Anita Szapira

---

Życiorys

Anita Szapira, urodzona w 1940 roku w Warszawie, pochodzi z rodziny polskich Żydów, którzy przetrwali II wojnę światową i w 1947 roku zdecydowali się na emigrację do Palestyny. Początkowo osiedli w Tel Awiwie, a następnie przenieśli się do Jad Elijjahu, gdzie kontynuowali swoje życie.

Ukończyła studia na Wydziale Historii Ogólnej i Narodu Żydowskiego na Uniwersytecie Telawiwskim. W 1968 roku obroniła pracę magisterską pod kierunkiem Szelomo Neemana, dotyczącą politycznego rozwoju Batalionów Pracy. Po upływie sześciu lat, w 1974 roku, zdobyła tytuł doktora, elegancko przedstawiając temat „Żydowska walka o pracę w latach 1929-1939” pod opieką prof. Daniela Capri.

W 1981 roku uzyskała stanowisko profesora nadzwyczajnego, a pięć lat później tytuł profesora zwyczajnego. Od 1985 roku do dziś jest profesorem na Uniwersytecie w Tel Awiwie, pełniąc w latach 1990-1995 rolę dziekana Wydziału Humanistycznego. Równocześnie, od 1985 do 1989 roku, zasiadała w Komisji Planowania i Budżetu przy Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego.

W 1988 roku dołączyła do zarządu Zalman Shazar Institute, a od 1995 roku przewodniczy Ruben Merenfeld Chair for the Study of Zionism. Współzałożyła w 1996 roku Icchak Rabin Center for Israel Studies, a w 2002 roku objęła prezydenturę Fundacji Pamięci Kultury Żydowskiej, którą sprawowała przez sześć lat. Obecnie, jest również członkiem Rady Redakcyjnej „Jewish Review of Books”.

Badania Anity Szapiry koncentrują się na historii żydowskiej społeczności w Palestynie i powstającym Izraelu, w których porusza ona kwestie społeczne, kulturowe oraz intelektualne. Jej debiutancka książka oparty na pracy doktorskiej analizuje warunki na rynku pracy lat 20. i 30. XX wieku, zwracając uwagę na kontrowersyjną politykę wobec ludności arabskiej oraz związane z tym konflikty społeczne.

W kolejnej publikacji, biografii Berla Katznelsona, przedstawia historię oraz ruchy społeczne i kulturowe żydowskiego osadnictwa w Palestynie, rozciągając narrację od drugiej aliji do wybuchu drugiej wojny światowej. Studia dotyczące postaci Jigala Allona skłoniły autorkę do refleksji nad zagadnieniem przemocy w kontekście misji syjonistycznej.

W szczególności Ana Szapira dogłębnie bada początki i rozwój Palmach, który przekształcił się w Siły Obronne Izraela. Efektem jej dociekań jest trzecia książka, która składa się z dwóch odmiennych części. Po jej wydaniu autorka skupiła się na kulturze oraz pamięci zbiorowej, argumentując na podstawie opowiadania Jizhara Smilanskiego „Kirbet Khizeh” oraz walki o wzgórza Latrun, badając również postawy społeczeństwa izraelskiego wobec Holokaustu.

W kolejnych latach badała wpływ Biblii na współczesną tożsamość izraelskiego narodu, a w latach 1999–2007 stworzyła zbiory artykułów poświęconych tej tematyce. W maju 2018 roku, Wydawnictwo Akademickie Dialog wydało dwie książki prof. Anity Szapiry: „Historia Izraela”, która porusza dzieje państwa od narodzin ruchu syjonistycznego w XIX wieku, po czasy obecne, oraz „Ben Gurion. Twórca współczesnego Izraela”, analizującą życie i działalność pierwszego premiera Izraela, Dawida Ben Guriona, który urodził się w Płońsku.

Twórczość (książki)

W dorobku literackim Anity Szapiry znajduje się wiele znaczących tytułów, które przyczyniły się do zrozumienia historii i polityki Izraela. Poniżej wymieniono najważniejsze z nich:

• Berl Katznelson: The Biography of a Socialist Zionist, Cambridge University Press, 1984, ISBN 0-521-25618-6,
• Land and Power: The Zionist Resort to Force, 1881-1948, Oxford University Press, 1992, ISBN 0-19-506104-7,
• Yigal Allon, Native Son: A Biography, University of Pennsylvania Press, 2007, ISBN 978-0-8122-4028-3,
• L’imaginaire d’Israël: histoire d’une culture politique, Calmann-Lévy, 2005, ISBN 978-2702136331,
• Ben Gurion: Twórca współczesnego Izraela, Dialog/OBnT, 2018, ISBN 978-83-8002-745-9,
• Historia Izraela, Dialog, 2018, ISBN 978-83-8002-752-7.

---

Oceń: Anita Szapira

---