Hieronim Wilder

---

Życiorys

Hieronim Wilder rozpoczął swoje studia z zakresu historii sztuki w Dreźnie, gdzie miał okazję uczyć się pod okiem znakomitych specjalistów, w tym Hansa Wolfganga Singera (1867–1957). W trakcie nauki zdobywał wiedzę na temat grafiki, a także doskonalił swoje umiejętności w zakresie organizowania gabinetów rycin oraz konserwacji papieru. Był to czas intensywnej nauki, który zaowocował późniejszą działalnością Wildera w Warszawie.

Pomiędzy 1903 a 1932 rokiem Wilder prowadził antykwariat, który koncentrował się na starych drukach oraz grafikach. Od 1906 roku placówka ta znana była jako Antykwariat Polski w Warszawie Hieronima Wildera i S-ka, z siedzibą przy ulicy Berga (Traugutta) 8. Antykwariat ten stał się miejscem, które gromadziło liczną rzeszę ludzi kultury, w tym bibliofilów, artystów, dziennikarzy i naukowców. Wśród klientów, którzy szczególnie często odwiedzali to miejsce, warto wyróżnić Dominika Witke-Jeżewskiego i Leopolda Wellisza.

Dzięki licznym kontaktom z europejskimi antykwariuszami, Wilder stworzył w Warszawie modelowy antykwariat, który zyskał sławę na rynku. Jego pasja do sztuk graficznych przyczyniła się do zawodowego rozwoju tej dziedziny handlu. Wilder sprzedawał oraz wystawiał prace takich artystów jak Ziarnko, Hondius, Falck, Norblin, Płoński, Orłowski, Jasiński, a wśród obcych grafików sprzedawano dzieła takich artystów jak Goya i Rops.

Jako jeden z czołowych propagatorów grafiki w Warszawie, Wilder był współzałożycielem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Graficznych, które funkcjonowało w latach 1912–1918. Ponadto, był autorem wielu katalogów antykwarycznych, w tym publikacji promujących polską grafikę dawną oraz współczesną. W 1916 i 1918 roku wydał teki graficzne Feliksa Jabłczyńskiego oraz Adama Grabowskiego „Widoki Warszawy”, a także Stanisława Lentza „Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej w portretach” (1919).

Po zakończeniu II wojny światowej, Wilder opublikował obszerną pracę zatytułowaną „Grafika. Drzeworyt, miedzioryt, litografia”, która ukazała się w Warszawie w 1922 roku (wersja cyfrowa). Poza działalnością antykwaryczną, był on również kolekcjonerem i bibliofilem, który gromadził „białe kruki”, inkunabuły, starodruki, ryciny oraz obrazy. Niestety, znaczna część jego zbiorów przepadła w wyniku bombardowania Warszawy 25 września 1939 roku, a reszta zniszczyła się podczas pożaru Biblioteki Ordynacji Krasińskich, gdzie przechowywana była ocalała część jego kolekcji rękopisów i starodruków.

Hieronim Wilder zmarł tragicznie w warszawskim getcie 6 czerwca 1941 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 193–III–11). Jego żona, Halina Berlinerblau, była siostrą Jana Prota, co również przyczyniło się do jego bliskiego związku ze światem kultury i sztuki.

---

Oceń: Hieronim Wilder

---