Andrzej Bulanda

---

Życiorys

Wczesne lata

Andrzej Bulanda ukończył maturę w XLI Liceum im. Joachima Lelewela w Warszawie. W 1981 roku obronił pracę dyplomową na kierunku budownictwo, specjalizując się w teorii konstrukcji na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. Jego praca dotyczyła drgań ustroju cięgnowego, z zastosowaniem hali widowiskowej Spodek w Katowicach, która powstała pod czujnym okiem prof. Andrzeja Gomulińskiego.

W czasie studiów zainicjował również naukę na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W kolejnym roku, w 1983, w ramach wymiany studenckiej, miał okazję studiować na Wydziale Architektury uniwersytetu w Detroit, gdzie uzyskał dyplom „Bachelor of Architecture”. Na tym etapie jego kariery przeprowadził unikalny wywiad rzekę z Jerzym Sołtanem, uczniem Le Corbusiera, który stał się podstawą do późniejszej publikacji zatytułowanej „Rozmowy o architekturze”. W 1984 roku powrócił do Warszawy, kończąc studia magisterskie pod opieką prof. Zbigniewa Pawelskiego, w obrębie pracy dotyczącej rozbudowy BWA Zachęta. Bulanda był także stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej i pełnił funkcję profesora wizytującego na Harvardzie oraz Pennsylvania State University.

Doświadczenie zawodowe

Już w czasie studiów Andrzej Bulanda postanowił zdobywać doświadczenie zawodowe poprzez praktyki za granicą. Pierwszą okazję miał w 1980 roku w Berlinie Zachodnim, gdzie pracował w biurze słynącego z innowacyjnych rozwiązań Frei Otto oraz Rolfa Gutbroda, specjalizującym się w konstrukcjach dachów namiotowych. W latach 1983-1986 pracował w Biurze Projektowym „Warcent” w Warszawie, a następnie rozwijał swoje umiejętności w Benjamin Nutter Architects w Bostonie oraz w Nowym Jorku, co zapewniło mu cenne doświadczenia przed powrotem do Europy, gdzie w latach 1989-1990 współpracował z francuską firmą Groupe 6.

Podczas ówczesnej pracy nad projektami dotyczącymi sektora zdrowia i kultury osiągnął znaczący sukces, gdyż firma ta zdobyła konkurs na projekt muzeum sztuki Musée de Grenoble, przewodniczący zespołu doborowych specjalistów.

Pracując za granicą, zawsze wiedziałem, że to jest etap zbierania doświadczeń, ale w przyszłości chcę żyć i pracować w kraju. Kiedy przyszedł rok ’90, uznałem, że to najlepszy moment na powrót. Wierzyłem, że w Polsce w końcu też może być normalnie, a zdobyte doświadczenia można będzie wykorzystać. Entuzjazm był wtedy ogromny!.

Kariera z BiM Architekci

Po powrocie do kraju Andrzej Bulanda przypadkowo spotkał na ulicach Warszawy kolegę ze studiów, Włodzimierza Muchę. Spotkanie to zaowocowało tym, że w październiku 1991 roku wspólnie założyli biuro „Bulanda Mucha Architekci”. Ich działalność rozpoczęła się w niewielkim garażu na Żoliborzu. W tym samym roku BiM połączyło siły z francuską Grupą BDP Group 6, w której Bulanda wcześniej zdobywał doświadczenie, biorąc udział w międzynarodowym projekcie dla centrum Warszawy.

Ich pierwszym znaczącym sukcesem było zwycięstwo w konkursie architektonicznym na siedzibę Corporate Profiles w Warszawie, co miało miejsce w 1994 roku. Przez lata firma rozwijała się, zdobywając kolejne miejsca przy ulicy Tucholskiej i Mickiewicza, a także realizując projekty dla McDonald’s w Polsce, otwierając się w ten sposób na nowe możliwości.

Ikona architektury Polski w Bydgoszczy

Podczas projektowania lokalnych obiektów, takich jak bary kalifornijskiej sieci w Bydgoszczy, nawiązali kontakt z konserwatorem zabytków, Ewą Raczyńską, która namawiała ich do udziału w zamkniętym konkursie na siedzibę BRE Banku. Zobaczyli szansę na nowatorski projekt i skutecznie zdobyli I nagrodę, a realizacja rozpoczęła się w 1997 roku, kończąc się w 1999. Nowy biurowiec doskonale wpisał się w lokalny kontekst zabytkowego nabrzeża, dzięki zastosowanym kształtom dwupółokrągłych form, nawiązującym do bydgoskich spichlerzy. Warto wykazać, że projekt ten przyniósł BiM szereg prestiżowych nagród, w tym tytuł najpiękniejszego budynku użyteczności publicznej w plebiscycie Architektura-Murator.

