Kampus Ochota to wyjątkowe miasteczko uniwersyteckie znajdujące się w Warszawie, na Ochocie, które rozpościera się pomiędzy ulicami: Wawelską, Żwirki i Wigury, Ks. Trojdena, Pawińskiego, Wolnej Wszechnicy oraz Pasteura. W tym obszarze zlokalizowane są różnorodne instytucje akademickie oraz naukowe, co czyni tę okolicę szczególnie cennym miejscem dla studentów i naukowców.
Pomimo tego, że teren nie tworzy zwartej struktury typowej dla kampusów, określany jest również jako Zgrupowanie Ochota. Historia tego miejsca sięga początku XX wieku, kiedy to w różnych okresach próbowało się realizować plany stworzenia Dzielnicy Nauki, a później Dzielnicy Wiedzy. Jednak w praktyce osiągnięcia w tej materii były skromne. Już w latach 20. XX wieku przy ulicy Opaczewskiej powstał budynek Wolnej Wszechnicy, a w pobliżu Wawelskiej zrealizowano budowę Instytutu Radowego. Tuż przed wybuchem II wojny światowej ukończono gmach Instytutu Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.
Po wojnie, budynek Wolnej Wszechnicy został przejęty przez Wojskową Akademię Polityczną im. Feliksa Dzierżyńskiego, a w latach 50. przeszedł istotną rozbudowę. Nowe skrzydło od ulicy Pasteura zostało zbudowane przez tę uczelnię, by kilka dziesięcioleci później znów stało się częścią Uniwersytetu Warszawskiego. W bliskim sąsiedztwie, na ulicy Pasteura, w ramach ambitnego projektu Dzielnicy Wiedzy, zrealizowano budynki Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN. Z kolei przy ulicy Żwirki i Wigury powstał budynek Wydziału Geologii.
Chociaż pierwotny plan stworzenia spójnej Dzielnicy Wiedzy został ostatecznie porzucony, Uniwersytet Warszawski, Akademia Medyczna oraz instytuty PAN, wykorzystały dostępne tereny na nowe inwestycje budowlane. Tak oto mimo braku jednolitego planu urbanistycznego, pomiędzy ulicami Wawelską a księcia Trojdena oraz Grójecką a Żwirki i Wigury, na przełomie XX i XXI wieku zrealizowano budynki kilkunastu jednostek skoncentrowanych głównie na naukach matematyczno-przyrodniczych i medycznych.
Kampus Ochota Uniwersytetu Warszawskiego
Zespół Kampusu Ochota, szczególnie jego sekcja uniwersytecka, został tak określony w ramach rozwoju policyjnego w połowie lat 90. XX wieku. Celem tego projektu było skonsolidowanie jednostek zajmujących się naukami ścisłymi oraz przyrodniczymi w tej lokalizacji. Natomiast jednostki specjalizujące się w naukach humanistycznych oraz społecznych miały być ulokowane w kampusie centralnym, z kampusem Służew przeznaczonym na miejsca zakwaterowania, obiekty sportowe i inne jednostki pozawydziałowe. Realizacja tych założeń nie przebiegła jednak z pełną konsekwencją w ramach kolejnych inwestycji. W planach przewidziano dużą rozbudowę kampusu centralnego, który w przyszłości miał rozciągać się na znaczną część Powiśla, mając nadzieję na utworzenie warszawskiej „Dzielnicy Łacińskiej”.
W 2007 roku Uniwersytet Warszawski zorganizował konkurs na projekt, który miał przyczynić się do rozwoju Zgrupowania Ochota. Konkurs wygrała pracownia Kuryłowicz & Associates, co zaowocowało rozpoczęciem budowy kilku budynków określanych jako centra nowych technologii. Dalszy rozwój kampusu nastąpił w 2016 roku, kiedy to powstało Biuro Innowacji w Przestrzeni Akademickiej, mające na celu wdrażanie nowatorskich koncepcji jego rozwoju. W 2017 roku Kampus Ochota obejmował budynki Wydziału Biologii, Wydziału Chemii, Wydziału Fizyki, Wydziału Geologii, Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki, Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych, Centrum Nowych Technologii oraz Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów.
Ośrodek Badań nad Migracjami, Centrum Sportu i Rekreacji, a także domy studenckie (nr 1 Muchomorek i nr 2 Żwirek) również znalazły się w składzie tego kampusu. W tym okresie była planowana budowa dodatkowego budynku, który miał pomieścić Wydział Psychologii. Należy zauważyć, że Instytut Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii UW znajduje się w pewnym oddaleniu od reszty Wydziału, współdzieląc przestrzeń z Instytutem Biochemii i Biofizyki PAN.
Na obszarze uniwersyteckiego Zgrupowania Ochota znajduje się około 20 budynków, które zajmują około 40% powierzchni Uniwersytetu Warszawskiego. Jednak różnorodność projektów budowlanych, realizowanych w różnych czasach, sprawiła, że ich układ nie podlega żadnemu ogólnemu planowi. W ramach działań Biura Innowacji w Przestrzeni Akademickiej z lat 2017–2020 zorganizowano skwer Wyspa oraz zaplanowano dalszy rozwój kampusu. Oś rozwoju ma przebiegać od Kampusu Banacha do parku Marii Skłodowskiej-Curie, na odcinku wynoszącym 1300 m, z czego 270 m ma przebiegać przez teren UW.
