Adam Fiok


Adam Jan Fiok, urodzony 24 czerwca 1933 roku w Warszawie, zmarł 4 września 2000 roku, był znanym polskim elektronikiem oraz metrologiem. Jego praca naukowa oraz dydaktyczna była związana z Politechniką Warszawską, gdzie pełnił funkcję profesora zwyczajnego.

Fiok zasłynął w swojej dziedzinie poprzez liczne osiągnięcia, które przyczyniły się do rozwoju zarówno elektroniki, jak i metrologii w Polsce. Jego wkład w naukę oraz kształcenie studentów pozostawił trwały ślad w historii polskiej edukacji technicznej.

Życiorys

Adam Fiok był synem Stanisława i Marii z Marszałkowskich. W 1951 roku ukończył szkołę średnią w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Władysława IV w Warszawie. Następnie podjął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej, jednak już po roku przeniósł się na Wydział Łączności. W 1955 roku uzyskał tytuł inżyniera łączności, a cztery lata później zdobył tytuł magistra inżyniera łączności w specjalności radiotechnika.

W 1964 roku obronił pracę doktorską na temat „Analiza biernych filtrowych metod pomiaru parametrów rezonatorów kwarcowych” na Wydziale Łączności. Jego kariera akademicka związana była z Politechniką Warszawską, gdzie zaczynał jako zastępca asystenta, by później awansować na asystenta, a od 1959 roku pełnił funkcję starszego asystenta. W 1964 roku zdobył tytuł adiunkta, a swoją habilitację uzyskał w 1974, prezentując pracę pt. „Transmisyjne metody pomiaru dwójników wielorezonansowych”. Od 1974 roku pracował jako docent, a w 1991 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego.

Po przejściu na emeryturę w 1999 roku, pozostawał aktywny zawodowo, prowadząc zajęcia na części etatu jako profesor zwyczajny. Adam Fiok został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (AII-6-20).

Jego małżonką była Krystyna Ważyńska-Fiok (1934-1994), która sama również miała znaczący wkład w naukę, pełniąc rolę profesora nadzwyczajnego automatyki i niezawodności transportu oraz wicedyrektora Instytutu Transportu na Politechnice Warszawskiej.

Przebieg pracy zawodowej

Adam Fiok swoją karierę zawodową zainaugurował w Katedrze Urządzeń Radiotechnicznych. Po reorganizacji uczelni związał się z Instytutem Radiotechniki, gdzie pracował w różnych Zakładach zajmujących się takimi dziedzinami jak Telewizja, Radiokomunikacja, Elektroakustyka oraz Miernictwo Piezoelektryczne.

W 1975 roku objął stanowisko zastępcy dyrektora Instytutu Radioelektroniki, odpowiedzialnego za kwestie związane z dydaktyką. Jego talent do zarządzania został dostrzegiony, kiedy w 1978 roku przejął kierownictwo Zakładu Elektroakustyki, którym zarządzał przez cztery lata. W 1984 roku ponownie został zastępcą dyrektora, tym razem w zakresie spraw naukowych. W latach 1985-1997 sprawował kierowniczą rolę w Zakładzie Miernictwa Piezoelektrycznego.

Fiok specjalizował się w miernictwie radioelektronicznym, w szczególności w modelowaniu oraz teorii i praktycznym zastosowaniu transmisyjnych metod pomiarów dwójników rezonansowych. W swojej pracy naukowej skoncentrował się głównie na modelowaniu oraz przeprowadzaniu pomiarów, publikując licznych artykułów oraz referatów w tym zakresie. W ciągu swojej kariery wypromował pięciu doktorów, a także był mentorem ponad stu prac dyplomowych zarówno inżynierskich, jak i magisterskich.