Konstancin-Jeziorna

W 2001 roku, na zlecenie prywatnego inwestora, zespół Bulandy i Muchy zajął się modernizacją Starej Papierni w Konstancinie-Jeziornie, zabytkowego obiektu przemysłowego, który wymagał solidnej renowacji. Połączenie oryginalnych struktur z nowoczesnymi materiałami z celami stworzenia przestrzeni użytkowej przyniosło wymierne efekty, a realizacja tej inwestycji zakończyła się w 2002 roku.

W tym samym roku zespół został odznaczony Nagrodą Roku SARP, a również uzyskał wyróżnienie w europejskiej federacji Europa Nostra.

Realizacje i nagrody w Warszawie

W Warszawie architekci zdobyli uznanie za modernizację Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy, gdzie ich projekt w 2005 roku został nagrodzony. Głównym celem tej realizacji było tworzenie funkcjonalnego zespołu czytelni, a efekty pracy przyniosły nagrody w kolejnych latach.
W 2006 roku Bulanda i Mucha zaprojektowali również modernizację budynku Prudentialu, starając się przywrócić ducha modernizmu, mimo problemów z realizacją związanych z wymaganiami prawnymi i nadzorem.

Ich projekt budynku apartamentowego przy ulicy Walecznych w Warszawie w 2006 roku a następnie zrealizowany w 2009, zdobył uznanie w międzynarodowych konkursach, prezentując nowoczesne podejście do lokalnej architektury.

Te oraz inne osiągnięcia przyczyniły się do tego, że 16 lipca 2015 roku, Andrzej Bulanda oraz Włodzimierz Mucha zostali wyróżnieni Honorową Nagrodą SARP, co jest ukoronowaniem ich wkładu w rozwój polskiej architektury.

Działalność samorządowa

Andrzej Bulanda jest aktywnym uczestnikiem życia architektonicznego w Polsce. Należy do Stowarzyszenia Architektów Polskich, którego główny oddział znajduje się w Warszawie.

W swojej karierze pełnił istotne funkcje jako sędzia konkursowy w ramach SARP. Jego zaangażowanie w tej roli obejmuje wiele kadencji między latami 1991 a 2019, co ukazuje jego długotrwałą i nieocenioną rolę w polskim środowisku architektonicznym. Szereg lat jako sędzia sprawił, że był on częścią wielu ważnych decyzji w konkursach architektonicznych.

W swojej pracy wielokrotnie przewodniczył sądom konkursowym, uczestnicząc w ocenie projektów architektonicznych oraz urbanistycznych. Jego doświadczenie i specjalistyczna wiedza są niezwykle cenne w obszarze architektury, a przynależność do Izby Architektów RP oraz KSK Oddział Warszawa świadczy o jego dużym zaangażowaniu w rozwój architektury w Polsce.

Życie prywatne

Andrzej Bulanda urodził się w rodzinie z Nowosądecczyzny. Z pierwszego związku, który został unieważniony, ma troje dzieci: Aleksandrę, Marię i Macieja. Jego teściem był Konrad Kucza-Kuczyński. Aktualnie jest żonaty i ma córkę Zofię. Na stałe mieszka w Warszawie.

W 2013 roku, razem z synem Maciejem Bulandą, który jest historykiem, zrealizował projekt mezuzy dla Muzeum Historii Żydów Polskich, zdobywając pierwsze miejsce w międzynarodowym konkursie, w którym wzięło udział około 60 nadesłanych prac.

W swoim wolnym czasie Andrzej Bulanda pasjonuje się sportami na świeżym powietrzu, takimi jak narciarstwo, kajakarstwo czy trekking. Jest także wielokrotnym medalistą mistrzostw Polski architektów w narciarstwie alpejskim w kategorii 55+.

Styl i metody projektowania

Od 1991 roku Andrzej Bulanda jest jednym z kluczowych współtwórców pracowni architektonicznej, która wyraźnie identyfikuje swoją estetykę oraz ideowe podłoże z modernizmem pierwszej połowy XX wieku. Kluczowe motto tego zespołu brzmi: „Czerpiąc z tradycji, odkrywamy przeszłość dla przyszłości. Wypowiadamy się współczesnym językiem, starając się zachować zasadę harmonijnego kontrastu“. W stylu architektonicznym BiM-u dostrzegamy wpływy neomodernizmu, charakteryzującego się oszczędnością, redukcjonizmem oraz minimalistycznym podejściem, które opiera się na precyzyjnie zdefiniowanej geometrii.

