Willa Jasny Dom w Warszawie

---

Historia

Budynek znany jako Willa Jasny Dom jest przykładem architektury lat 30. XX wieku, wzniesionym na zlecenie burmistrza Włoch, Franciszka Kosteckiego. W 1936 roku nieruchomość została nabyta przez Józefa Kasperkiewicza, notariusza z Pabianic.

Interesujący jest los willi podczas II wojny światowej. Na szczęście nie odniosła ona żadnych szkód w tym tragicznym czasie. Jednakże w styczniu 1945 roku, z rozkazu Wojennego Komendanta miasta Włochy, rodzina Kasperkiewiczów została zmuszona do jej opuszczenia. Budynek został przekształcony w areszt stalinowski oraz siedzibę zagranicznej komórki NKWD i NKGB/MGB, działających wówczas pod rządami sowieckiego kontrwywiadu wojskowego Smiersz. W tej samej strukturze funkcjonował również kontrwywiad wojskowy Polski ludowej, a w szczególności Główny Zarząd Informacji WP.

W willi ulokowane zostały zbiorowe cele, w których przetrzymywano osób oskarżonych o różne przestępstwa polityczne. W piwnicach zachowały się inskrypcje wykonane przez więźniów, w tym m.in. Bolesława Piaseckiego. Osoby te były często przesłuchiwane, a w niektórych przypadkach trafiały do obozu NKWD w Rembertowie.

Po wojnie w willi zainstalowano Rejonową Komendę Uzupełnień. W 1992 roku budynek wrócił w ręce spadkobierców pierwotnych właścicieli. W marcu 2006 roku na ścianie „Jasnego Domu” odsłonięto tablicę pamiątkową, upamiętniającą ofiary sowieckich represji, które miały miejsce w tym budynku.

W 2009 roku piwnice willi zostały wpisane do rejestru zabytków, co podkreśliło ich historyczne znaczenie. Natomiast w 2013 roku, z inicjatywy Jolanty Piekarskiej, Macieja Piekarskiego oraz Marleny Piekarskiej-Olszówki, powstała Fundacja „Willa Jasny Dom”, która koncentruje się na opiece nad zabytkowymi piwnicami oraz promowaniu ich historii.

---

Oceń: Willa Jasny Dom w Warszawie

---