Antoni Jakubowski (1887–1960)

---

Życiorys

Antoni Jakubowski, syn Jana i Marii z Ostrowskich, urodził się w 1887 roku, w rodzinie o głębokich tradycjach patriotycznych. Szkołę podstawową ukończył przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, co stało się jego punktem wyjścia do aktywności społecznej i politycznej. W 1900 roku dołączył do Polskiej Partii Socjalistycznej „Proletariat”, a następnie należał do głównego nurtu PPS. Jego zaangażowanie w strajki szkolne oraz w rewolucję 1905 roku utwierdziły go w przekonaniu o konieczności walki o prawa społeczne.

W kwietniu 1906 roku, w wyniku działalności w Organizacji Bojowej PPS, Jakubowski został aresztowany i skazany na zesłanie do guberni wołogodzkiej. Po trzech miesiącach udało mu się uciec i wrócić do Warszawy. W październiku tego samego roku przeniósł się do Lwowa, gdzie przez cztery lata studiował prawo oraz nauki społeczne na Uniwersytecie Franciszkańskim. W tym okresie aktywnie działał w Związku Walki Czynnej oraz Związku Strzeleckim, co zewnętrznie wariantowało jego poszukiwania tożsamości narodowej.

W 1910 roku osiedlił się w Wiedniu. Jako prezes Stowarzyszenia Robotniczego „Siła” oraz organizator oddziału Związku Strzeleckiego, Jakubowski kontynuował swoją działalność. 6 sierpnia 1914 roku wyruszył z Oleandrów w Krakowie jako członek Pierwszej Kompanii Kadrowej. W latach 1914-1917, jako kapral i późniejszy st. sierżant, służył w III batalionie 1. pułku piechoty Legionów Polskich. Przeszedł cały szlak bojowy. Po 1917 roku był internowany, jednak od 1918 roku związał się z Wojskami Polskimi, a jego wkład w walki partyzanckie na Śląsku Cieszyńskim w latach 1919-1920 zasługuje na wyróżnienie, szczególnie z perspektywy Oddziału II Sztabu MSWojsk.

W okresie międzywojennym Jakubowski pracował jako jubiler w Warszawie. W 1921 roku był współorganizatorem oraz prezesem Okręgu Warszawskiego Związku Legionistów Polskich. Zainicjował także Kolejowe Przysposobienie Wojskowe w 1927 roku i pełnił funkcję instruktora tegoż przysposobienia w Rembertowie. Jako prezes Zarządu Głównego Związku Podoficerów Rezerwy RP w latach 1929-1939 oraz wiceprezes ZG Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny, Jakubowski odegrał kluczową rolę w strukturach wojskowych kraju. W 1938 roku został senatorem V kadencji.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, Jakubowski został ewakuowany do Rumunii, jednak szybko powrócił do Polski. Włączał się w działania w Radzie Głównej Opiekuńczej oraz brał udział w powstaniu warszawskim, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego Rady Obrony Narodu, co było powiązane z osobą Antoniego Karczewskiego. Po upadku powstania trafił do Niemiec, gdzie od 19 sierpnia 1944 roku przymusowo pracował w zakładzie elektrycznym w Laubusch koło Drezna.

Po wojnie, w 1945 roku, Antoni Jakubowski osiedlił się na stałe w Warszawie. Od stycznia 1946 roku był posłem do Krajowej Rady Narodowej dzięki Związkowi Podoficerów Rezerwy, a także brał udział w pracach komisji wojskowej. Jako osoba bezpartyjna, znalazł się w trudnej sytuacji po aresztowaniu przez Urząd Bezpieczeństwa 20 stycznia 1952 roku, gdzie oskarżono go o tworzenie nielegalnej organizacji – Polski Front Ojczyźniany. Wyrok Wojskowego Sądu Rejonowego z 22 marca 1952 roku skazał go na 10 lat więzienia i przepadek mienia, a odbywał karę w Krakowie na Montelupich, Warszawie na Mokotowie oraz w Rawiczu. Po jego śmierci, dzięki staraniom rodziny wyrok został pośmiertnie uchylony.

Antoni Jakubowski znalazł swoje miejsce na wieczność, spoczywając na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 18C-6-1), gdzie jego pamięć będzie czczona przez przyszłe pokolenia.

Rodzina

W 1938 roku Antoni Jakubowski poślubił Genowefę z Siedleckich, która była osobą o niezwykłej biografii. Działała w powstaniu warszawskim, pełniąc rolę łączniczki Armii Krajowej, gdzie używała pseudonimu Maria. Po zakończeniu działań wojennych, Genowefa stała się długoletnim członkiem cechu złotników, angażując się w działalność promującą jej zawód.

Para miała dwoje dzieci: córkę Marię Magdalenę, która po mężu nosi nazwisko Kucharska, urodzoną w 1940 roku, oraz syna Antoniego Jana, urodzonego w 1944 roku. Antoni Jan to magister ekonomii, który z powodzeniem realizował swoje pasje jako jubiler. Ponadto, aktywnie angażował się w życie lokalne jako radny Pragi Północ oraz Gminy Centrum w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Antoni Jakubowski był osobą, która poświęciła swoje życie służbie dla kraju, co zostało uhonorowane licznymi odznaczeniami. Poniżej przedstawiamy listę najbardziej prestiżowych nagród, które otrzymał w trakcie swojej kariery:

• krzyż srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari,
• krzyż Niepodległości (przyznany 17 marca 1937 roku),
• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 10 listopada 1928 roku),
• krzyż walecznych (otrzymany dwukrotnie),
• złoty krzyż zasługi,
• krzyż żelazny (Cesarstwo Niemieckie).

---

Oceń: Antoni Jakubowski (1887–1960)

---