Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie

---

Opis

Budowa kościoła Wszystkich Świętych w Warszawie rozpoczęła się w roku 1861, zgodnie z projektem Henryka Marconiego. Inspiracją dla jego projektu był już istniejący renesansowy kościół św. Justyny w Padwie. Miasto wsparło finansowo przedsięwzięcie, a w skład komitetu budowy znalazł się prezydent Sokrat Starynkiewicz, który ofiarował również środki z prywatnych funduszy. Świątynia została poświęcona 31 października 1883 roku przez arcybiskupa Wincentego Popiela, chociaż wciąż pozostała w toku budowy. Wykończenie w postaci wież rozpoczęło się dopiero w 1892 roku. Górny kościół mógł pomieścić aż 5000 osób, a dolny 3000, co uczyniło z tej świątyni największy kościół w stolicy Polski.

W trakcie wrześniowej wojny obronnej w 1939 roku kościół doznał niewielkich uszkodzeń. Po czasie, w czasie okupacji, był jednym z niewielu chrześcijańskich kościołów, które znalazły się na terenach getta, obok kościoła św. Augustyna oraz kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Funkcjonował jako miejsce, gdzie chrześcijanie pochodzenia żydowskiego mogli znaleźć schronienie, mimo że proboszcz, ks. prałat Marceli Godlewski, miał przedwojenną antypatię do Żydów. Wśród tych, którzy zyskali wsparcie, znalazł się między innymi Ludwik Hirszfeld.

W sierpniu 1942 roku, w trakcie wielkiej akcji deportacyjnej do obozu zagłady w Treblince, kościół i całe tzw. małe getto zostały wyłączone z dzielnicy zamkniętej. Niestety, w późniejszych latach, podczas powstania warszawskiego, świątynia została poważnie uszkodzona. Bomby oraz ostrzał artylerii niemieckiej spowodowały nieodwracalne straty, w tym pożar dachu oraz zburzenie wschodniej wieży. Zniszczeniu uległy cenne dzieła sztuki oraz większość epitafiów.

W 1965 roku świątynia została zarejestrowana jako zabytek. 8 czerwca 1987 roku, podczas trzeciej wizyty apostolskiej w Polsce, Jan Paweł II odprawił mszę inaugurującą II Krajowy Kongres Eucharystyczny, z udziałem tysięcy wiernych, w tym Matki Teresy z Kalkuty.

W 1993 roku, z okazji piętnastej rocznicy pontyfikatu Jana Pawła II, na schodach kościoła odsłonięto jego pomnik autorstwa włoskiego rzeźbiarza Giorgio Gallettiego, a jego bliźniacza wersja znajduje się w sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej w miejscowości Dozio w Lombardii. Kolejnym ważnym wydarzeniem miało miejsce w 2017 roku, kiedy świątynia, jako pierwsza w Polsce, uzyskała tytuł House of Life (Dom Życia), nadawany przez Międzynarodową Fundację Raoula Wallenberga.

W roku 2023 na wschodniej wieży odbudowano również cztery posągi aniołów, co stanowi kolejny etap przywracania świetności tej historycznej świątyni.

Tablice pamiątkowe

W Kościele Wszystkich Świętych w Warszawie znajdują się różnorodne tablice pamiątkowe, które upamiętniają istotne wydarzenia oraz osoby związane z historią naszej ojczyzny. Oto niektóre z nich:

• tablica poświęcona parafianom, którzy polegli w latach 1914–1920,
• tablice upamiętniające żołnierzy Armii Krajowej z takich zgrupowań jak „Gurt”, „Chrobry” oraz batalion „Kiliński”,
• tablica upamiętniająca inaugurację Drugiego Krajowego Kongresu Eucharystycznego przez Jana Pawła II w 1987 roku,
• tablica honorująca Polaków, którzy ratowali Żydów w trakcie II wojny światowej. Została ona ufundowana przez premiera Jerzego Buzka i poświęcona przez prymasa Józefa Glempa,
• tablica dedykowana pamięci ludności ziem wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.

---

Oceń: Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie

---