Adam Fiok był także inicjatorem oraz wieloletnim kierownikiem zespołu naukowo-badawczego. Jego grupa zajmowała się opracowywaniem i implementacją nowoczesnych metod oraz systemów pomiarowych, które znajdowały zastosowanie w różnych dziedzinach radioelektroniki. Można tu wymienić m.in. budowę cyfrowych mierników częstotliwości i fazy na początku lat 60., stworzenie unikalnego systemu do badań jonosfery, bazującego na pomiarach zmian częstotliwości sygnałów emitowanych przez sztuczne satelity Ziemi oraz opracowanie w latach 1974-1991 grupy systemów przeznaczonych do pomiarów rezonatorów kwarcowych w fazie produkcji. Ostatnim osiągnięciem było zaprojektowanie systemów dedykowanych homologacyjnym pomiarom urządzeń radiokomunikacyjnych.

Publikacje

Adam Fiok jest autorem znaczącej ilości prac naukowych. Łącznie, opublikował więcej niż 120 dokumentów naukowych oraz cztery książki, które znacząco przyczyniły się do rozwoju jego dziedziny.

Oto lista jego publikacji:

  • „Telewizja — podstawy ogólne”, WKiŁ, 1992 i 1997,
  • „Mała encyklopedia metrologii”, WNT, 1989 (koordynator i autor),
  • „Obliczanie wzmacniaczy i generatorów mocy wielkiej częstotliwości”, WNT, 1971 (współautor),
  • „Podstawy telewizji”, WPW, 1983 (skrypt).

Członkostwo

Adam Fiok jest osobą o bogatym dorobku w dziedzinie metrologii oraz pomiarów naukowych. W latach 1987-1989 pełnił funkcję sekretarza naukowego oraz od 1989 do 1995 był wiceprzewodniczącym Komitetu Metrologii i Aparatury Naukowej Polskiej Akademii Nauk.

Jako członek Rady Generalnej oraz Kolegium Redakcyjnego kwartalnika „Measurement”, reprezentował Polskę w międzynarodowej konferencji IMEKO (Międzynarodowej Konfederacji Pomiarów). Był inicjatorem i założycielem Komitetu Technicznego TC-4 IMEKO, którego przewodniczącym był w latach 1989-1998, a od 1998 roku nosił tytuł przewodniczącego honorowego tego komitetu, który koncentrował się na pomiarach wielkości elektrycznych.

W latach 1992-2000 działał jako wiceprzewodniczący POLSPAR, czyli Polskiego Stowarzyszenia Pomiarów Automatyki i Robotyki, a także pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Pomiarów.

Równocześnie był członkiem i wiceprzewodniczącym Zarządu Oddziału Warszawskiego PTETiS w latach 1993-1996. Jako działacz Związku Nauczycielstwa Polskiego, był jednym z inicjatorów oraz wiceprzewodniczącym Sekcji Nauki ZNP.

Odznaczenia

Adam Fiok był osobą, która zdobyła wiele prestiżowych odznaczeń w uznaniu za swoje znaczące osiągnięcia. Oto niektóre z nich:

  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1975 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1984 roku,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej, zdobyty w 1976 roku,
  • Złota Odznaka „Zasłużony dla Politechniki Warszawskiej”.

Wielkie osiągnięcia Adama Fioka w dziedzinie nauki oraz jego działalność dydaktyczna i organizacyjna zostały docenione, co potwierdzają liczne nagrody, które otrzymywał z rąk Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Edukacji Narodowej w latach 1972, 1975, 1986 i 1992. Otrzymywał również wiele nagród przyznawanych przez Rektora Politechniki Warszawskiej oraz Notację Obywatelską Technicznego (NOT).

Przypisy

  1. mgr inż. Karol Kuczyński, Adm Fiok (1933-2000), elektro.info, 31.08.2018 r.
  2. Adam Fiok-biografia, Instytut Radioelektroniki i Technik Multimedialnych Politechniki Warszawskiej.
  3. Andrzej Liczbiński "Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988-2000", Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej Muzeum, Warszawa 2000 r.
  4. a b A.J. Marusak, Adam Jan Fiok (1933-2000), Sekcja Automatyki i Pomiarów OW SEP, Politechnika Warszawska.

Oceń: Adam Fiok

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:16