Stara Wisła to niezwykła łacha wiślana zlokalizowana w prawobrzeżnej dzielnicy Wawer, w obrębie międzywalu Wisły. Jej bliskość do osiedli, takich jak Las, Zbytki oraz Kuligów, czyni ją dostępna dla mieszkańców oraz turystów poszukujących kontaktu z naturą.
To starorzecze ma zarówno swój początek, jak i koniec w Wiśle. Rozpoczyna się na wysokości ul. Skalnicowej, a jego długość wynosi około 4,3 km, z czego około 3 km jest faktycznie widoczne. Wysokie stany wód Wisły zasilają tę łachę, co czyni ją miejscem unikalnym i zmiennym.
Początkowo, w czasie większych przepływów, do Starej Wisły wpływają wody Wisły, a w jej obrębie znajdują się różne starorzecza. Kępa Wieloryb, położona obok, oddziela ją od głównego nurtu rzeki, przy czym brzeg ku Kępie jest stosunkowo wysoki, natomiast prawy brzeg jest znacznie niższy. W dalszej części, na wysokości około 5 m, widnieje przeciwpowodziowy wał Miedzeszyński, który chroni teren przed zalewami.
Do łachy uchodzą różne cieki wodne, między innymi:
- Rów Miedzeszyński, znajdujący się na wysokości osiedla Zbytki,
- Kanał Nowe Ujście, również usytuowany na wysokości osiedla Zbytki.
Co ważne, Stara Wisła jest częścią obszaru specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 „Dolina Środkowej Wisły” (PLB140004), a także znajduje się na granicy Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870).
Interesującym dodatkiem jest fakt, że nazwa „Stara Wisła” odnosi się również do dawnego zakola Wilanówki, znajdującego się w rejonie Lisów po drugiej stronie Wisły, o promieniu około 1 km.
Na historycznym planie Wisły z 1892 roku, przedstawiającym stan koryta rzeki, odnoga odpowiadająca dzisiejszej Starej Wiśle łączyła się z głównym nurtem Wisły w dodatkowym, trzecim miejscu, pośrodku. Dzięki temu, obecna Kępa Wieloryb podzielona została na dwie wyspy, przy czym północna nosi nazwę „Wyspa bezimienna”. Natomiast na rosyjskiej mapie Wisły z lat 1875-77 przedstawiona została jedynie jedna, wydłużona wyspa z kilkoma mniejszymi wysepkami pomiędzy nią a prawym brzegiem Wisły.
Przypisy
- a b c d e f g Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 01.01.2024 r.
- Artur Magnuszewski, Piotr Kuźniar, Borys Bednarek: Ekspertyza hyfrologiczno–hydrotechniczna. W: Projekt „Ochrona siedlisk kluczowych gatunków ptaków Doliny Środkowej Wisły w warunkach intensywnej presji aglomeracji warszawskiej” (LIFE09 NAT/PL/000264). 12.2012 r., s. 142.
- Geoserwis GDOŚ. [dostęp 08.01.2015 r.]
- Dz.U. z 2011 r. nr 25, poz. 133: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12.01.2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków. [data dostępu: 18.10.2014 r.]
- Dz.U. z 2004 r. nr 229, poz. 2313: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21.07.2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. [uchylone] [data dostępu: 18.10.2014 r.]
- a b Ewa Bogdanowicz, Barbara Fal, Irena Dobrzyńska: II Charakterystyki hydrologiczne. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, 2000, s. 9-13. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 18.10.2014 r.]
- Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, 2000, s. 22-70. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 18.10.2014 r.]
- Warszawa. Atlas miasta i okolic. Skala 1 : 20 000. Warszawa: Daunpol Sp. z.o.o. Wydawnictwo Kartograficzne, 2009. Brak numerów stron w książce.
- Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Mapa topograficzna w skali 1:10 000.
- Program komputerowy GoogleEarth.
- Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870: Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13.02.2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; Załącznik nr 42 do rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13.02.2007 r. Opis przebiegu granicy Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu według mapy sygnatura Warszawa - Wawer/WOChK/y z dnia 15.12.2000 r. [data dostępu: 18.10.2014 r.]
- –. Roboty regulacyjne na r. Wiśle, pod Warszawą. „Przegląd Techniczny”. XXXI (Nr zeszytu VI), s. Tab. XXIV, 135-136, 06.1894 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeki i kanały wodne":
Kanał Piaseczyński | Bełcząca | Kanał Sobieskiego | Kanał Nowa Ulga | Kanał Sielecki | Kanał Żerański | Potok Bielański | Latoszka | Kanał Bródnowski | Kanał Imieliński | Rów Piaseczyński | Potok Służewiecki | Kanał Siekierkowski | Kanał Nowe Ujście | Kanał Wystawowy | Kanał Czerniakowski | Rów Wolicki | Rów Wolica | Kanał Gocławski | Kanał WawerskiOceń: Stara Wisła (łacha wiślana w Wawrze)