Jerzy Szabelewski, znany również jako Yurek Shabelevsky, to postać, która zapisała się w historii polskiego baletu. Urodził się 30 października 1910 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 20 grudnia 1993 roku w Kurytybie. Szabelewski zyskał uznanie jako wybitny tancerz baletowy, choreograf oraz baletmistrz, a jego wkład w sztukę tańca charakterystycznego uczynił go jednym z najważniejszych przedstawicieli tego nurtu w pierwszej połowie XX wieku.
Jego kariera jest przykładem pasji i poświęcenia dla sztuki baletowej, które przyniosły mu szereg osiągnięć oraz uznanie wśród krytyków i widowni. Szabelewski pozostaje na długo w pamięci miłośników tańca jako ikona, która przyczyniła się do rozwoju polskiego baletu.
Życiorys
Jerzy Szabelewski był utalentowanym tancerzem i choreografem, który uczył się w szkole baletowej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie miał przyjemność być uczniem m.in. Jana Walczaka. W życiu artysty kluczowym momentem było, gdy w wieku 16 lat, Bronisława Niżyńska zabrała go do Paryża. Jego kariera nabrała tempa w 1926 roku, kiedy to rozpoczął pracę w Baletach Rosyjskich Siergieja Diagilewa.
Po śmierci Diagilewa, Szabelewski rozpoczął współpracę z nowym kierownictwem, które objął Wasilij de Basil. W 1934 roku artysta zdobył tytuł pierwszego tancerza w Baletach Rosyjskich Monte Carlo (Ballets Russes de Monte-Carlo). Poza swoim zespołem, tancerz miał także okazję występować w innych renomowanych miejscach, takich jak American Ballet Theatre w Nowym Jorku (1940–1941) oraz Teatro Colón w Buenos Aires. Jego talent pozwolił mu na gościnne występy w La Scali w Mediolanie oraz w trakcie występów w Australii i Nowej Zelandii. Od lat 40. prowadził również własne objazdowe zespoły baletowe, co świadczy o jego przedsiębiorczości i pasji do tańca.
Wśród jego najważniejszych osiągnięć choreograficznych należy wymienić: V Symfonia Piotra Czajkowskiego, Symfonia fantastyczna Berlioza, Śpiąca Królewna Czajkowskiego, Sen nocy letniej Mendelssohna, Król David Honeggera, Mała suitaLutosławskiego, Noc Walpurgii z fausta Gounoda i wiele innych. Do jego najważniejszych ról zalicza się: Pietruszka w balecie Strawinskiego o tym samym tytule oraz Wódz Połowców w Tańcach połowieckich Borodina, a także wiele ról w baletach Leonida Miasina.
Swoim talentem i urodą wzbogacił również polski pejzaż artystyczny, stając się inspiracją dla wielu artystów. Jednym z ciekawych faktów jest to, iż pozował do pomnika Chopina, wykonanego przez Augusta Zamoyskiego w Rio de Janeiro. Dodatkowo, Jerzy Szabelewski był spokrewniony z polskim architektem Konradem Szabelewskim, co również wpisuje go w szerszy kontekst rodziny artystycznej.
Przypisy
- Andrzej K. Olszewski: Pomnik Chopina, do którego pozowała Murzynka – rzeźba Augusta Zamoyskiego w Rio de Janeiro. polskifr.fr, 18.01.2019 r. [dostęp 08.09.2019 r.]
- Szabelewski Jerzy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 08.09.2019 r.]
- Konrad Szabelewski „Lew”. 1944.pl [dostęp 21.09.2019 r.]
- mh: Szabelewski – wychowanek Diagilewa, „Przekrój”, nr 1736, 16.07.1978 r.
- Yurek Shabelevsky. oxfordreference.com
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Maria Ekier | Józef Balukiewicz | Józef Paszkowski | Monika Borys | Lidia Zamenhof | Rafał Sarnecki | Julia Wieleżyńska | Lucjan Kwieciński | Jerzy Detko | Edward Czerwiński | Józef Guranowski | Karol Radziwonowicz | Czesław Wasilewski | Barbara Drapińska | Piotr Komorowski (1937–2017) | Hieronim Wilder | Marcin Sosnowski | Artur Ruciński | Anna Held | Zygmunt HübnerOceń: Jerzy Szabelewski