, królowa polska (1806) oraz Karol Wielki i Witykind (1807). Jej dorobek obejmował również tłumaczenia dzieł takich autorów jak Jean Baptiste Racine oraz Wolter.

Ważniejsze utwory

• (Wiersze liryczne), niewydane, niektóre z nich przytaczają H. Skimborowicz w „Zorza” 1843 oraz S. z Ż. P. (Pruszakowa) w „Tygodnik Ilustrowany” 1863, nr 191-192, (według Skimborowicza: wiele jej wierszem pisanych modlitw znajduje się drukiem w ogłoszonych ostatnio książkach polskich do nabożeństwa, ale nie są podpisane),
• Wanda. Tragedia w 5 aktach, powstała przed 2 marca 1806, wystawiona w Warszawie 17 kwietnia 1807, z rękopisu Biblioteki Teatrów Miejskich w Warszawie nr 9, wyd. J. Ujejski, Warszawa 1927, „Biblioteka Zapomnianych Utworów Dramatycznych” nr 1,
• Karol Wielki i Witykind. Drama historyczne w 2 aktach, wierszem, z muzyką J. Elsnera, po raz pierwszy zaprezentowana na Teatrze Narodowym 5 grudnia 1807…, Warszawa 1808 (wydana w dwóch wersjach),
• Wiersz do Ludwika Osińskiego, napisany w odpowiedzi na jego utwór Do JW Hrabiny Tekli z Bielińskich Łubieńskiej z dnia 23 września 1808, opublikowany w: L. Osiński: Dzieła t. 1, Warszawa 1861, s. 410.

Przekłady

• Elfryda. Tragedia na wzór dramatów greckich, przetłumaczona z angielskiego, niewydana, (o tej pozycji i następnych informuje S. Pruszakowa),
• P. A. Metastasio: Siroe, niewydana,
• J. Racine: Andromaka, niewydana,
• Wzór męża i ojca. Komedia przetłumaczona z francuskiego, niewydana,
• Voltaire: Szczebiotliwy, niewydana.

Według Skimborowicza, scena polska była winna Łubieńskiej kilku tłumaczeń teatralnych Woltera, jednak nie wymienia konkretnych tytułów. Urywek jej tłumaczenia z wiersza A. Deshoulières został ogłoszony w „Tygodniku Ilustrowanym”, 1863, t. 1, nr 191-192.

Listy

• Do syna, Tomasza, z 14 czerwca 1806, ogłoszony przez R. Łubieńskiego w: Generał Tomasz Pomian hr. Łubieński t. 1, Warszawa 1899, s. 13.

---

Oceń: Tekla Teresa Łubieńska

---