Jan Wiśniewski to postać o niezwykłym dorobku artystycznym, urodzona 18 grudnia 1904 roku w stolicy Polski, Warszawie. Jego życie zakończyło się 10 czerwca 1977 roku, również w Warszawie.
Był nie tylko malarzem, ale także scenografem, co czynii go ważną postacią w polskiej scenie artystycznej.
Życiorys
Jan Wiśniewski urodził się 18 grudnia 1904 roku w Warszawie, gdzie spędził większość swojego życia. W jego rodzinie na świat przyszli Teofil i Karolina z Kochanków. Po zakończeniu edukacji w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Reytana (1924), kontynuował naukę w Warszawskiej Szkole Rysunkowej, a następnie w latach 1924–1928 studiował na Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Tadeusza Pruszkowskiego. Już w trakcie studiów, od 1927 roku, aktywnie uczestniczył w wystawach organizowanych przez Zachętę, uzyskując przy tym liczne nagrody, w tym „Zaszczytne wyróżnienie” za swoje dzieło „Dynie”.
Po zakończeniu edukacji Jan Wiśniewski rozwijał swoją karierę artystyczną, tworząc bogaty zbiór dzieł malarskich. Jego twórczość obejmowała wszechstronne malarstwo sztalugowe, w tym portrety, pejzaże oraz malarstwo rodzajowe. Poza tym zajmował się również polichromią, grafiką użytkową oraz witrażami, które stworzył między innymi w kościołach w Grodnie i Łomży. Jego malarstwo sakralne produkowane dla takich miejsc jak Kościół Świętego Krzyża w Warszawie oraz Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego na warszawskiej Pradze pozostaje istotną częścią jego spuścizny. W 1937 roku, obraz „Matka Boska Częstochowska” został ofiarowany papieżowi.
W trakcie drugiej wojny światowej Wiśniewski przeszedł przez dramatyczny okres, przeżywając kampanię wrześniową oraz oboz jeniecki. Niestety dwukrotnie tracił swoje mienie oraz dorobek artystyczny, gdyż jego mieszkania zostały zniszczone w wyniku bombardowań. Po powstaniu warszawskim artysta postanowił dokumentować zniszczenia, a efekty jego pracy zostały zgromadzone w Instytucie Sztuki PAN oraz w Muzeum Warszawy.
Po wojnie Jan Wiśniewski osiedlił się na Ziemiach Odzyskanych, gdzie aktywnie uczestniczył w organizacji Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1949 roku wrócił do Warszawy, przyjmując rolę kierownika pracowni scenograficznej w Teatrze Polskim, gdzie pracował aż do 1971 roku, projektując scenografie do wielu znaczących sztuk. Jego prace były regularnie wystawiane w Zachęcie, zyskując uznanie i zainteresowanie, co przyczyniło się do zakupu jego obrazów przez różne instytucje, takie jak Muzeum Górnictwa w Zabrzu oraz Ministerstwo Kultury i Sztuki.
Artysta nieustannie poszukiwał nowych środków wyrazu, eksperymentując w dziedzinie malarstwa, jednocześnie pozostając wiernym konwencji realistycznej. W latach 60. i 70. tworzył pod pseudonimem Wiewski dla firmy DESA, co zaowocowało przesyłaniem jego dzieł do różnych krajów świata.
Po jego śmierci w Zachęcie zorganizowano pośmiertną wystawę, na której zaprezentowano jego prace. Z tej okazji wydano również ilustrowany katalog, a wiele obrazów szybko znalazło swoich nabywców.
Przypisy
- Jan Wiśniewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 19.08.2024 r.]
- Krystyna Liszewska, Janusz Plepis, Portrety osobistości i mieszkańców Warszawy w zbiorach Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, wyd. PWN, Warszawa 1990, s. 235, 247–249.
- Maria Serafińska, Słownik Artystów Plastyków, wyd. Okręg Warszawski ZPAP, Warszawa 1972, s. 628.
- Związek Polskich Artystów Plastyków, Jan Wiśniewski 1904–1972, Malarstwo, Warszawa 1981.
- (red.) Zbigniew Wilski, Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900–1980, tom II, wyd. PWN, Warszawa 1994, s. 764.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 344. [dostęp 01.12.2021 r.]
- Katalog VII, Wystawa Zimowa o charakterze ogólnopolskim, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Warszawa 1951.
- Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, Salon 1937, Przewodnik 128, grudzień, s. 17, 43.
- M.P. z 1953 r. nr 90, poz. 1142 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jeremi Sikorski | Władysław Waghalter | Zofia Mysłakowska | Kinga Ciesielska | Kuba Jabłoński | Stefania Betcherowa | Maryla Weinles-Chaykin | Helena Górska | Barbara Klicka | Piotr Miks | Stanisław Kamocki | Magdalena Krysztoforska-Beucher | Joanna Kiliszek | Bolesław Leśmian | Michał Milczarek | Lala Górska | Jan Sunderland | Jerzy Bartz | Piotr Nerlewski | Tadeusz SzlenkierOceń: Jan Wiśniewski (malarz)