Aleksandra Żaryn

Polityka i administracja

Aleksandra Felicja Żaryn, znana wcześniej jako Jankowska, to postać, której życie obfitowało w pasję do języków oraz działalności na rzecz społeczeństwa. Urodziła się 25 lutego 1916 roku w Warszawie, a jej historia trwała aż do 17 marca 2010 roku, kiedy to zmarła, pozostawiając po sobie znaczący ślad w świecie kultury i prawa.

W ciągu swojego życia Aleksandra była nie tylko utalentowaną tłumaczką, ale także prawnikiem oraz aktywną działaczką społeczną, angażującą się w różnorodne inicjatywy na rzecz poprawy warunków życia społecznego i kulturalnego w Polsce.

Życiorys

W 1939 roku Aleksandra Żaryn ukończyła Instytut Francuski w Warszawie. Następnie zaczęła naukę na kierunku prawniczym w Uniwersytecie Warszawskim. Niestety, studia te zostały przerwane przez wybuch II wojny światowej, a zakończyła je na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W trakcie studiów aktywnie uczestniczyła w życiu społecznym, a w szczególności w Katolickiej Młodzieży Narodowej oraz duszpasterstwie akademickim przy kościele św. Anny. Była również współorganizatorką akademickich ceremonii ślubnych, które miały miejsce na Jasnej Górze w maju 1936 roku.

Podczas okupacji niemieckiej Aleksandra i jej rodzina zostali zmuszeni do ucieczki z majątku w Kruchowie, znajdując schronienie u krewnych w majątku w podwarszawskich Szeligach. Tam, ryzykując własne życie, ukrywała Żydów. W sierpniu 1944 roku, po udzieleniu pomocy rannemu powstańcowi, została aresztowana i deportowana do obozu pracy. Dzięki interwencji kapitana Wilma Hosenfelda udało jej się przetrwać i powrócić do wolności. W styczniu 1945 roku jej rodzina ponownie doświadczyła wysiedlenia, a majątek w Szeligach został przejęty w wyniku reformy rolnej.

Po wojnie, w 1945 roku, Aleksandra założyła czytelnię „Exlibris”, która stała się ważnym miejscem spotkań warszawskiej inteligencji, i prowadziła ją przez wiele lat. Pracowała w różnych instytucjach, w tym w Muzeum Narodowym. Dodatkowo, zajmowała się tłumaczeniem dzieł naukowych dotyczących historii, architektury oraz konserwacji zabytków na język francuski.

W 1980 roku dołączyła do NSZZ „Solidarność” w Ministerstwie Kultury i Sztuki, a do końca swojego życia angażowała się w działalność w kole korporacji „Arkonia”. W 2007 roku opublikowała wspomnieniowy artykuł pt. „Podnieść życie z ruin” w Biuletynie IPN. Po śmierci została pochowana na cmentarzu parafialnym w Wiązownie.

Odznaczenia i wyróżnienia

Wraz z mężem Stanisławem, Aleksandra Żaryn otrzymała medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, co stanowi niezwykle ważne wyróżnienie za działania, które miały na celu ochronę ludzkiego życia podczas trudnych czasów.

W roku 1996, została także uhonorowana tytułem Honorowego Członka ICOMOS, które podkreśla jej wkład w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego.

Życie prywatne

Żona uznanego architektaStanisława Żaryna, jest również matką wielu utalentowanych osób, w tym historyka Jana Żaryna.

Tłumaczenia

Oto wybór tłumaczeń wykonanych przez Aleksandrę Żaryn, które ilustrują jej wkład w popularyzację polskiej kultury i architektury.

  • L’architecture polonaise / Jan Zachwatowicz, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1967,
  • Wilanów: le palais et le parc / Wojciech Fijałkowski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1978,
  • Les fondements juridiques de la sauvegarde des biens culturels en Pologne / Tadeusz Jaworski, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Warszawa 1981.

Przypisy

  1. Zawsze umiała się podnieść [online], www.rp.pl [dostęp 02.09.2019 r.]
  2. Wpisani w historię. idziemy, 25.03.2014 r. [dostęp 31.10.2018 r.]
  3. O profesorze. janzaryn.pl. [dostęp 31.10.2018 r.]
  4. a b c d e jz, mp / maz: Aleksandra Żarynowa nie żyje. Katolicka Agencja Informacyjna, 19.03.2010 r. [dostęp 31.10.2018 r.]
  5. a b Aleksandra Żaryn. Podnieść życie z ruin. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, s. 139–146, maj-czerwiec 2007 r. IPN. ISSN 1641-9561. [dostęp 29.10.2018 r.]
  6. a b Odeszli: Aleksandra Żaryn, Biuletyn Informacyjny „ICOMOS” nr 2(7)/2010, s. 19.

Oceń: Aleksandra Żaryn

★★★★★
Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:12