Marceli Trapszo, znany również pod pseudonimami Oszpart oraz Miloński, to postać zasłużona dla polskiego świata teatralnego oraz filmowego. Urodził się 16 stycznia 1860 roku w Warszawie, gdzie również upłynęło jego życie, kończąc je 7 marca 1921 roku.
Jako aktor teatralny zyskał ogromną sympatię publiczności, a jego zdolności artystyczne pozwoliły mu również na pełnienie funkcji reżysera teatralnego oraz dyrektora teatrów, co znacząco wpłynęło na rozwój polskiej sceny artystycznej.
Życiorys
Marceli Trapszo rozpoczął swoją przygodę ze sceną już w 1869 roku, kiedy to zadebiutował w rolach dziecięcych w zespole swojego ojca, Anastazego Trapszo, w Kaliszu. W późniejszym czasie uczęszczał do szkoły realnej w Warszawie, co przyczyniło się do jego dalszego rozwoju artystycznego. Jego powrót na scenę miał miejsce w 1877 roku, znowu w zespole ojca, tym razem na deskach warszawskiego teatru Arkadia.
W roku 1878 występował w Płocku, a następnie ponownie dołączył do zespołu Anastazego Trapszo. Najprawdopodobniej przez następne lata, aż do 1882 roku, grał w różnych miejscowościach takich jak Ciechocinek, Aleksandrów czy Łowicz (w 1880 roku), Lublin oraz Puławy (w 1881 roku). W tym okresie wielokrotnie pojawiał się na afiszach jako dyrektor teatru, choć de facto za jego kierownictwo odpowiadał jego ojciec.
W 1883 roku zagrał w Krakowie (jego nazwisko figurowało jedynie na afiszu) oraz w warszawskim teatrze Eldorado, gdzie wystąpił jako Miloński. Następnie, w latach 1883–1890, pracował w Poznaniu, zarówno występując, jak i kierując zespołem, podczas wyjazdów do Kalisza, Warszawy oraz Włocławka (w 1886 roku). W 1887 roku powrócił do ojca, występując w Płocku i Warszawie, gdzie uzyskał angaż do Warszawskich Teatrów Rządowych. W latach 1889–1890 był dyrektorem poznańskiego zespołu podczas ich pokazów w Warszawie.
Później przeniósł się do Łodzi, gdzie aktywnie występował i reżyserował do 1894 roku. W kolejnych latach jego kariera obejmowała występy we Lwowie, a także w wielu miastach polskich, w tym Poznaniu (w 1894 roku) oraz Krakowie (w latach 1894-1895), a następnie znów w Łodzi (w 1898 roku, jako reżyser). W latach 1898–1900 był członkiem zespołu Adolfiny Zimajer, z którym występował m.in. w Rosji. Od 1900 roku aż do swojej śmierci, pracował głównie w Warszawie, będąc członkiem zespołów takich jak Teatr Ludowy (1900–1905), Nowy Teatr Polski, Teatr Nowy (1906), Warszawskie Teatry Rządowe (1907–1915), Teatr Letni (1915–1920), Teatr Bagatela (1920) oraz Teatr Praski (1921). W międzyczasie występował również w Łodzi w 1906 roku.
Marceli Trapszo zmarł i został pochowany naCmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Rodzina
Pochodził z rodziny aktorskiej – jego ojciec to Anastazy Trapszo, a matka Eugenia z Ćwiklińskich. Miał rodzeństwo, które również związane było z teatrem: Stanisław Trapszo, Irena Trapszo-Chodowiecka oraz Tekla Trapszo. W swoim życiu osobistym ożenił się trzykrotnie: z Aleksandrą Ficzkowską (aktorką, związek z 1881 roku), Zofią Staszkowską (aktorką, ślub 19 marca 1910 roku) i Wandą Podlecką (ślub 7 lutego 1920 roku). Z pierwszego małżeństwa miał dwoje dzieci: Mieczysławę Ćwiklińską, która została aktorką i śpiewaczką, a także Władysława Trapszo, inżyniera chemika oraz przedsiębiorcę.
Przypisy
- Jakub Wojtczak: Dynastii Trapszów związki z Wielkopolską. wtg-gniazdo.org, 10.2019 r. [dostęp 14.04.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojciech Milewski | Bohdan Marconi | Jan Banucha | Liliana Bardijewska | Janina Mortkowiczowa | Michał Toczyski | Aleksandra Leszczyńska | Adam Kaczyński | Tomasz Bochiński | Agnieszka Piksa | Ewelina Ruckgaber | Marcin Latałło | Konstancja Turczynowicz | Miriam Aleksandrowicz | Maja Lidia Kossakowska | Władysław Ostrowski (malarz) | Adam Jezierski (aktor) | Janusz Kaniewski | Rena Tomaszewska | Władysław GumińskiOceń: Marceli Trapszo