Willa Narutowicza to niezwykle interesująca budowla, której historia sięga początków XX wieku. Znajduje się ona pod adresem ul. Parkowa 23 i została zaprojektowana w 1921 roku przez Mariana Kontkiewicza dla Gabriela Narutowicza, który był pierwszym Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej.
Wnętrza tego domu obejmują pomieszczenia o łącznej powierzchni do 100 m², co czyni go dogodnym miejscem do mieszkania. Budowla jest otoczona dużą działką o powierzchni ponad 41 arów, na której rośnie wiele roślin, w tym pomnik przyrody – topola czarna, znana jako „Topola Narutowicza”.
Warto podkreślić, że budynek często bywa mylony z inną lokalizacją – domem Narutowicza znajdującym się na terenie Łazienek Królewskich, gdzie Narutowicz mieszkał w czasie swojej prezydentury, zanim w grudniu 1922 roku przeprowadził się do willi przy ul. Parkowej.
Historia
Willa Narutowicza w Warszawie, zaprojektowana w stylu dworkowym, jest nie tylko pięknym obiektem architektonicznym, ale również miejscem o niezwykle bogatej historii. Gabriel Narutowicz, który był pierwszym prezydentem Polski, mieszkał w niej od dnia swojego zaprzysiężenia, tj. 11 grudnia 1922 roku, aż do tragicznego zgonu 16 grudnia tego samego roku.
W okresie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, willa pozostawała w rękach rodziny Narutowiczów. Niestety, w 1944 roku budynek uległ poważnym zniszczeniom podczas II wojny światowej. Po wojnie budynek przeszedł w posiadanie Skarbu Państwa i w pierwszym okresie pełnił funkcję żłobka, a od 1964 do 2000 roku – Szkoły Pielęgniarstwa nr 1. Dopiero w pierwszej dekadzie XXI wieku willa, po przejęciu jej przez samorząd Mazowsza w 2001 roku, służyła jako hotel dla wysokich urzędników, a jej część była zajmowana przez Mazowiecki Zarząd Nieruchomości.
Warto podkreślić, że ta nieruchomość, obejmująca zarówno budynek, jak i otoczenie, została wpisana do rejestru zabytków w 2009 roku. W dniu 15 września 2010 roku przeprowadzono przetarg na sprzedaż nieruchomości, po wcześniejszej wycenie jej na kwotę 12 milionów złotych, jednak ze względu na brak ofert do transakcji nie doszło. Wkrótce okazało się, że posiadłość nie była wolna od roszczeń, co uniemożliwiło kolejny przetarg, którego cena wywoławcza wynosiła 9 milionów złotych.
Decyzją zarządu województwa z dnia 31 maja 2011 roku, postanowiono wynająć budynek fundacji Instytut Lecha Wałęsy na okres 15 lat. Umowę podpisał 4 czerwca 2011 roku Adam Struzik oraz Lech Wałęsa. Po ceremonii podpisania umowy, w której wzięli udział m.in. Bronisław Komorowski, Jan Krzysztof Bielecki oraz Andrzej Wajda, Lech Wałęsa wyraził nadzieję, że miejsce to będzie miało zasadnicze znaczenie nie tylko dla Warszawy, ale i dla całego kraju. Powiedział: „Będzie to dobre miejsce nie tylko dla Warszawy, ale i dla całej Polski. Niektóre osoby zostały pokrzywdzone przez los. Niektórych wykorzystałem i nie podziękowałem. Muszę wyrównać te krzywdy.”
W obiekcie planowano utworzenie sal wystawowych, miejsc na konferencje oraz edukację dla młodzieży, a także biblioteki i gabinetów, gdzie Lech Wałęsa miałby przyjmować gości. Przewidywano również ekspozycję poświęconą polskiej drodze do wolności oraz historii „Solidarności”. Prace remontowe miały potrwać około roku, a ich koszt szacowano na kwotę od 5 do 10 milionów złotych. Biuro Mazowieckiego Zarządu Nieruchomości wyprowadziło się z willi w 2011 roku, a jej otwarcie miało nastąpić we wrześniu 2012 roku.
Niestety, w kwietniu 2015 roku zarząd województwa mazowieckiego postanowił natychmiastowo rozwiązać umowę najmu. Zgodnie z oświadczeniem właściciela, Instytut nie regulował czynszu. Z kolei Mieczysław Wachowski, prezes Instytutu, wskazał, że dostosowanie obiektu do potrzeb fundacji okazało się niemożliwe. Na koniec maja 2015 roku, nieruchomość została ponownie przejęta przez Mazowiecki Zarząd Nieruchomości w Warszawie.
Pozostałe informacje
Warto wspomnieć, że istnieje inna willa, która jest nieco mniejszych rozmiarów i została także zaprojektowana przez Mariana Kontkiewicza dla Gabriela Narutowicza. Została ona wzniesiona w malowniczej Rabce.
Przypisy
- a b Xymena Pilch-Nowakowska. Dla kogo willa Narutowicza?. „Stolica”, s. 15, styczeń-luty 2018.
- Michał Wojtczuk. Struzik pożegnał się z Wałęsą. Przez długi?. „Gazeta Wyborcza, dodatek Gazeta Stołeczna”, s. 3, 02.07.2015 r.
- Tomasz Urzykowski: Jak marszałek Struzik sprzedaje willę Narutowicza. Gazeta Wyborcza, 12.09.2010 r. [dostęp 04.06.2011 r.]
- Andrzej K. Olszewski: Architektura Warszawy (1919–1939) [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej. Tom I. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 1968, s. 293.
- „Architekt”. 1, s. 12, 1924, zdjęcie i plany dwóch kondygnacji.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Willa przy ulicy Myśliwieckiej 12 w Warszawie | Dom Narutowicza w Warszawie | Willa Bolesława Pietrusińskiego w Warszawie | Willa Muszyńskiego i Urbanowicza w Warszawie | Dworek Grochowski | Biały Dom (Łazienki Królewskie) | Dom Władysława Różyckiego w Warszawie | Domek Holenderski w Warszawie | Villa Daglezja w Warszawie | Willa Arpada Chowańczaka w Warszawie | Szara Willa w Warszawie | Dwór Ksawerów | Dworek Wojciecha Grabowskiego w Warszawie | Dom Pod Skarabeuszami w Warszawie | Willa Podgórskich w Warszawie | Willa przy ul. Katowickiej 9/11/11A w Warszawie | Willa Pniewskiego w Warszawie | Willa Jasny Dom w Warszawie | Willa Gawrońskich w WarszawieOceń: Willa Narutowicza w Warszawie