Biały Dom, znany również jako Biały Domek, to klasycystyczna budowla usytuowana w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Został wzniesiony w latach 1774–1776 w oparciu o projekt architekta Dominika Merliniego, który nadał mu charakter podmiejskiej, letniej willi.
Ten impresjonujący obiekt jest pierwszym zbudowanym w Łazienkach przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, który miał na celu stworzenie miejsca wypoczynku i rekreacji dla siebie i swoich gości.
Opis
„Biały Dom”, to imponująca drewniana konstrukcja o kwadratowym planie, której tynkowe fasady są ozdobione elegancką balustradą oraz centralnie umieszczonym belwederkiem. Wnętrze budynku zdominowane jest przez centralną klatkę schodową, wokół której rozmieszczone są różnorodne pomieszczenia, takie jak salon jadalny, bawialnia, sypialnia, ośmiokątny gabinet, garderoby oraz niezbędne pomieszczenia sanitarne.
Fundamenty tej budowli są niezwykle grube, w niektórych miejscach osiągają aż 2,5 metra grubości, co miało na celu stabilizację konstrukcji umiejscowionej na bagnistym terenie. Dodatkową ochronę zapewnia podziemny kanał, który otacza mury i odprowadza nadmiar wody. Na południowej stronie budynku możemy podziwiać zegar słoneczny z 1776 roku, wsparty na postaci Fauna.
W 1778 roku, zgodnie z projektem Jana Chrystiana Kamsetzera, stworzono Promenadę Królewską – przestronną aleję łączącą Biały Domek z pałacem Na Wyspie. W latach 1801-1805, znany z historii król Francji Ludwik XVIII mieszkał tutaj w czasie swojego wygnania, posługując się tytułem hrabiego de Lille.
Obiekt przetrwał II wojnę światową bez większych zniszczeń. Po gruntownym remoncie, Biały Domek został otwarty dla zwiedzających w 1968 roku. 8 maja 2013 roku, w dniu imienin króla, w okolicy obiektu ustawiono popiersie Stanisława Augusta Poniatowskiego, będące odlewem rzeźby autorstwa André Le Bruna z 1992 roku.
Remont budynku zakończył się w 2019 roku, podczas którego odsłonięto oryginalne fragmenty polichromii oraz malowidła, które zdobią sypialnię, co dodatkowo podkreśla wartość architektoniczną i historyczną tego miejsca.
Przypisy
- Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 110. ISBN 978-83-280-3725-0.
- Tomasz Urzykowski. Blask za unijne pieniądze. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 12.12.2019 r.
- Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 210. ISBN 978-83-935584-3-8.
- Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 132. ISBN 978-83-935584-3-8.
- Izabela Zychowicz, Jadwiga Abramowicz: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2013, s. 111. ISBN 978-83-935584-3-8.
- Marek Kwiatkowski: Muzeum Łazienki Królewskie [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego. Dzieje i perspektywy. Warszawa: ARX REGIA. Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie, 2006, s. 134. ISBN 978-83-7022-160-7.
- Wielka Encyklopedia PWN. Tom 16. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 272. ISBN 83-01-13826-2.
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 1. Agrykola–Burmistrzowska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 32. ISBN 83-902793-5-5.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 448. ISBN 83-01-08836-2.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 449. ISBN 83-01-08836-2.
- Franciszek Maksymilian Sobieszczański: Rys historyczno-statystyczny wzrostu i stanu miasta Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974, s. 131.
- Władysław Tatarkiewicz: Łazienki Warszawskie. Warszawa: Arkady, 1968, s. 58.
- Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 87.
- Marek M. Kwiatkowski, Wielka Księga Łazienek, Warszawa 2000, s. 42.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Dom Władysława Różyckiego w Warszawie | Domek Holenderski w Warszawie | Villa Daglezja w Warszawie | Willa Arpada Chowańczaka w Warszawie | Willa Gawrońskich w Warszawie | Willa Jasny Dom w Warszawie | Willa Pniewskiego w Warszawie | Willa przy ul. Katowickiej 9/11/11A w Warszawie | Willa Podgórskich w Warszawie | Dom Pod Skarabeuszami w Warszawie | Dworek Grochowski | Willa Muszyńskiego i Urbanowicza w Warszawie | Willa Bolesława Pietrusińskiego w Warszawie | Dom Narutowicza w Warszawie | Willa przy ulicy Myśliwieckiej 12 w Warszawie | Willa Narutowicza w Warszawie | Szara Willa w Warszawie | Dwór Ksawerów | Dworek Wojciecha Grabowskiego w WarszawieOceń: Biały Dom (Łazienki Królewskie)