Architektura tworzona przez to biuro często określana jest jako ewolucyjna i kompromisowa, dążąca do wydobycia nowego historyzmu, który wpisuje się w estetykę nowego „stylu międzynarodowego“ – uniwersalnego i globalnego, dopasowanego do różnych kontekstów społecznych i kulturowych.

Jak sam podkreśla Andrzej Bulanda, jego podejście do architektury cechuje się prostotą oraz funkcjonalnością. Twierdzi, że „architektura musi być przyjazna człowiekowi i miejscu – musi się na nią po prostu dobrze patrzeć“. Wyraża również swoje przekonania, odnosząc się do witruwiańskiej zasady firmitas, która głosi, że „budynki nie powinny się starzeć“. W ten sposób pojmuje on „dobrą architekturę“, wskazując na różnice między nią a tym, co modne i często tylko powierzchowne. W jego opinii, tendencje stylistyczne mogą być jedynie chwilowe, a ich jakość bywa niepewna lub efemeryczna.

Lista projektów

Od 1991 roku, w ścisłej współpracy z Włodzimierzem Muchą, Andrzej Bulanda prowadzi biuro architektoniczne, którego działalność koncentruje się głównie na udziale w konkursach architektonicznych. Przez pierwsze dwa dekady swojego istnienia pracownia ta brała udział w około 100 konkursach, zdobywając uznanie w branży.

Wśród najważniejszych realizacji, które wyszły spod ich ręki, można wymienić:

• Siedziba Corporate Profiles w Warszawie (1994, 2010),
• Siedziba BRE Bank w Bydgoszczy (1996),
• Stara Papiernia w Konstancinie-Jeziornie (2002),
• Rozbudowa i modernizacja Zespołu Szkół nr 2 w Konstancinie-Jeziornie (2006),
• Villa Daglezja w Warszawie (2008),
• Rozbudowa Klubu Sportowego DeSki w Warszawie (2010),
• Rezydencja Piękna Nova w Warszawie (2010),
• Chmielna 25 w Warszawie (2013),
• Zespół mieszkaniowy Eko-Park Cameratta w Warszawie (2014),
• Rozbudowa Biblioteki Publicznej M. St. Warszawy (2015).

Nagrody i wyróżnienia

W ciągu swojej kariery, Andrzej Bulanda został uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami, co potwierdza jego znaczący wpływ na polską architekturę. Oto najważniejsze z nich:

• Obiekt X-lecia w konkursie Życie w Architekturze, gdzie zdobył nagrodę główną i tytuł 'Najlepszego budynku użyteczności publicznej 1989-99 dla siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• tytuł „Najlepszej realizacji w Polsce po 1989” dla projektu siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• nominacja do nagrody Mies van der Rohe (2001) za projekt siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• Państwowa nagroda I stopnia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2000 r. za wybitne osiągnięcia twórcze w dziedzinie architektury i budownictwa,
• Nagroda Roku SARP (2000) za projekt siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• tytuł Ikony Polskiej Architektury dla projektu siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• nominacja do Ikony Polskiej Architektury (2006) dla projektu Starej Papierni w Konstancinie-Jeziornie,
• Nagroda Roku SARP oraz Nagroda równorzędna w kategorii budynków użyteczności publicznej (2002) za projekt Starej Papierni w Konstancinie-Jeziornie,
• Europa Nostra (2003) za projekt Starej Papierni w Konstancinie-Jeziornie,
• DIFA Award (2004) za projekt siedziby BRE Bank S.A. Oddział w Bydgoszczy,
• Wyróżnienia w konkursie o Nagrodę Roku SARP (2007) za projekt Villi Daglezja w Warszawie,
• Państwowa nagroda I stopnia Ministra Infrastruktury w 2008 r. za wybitne osiągnięcia twórcze w dziedzinie architektury i budownictwa za rozbudowę i modernizację Zespołu Szkół nr 2 w Konstancinie-Jeziornie,
• Nagroda mieszkańców w konkursie o Nagrodę Architektoniczną Prezydenta m.st. Warszawy za 2015 r. za rozbudowę Biblioteki Publicznej M. St. Warszawy.

Za całokształt działalności, Andrzej Bulanda został uhonorowany:

• Honorową Nagrodą SARP 2015 za wybitną twórczość i wkład w rozwój architektury polskiej,
• Polskim Herkulesem 2016 za wpływ na rozwój polskiego budownictwa.

---

Oceń: Andrzej Bulanda

---