Jan Albert Waza, znany również jako Jan Olbracht Waza, urodził się 25 czerwca 1612 roku w Warszawie. Był on wybitną postacią swojej epoki, jako syn króla Polski Zygmunta III Wazy oraz arcyksiężniczki austriackiej Konstancji Habsburżanki. Jako królewicz polski, Jan Albert odgrywał istotną rolę w życiu duchowym i politycznym kraju.
W latach 1621-1632 pełnił funkcję biskupa warmińskiego, a następnie w latach 1632-1634 biskupa krakowskiego. Jego kariera duchowa w kościele katolickim była związana z wysokimi godnościami, jakie otrzymał, jednakże Jan Albert nie był kapłanem, gdyż pozostawał kardynałem diakonem świeckim, pomijając formalne święcenia kapłańskie.
Jego życie zakończyło się tragicznie 29 grudnia 1634 roku w Padwie, co było losem młodych ludzi o wielkich aspiracjach, które niestety nie mogły się spełnić w pełni z powodu przedwczesnej śmierci.
Życiorys
Jan Albert Waza, wychowany pod opieką królowej Konstancji Habsburżanki, dorastał w Warszawie w towarzystwie trzech innych królewiczów. W tej wyjątkowej atmosferze jego mentorem został podkomorzy Andrzej Bobola herbu Leliwa. W wieku zaledwie dziewięciu lat, na rozkaz Zygmunta III Wazy, syn królewski został wysłany do księstwa warmińskiego, by tam sprawować władzę nad biskupstwem.
Data 21 października 1621 jest istotna, gdyż to właśnie wtedy uzyskał zgodę papieską na objęcie urzędu po śmierci biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego. Wybór Jana Alberta na to prestiżowe stanowisko zyskał również aprobatę warmińskiej kapituły katedralnej. Niestety, liczne sprzeciwy ze strony szlachty spowodowały, że zatwierdzenie tej nominacji przez sejm przeciągnęło się aż do 1631 roku.
Królewicz prowadził swoje działania w diecezji Fromborka, a w czasie podróży do Szwecji jego biskupie obowiązki pełnił biskup pomocniczy Michał Erazm Działyński, wspierany przez archidiakona warszawskiego Jakuba Wierzbiętę Doruchowskiego oraz kanonika warmińskiego Pawłem Piaseckim. Źródła wskazują, że od młodego biskupa katedra we Fromborku otrzymała cenne dary, takie jak szaty liturgiczne oraz złotą figurę św. Andrzeja.
W dniu 20 listopada 1632 roku, po zgonie Andrzeja Lipskiego, Jan Albert Waza został mianowany biskupem krakowskim, a jego dotychczasowe biskupstwo warmińskie przejął Mikołaj Szyszkowski. 27 lutego 1633 roku królewicz formalnie objął rządy w diecezji krakowskiej. Jan Albert pełnił funkcję biskupa do 20 grudnia 1632 roku, kiedy to papież Urban VIII ogłosił go kardynałem (nominacja in pectore miała miejsce w 1629 roku).
Po ujawnieniu kardynalskiej nominacji papież przydzielił mu diakonię Santa Maria in Aquiro w Rzymie, co było niezwykle zaszczytnym wyróżnieniem. W 1634 roku Jan Albert otrzymał kapelusz kardynalski, symbolizujący jego wysoką godność kościelną. Niestety, jego żywot zakończył się zbyt wcześnie, bowiem zmarł w wieku zaledwie 22 lat w Padwie we Włoszech.
Genealogia
W tej sekcji przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące rodowodu Jana Alberta Wazy. Poniżej znajduje się tabela, która pokazuje jego połączenia rodzinne oraz pokrewieństwo z innymi ważnymi postaciami historycznymi.
| 4. Jan III Waza | _ | _ | _ | |||
| _ | _ | 2. Zygmunt III Waza | ||||
| 5. Katarzyna Jagiellonka córka Zygmunta I Starego | _ | _ | _ | _ | ||
| _ | _ | _ | 1. Jan Albert | |||
| 6. Arcyksiążę Karol Styryjski syn cesarza Ferdynanda I | _ | _ | ||||
| _ | _ | 3. Konstancja Habsburżanka | _ | _ | ||
| 7. Maria Anna Bawarska | _ | _ | _ | |||
| _ | ||||||
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Tadeusz Ryszard Majewski | Robert Sitarek | Artur Wieciński | Stanisław Owczarek (duchowny) | Bronisław Bozowski | Abraham Joshua Heschel | Eugeniusz Dąbrowski (duchowny) | Krzysztof Bardski | Henryk Kazimierowicz | Zbigniew Józef Kraszewski | Stanisława Umińska | Wojciech Drozdowicz | Andrzej Kwaśnik | Karol Ferdynand Waza | Izaak Kramsztyk | Zygmunt Chełmicki | Michał Mioduszewski | Symforian Ducki | Pinchas Żarczyński | Henryk Przeździecki (duchowny)Oceń: Jan Albert Waza