Bohdan Lucjan Marconi to postać, która zapisała się na kartach historii polskiej sztuki. Urodził się 14 stycznia 1894 roku w Warszawie, gdzie spędził także swoje ostatnie dni, odchodząc z tego świata 15 stycznia 1975 roku.
Był on wybitnym konserwatorem malarstwa, który przez wiele lat wpływał na rozwój tej dziedziny w Polsce. Jako profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, przyczynił się do edukacji wielu pokoleń artystów, przekazując im swoją wiedzę oraz doświadczenie.
Życiorys
Bohdan Marconi był wnukiem Henryka Marconiego, a jego rodzicami byli Władysław i Kazimiery Eleonory z Kolbergów, żyjący w latach 1858–1934. Marconi miał trzy siostry, w tym Janinę Eleonorę (1881–1883), Eleonorę Jadwigę (1887–1887) oraz Halinę Marię (1888–1952), która była żoną Stanisława Łozy. Oprócz tego wychowywał się wśród czterech braci: Stanisława (1883–1883), Karola Władysława (1884–1953), Kazimierza (1890–1992) i Tadeusza Adolfa (1899–1956).
Po zakończeniu nauki w szkole średniej obdarzony pasją, Marconi zdecydował się na dalszą edukację w konserwatorium w Berlinie, gdzie uczył się gry na skrzypcach. W 1914 roku rozpoczął studia z zakresu malarstwa w Académie des Beaux-Arts w Paryżu, a w latach 1916–1919 kontynuował je w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, pod czujnym okiem Miłosza Kotarbińskiego i Wojciecha Kossaka. W 1917 roku mieliśmy okazję usłyszeć go na koncercie w Filharmonii Narodowej w stolicy.
W 1918 roku zaciągnął się do wojska, a podczas konfliktu polsko-bolszewickiego brał udział w walkach na froncie litewsko-białoruskim. Ukończył m.in. Szkołę Podchorążych Piechoty oraz Szkołę Podchorążych Wojsk Samochodowych. Już 22 września 1922 roku objął stanowisko rysownika w Muzeum Narodowym w Warszawie, gdzie, jako konserwator-restaurator malarstwa, pracował aż do 1951 roku.
W trakcie niemieckiej okupacji, Marconi wziął udział w nieudanej próbie ratowania plafonów z Zamku Królewskiego w Warszawie. W dramatycznych okolicznościach, jakie miały miejsce podczas burzenia Warszawy, po upadku powstania warszawskiego, przebywał w Muzeum Narodowym, gdzie był świadkiem grabieży oraz zniszczenia cennych obiektów. Wspomnienia związane z tymi wydarzeniami spisał w swoim eseju zatytułowanym 'O sztuce konserwacji’. W 1947 roku otrzymał tytuł profesora na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie wykładał konserwację malarstwa.
Warto również wspomnieć, że szczególnie znaczące były tzw. teki i rolki Marconiego, dokumentujące obrazy, które przyjął do konserwacji przed i po wojnie, co umożliwiło m.in. sporządzenie dokładnego rejestru zniszczonych i zaginionych dzieł w czasie II wojny światowej. W 1950 roku uhonorowano go Państwową Nagrodą Artystyczną III stopnia w dziedzinie plastyki, doceniając całokształt jego dorobku, a szczególnie konserwację obrazu 'Bitwa pod Grunwaldem’ autorstwa Matejki.
Od 8 maja 1919 roku był mężem Zofii z Szyllerów (1896–1988), stenotypistki Sejmu RP. Para miała dwie córki oraz dwóch wnuków, w tym Marka Blizińskiego, znanego muzyka. Jedna z córek, Zofia Bronisława Blizińska (1921–2012), również stała się konserwatorem malarstwa sztalugowego i ściennego.
Bohdan Marconi zmarł w Warszawie, a jego ciało zostało pochowane w grobowcu rodzinnym, tuż obok rodziców i brata, na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera I-6-4).
Ordery i odznaczenia
W uznaniu swojego wkładu i zasług, Bohdan Marconi otrzymał liczne ordery i odznaczenia, które podkreślają jego znaczenie w historii.
- Order Sztandaru Pracy I klasy,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (29 października 1947),
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 18 czerwca 1938),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955),
- Krzyż Orderu Korony Włoch (Włochy, 1938).
Przypisy
- Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 1, 06.08.1950 r. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 12.08.2024 r.]
- Bohdan Lucjan Marconi, geni_family_tree, 1894 [dostęp 26.07.2023 r.]
- KrzysztofK. Nowiński KrzysztofK., Prof. Bohdan Marconi (1894–1975). Wspomnienie pośmiertne, „Ochrona Zabytków”, 28/3–4 (110–111), 1975, s. 262–263 [dostęp 02.01.2020 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Marconi Bogdan.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 894 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
- M.P. z 1938 r. nr 137, poz. 240 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jan Banucha | Liliana Bardijewska | Janina Mortkowiczowa | Michał Toczyski | Aleksandra Leszczyńska | Adam Kaczyński | Tomasz Bochiński | Agnieszka Piksa | Marek Wydmuch | Mateusz Gessler | Wojciech Milewski | Marceli Trapszo | Ewelina Ruckgaber | Marcin Latałło | Konstancja Turczynowicz | Miriam Aleksandrowicz | Maja Lidia Kossakowska | Władysław Ostrowski (malarz) | Adam Jezierski (aktor) | Janusz KaniewskiOceń: Bohdan Marconi