Biocentrum Ochota Polskiej Akademii Nauk
Budynek Instytutu Biologii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk zyskał swoje miejsce w ramach Dzielnicy Wiedzy, będąc jednym z kluczowych elementów tej innowacyjnej przestrzeni. W kolejnych latach, nowe obiekty instytutów z siedzibą w rejonie ulic Pawińskiego oraz Księcia Trojdena zaczęły się rozwijać. Na skutek tych działań, w 2008 roku powstało Konsorcjum Biocentrum Ochota Polskiej Akademii Nauk. W jego skład weszły instytuty takie jak: Instytut Biochemii i Biofizyki, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej, Instytut Biologii Doświadczalnej, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej oraz Instytut Podstawowych Problemów Techniki.
Warto również wspomnieć o Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej, który działa niezależnie od Polskiej Akademii Nauk, a który w znaczący sposób wzbogaca biocentrum swoją działalnością badawczą i innowacyjnymi projektami. Rozwój tej sieci instytutów nie tylko wspiera naukę, ale również przyczynia się do tworzenia nowoczesnego środowiska badawczego w Polsce.
Kampus Banacha WUM
W przestrzeni pomiędzy uniwersytetami oraz głównymi budynkami Biocentrum Ochota znajduje się Kampus Banacha, który jest częścią Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pomysł utworzenia centrum Akademii Medycznej w tym rejonie pojawił się już w ramach koncepcji Dzielnicy Wiedzy, jednakże jego realizacja była znacznie opóźniona. Budowa miasteczka medycznego rozpoczęła się w dopiero w 1965 roku.
W roku 1970 budynek Wydziału Farmaceutycznego zyskał wyróżnienie w prestiżowym konkursie „Mister Warszawy”. Pięć lat później, w 1975, na ulicy Banacha otwarto nowoczesny szpital kliniczny, a w 2000 roku mieszkańcy mogli korzystać z nowego rektoratu ulokowanego przy ulicy Żwirki i Wigury. W 2019 roku w skład Kampusu wchodziły: rektorat, Centrum Dydaktyczne, Centrum Biblioteczno-Informacyjne, Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne, budynek Farmacji oraz budynek ZIAM.
Dodatkowo na terenie kampusu znajduje się Dziecięcy Szpital Kliniczny, co świadczy o szerokim zakresie działalności i znaczeniu placówki w polskim systemie zdrowia.
Jednostki
Kampus Ochota to miejsce, w którym znajduje się wiele istotnych jednostek badawczych i naukowych. Oto niektóre z nich:
- Polska Akademia Nauk,
- Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego,
- Instytut Biochemii i Biofizyki PAN (IBB),
- Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego (IMDiK),
- Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej (IBIB),
- Instytut Podstawowych Problemów Techniki (IPPT),
- Uniwersytet Warszawski,
- Wydział Biologii,
- Wydział Chemii,
- Wydział Fizyki,
- Wydział Geologii,
- Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki,
- Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów, dysponujące od 1994 cyklotronem ciężkich jonów,
- Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM),
- Centrum Sportu i Rekreacji,
- domy studenckie DS1 „Muchomorek” i DS2 „Żwirek”, położone przy ulicy Żwirki i Wigury 97/99 oraz 95/97,
- Klub Proxima,
- Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej (IIMCB),
- Centrum Nowych Technologii UW (CeNT) – konsorcjum zrzeszające pięć jednostek naukowych Kampusu Ochota, mieszczące się w nowym budynku wybudowanym na terenie kampusu,
- Warszawski Uniwersytet Medyczny,
- Wydział Farmacji,
- Szpital kliniczny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,
- Rektorat.
Przypisy
- a b c MikołajM. Gomółka MikołajM., Kampus w mieście – narzędzia i efekty polityki przestrzennej Uniwersytetu Warszawskiego, „Prace Geograficzne”, 162 (49–67), 2020, DOI: 10.4467/20833113PG.20.012.13099.
- AndrzejA. Lisowski AndrzejA., Nadzieje i rozczarowania – trudna droga do dzielnicy uniwersyteckiej [pdf], „Prace i Studia Geograficzne”, 60, 2015, s. 73-86.
- Mapa Kampusu Ochota [pdf], Uniwersytet Warszawski, 2017.
- JarosławJ. Zieliński JarosławJ., Realizm Socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura, Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 110-111, 245-252, ISBN 978-83-927791-3-1.
- JarosławJ. Zieliński JarosławJ., Ochotnicy na spacer, Warszawa: Veda, 2010, s. 38-43, 96, ISBN 978-83-61932-22-2.
- Kilka słów wstępu... [online], Konsorcjum Biocentrum Ochota Polskiej Akademii Nauk.
- Instytut Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii UW [online].
- Uchwała nr 61 Senatu Uniwersytetu Warszawskiego z 12.04.1995 r. o założeniach organizacji przestrzennej Uniwersytetu Warszawskiego [online].
- Strona główna » Uczelnia » O uczelni » Historia [online], Warszawski Uniwersytet Medyczny [dostęp 13.04.2019 r.].
- Mapa lokalizacji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego [online], Warszawski Uniwersytet Medyczny.
Pozostałe obiekty w kategorii "Uczelnie":
Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego | Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie | Uniwersytet Warszawski | Akademia Pożarnicza | Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie | Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie | Collegium Verum | Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego | Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie | Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych | Akademia WIT w Warszawie | Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego | Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła Polskokatolickiego w Warszawie | Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Warszawsko-Praskiej | Wyższa Szkoła Teologiczno-Społeczna w Warszawie | Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych w Warszawie | Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Warszawie | Wydział Nauk Społecznych Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie | Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego | Warszawska Wyższa Szkoła BiznesuOceń: Kampus Ochota