Zygmunt Wielopolski (1863–1919)

W roku 1897 objął funkcję kamerjunker, a w 1903 roku został koniuszym dworu rosyjskiego. Jego działalność polityczna obejmowała szereg istotnych ról, w tym prezesurę Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie, co czyniło go ważnym graczem w ówczesnej scenie politycznej. Swoje wykształcenie zdobył studiując prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W 1886 roku dołączył do zarządu Towarzystwa Akcyjnego Wielkich Pieców i Zakładów Ostrowieckich, a także uczestniczył w działalności polsko-rosyjskiego Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Maszyn w Jekaterynosławiu. Inwestując w rozwój przemysłu, zainicjował budowę fabryki cukru oraz rafinerii w Częstocicach, a także tartak w Kuźni i młyn wodny w Ostrowcu. W 1905 roku stanął na czele Stronnictwa Polityki Realnej, co umocniło jego wpływy wśród polskich elit politycznych.

W 1910 roku Wielopolski znalazł się w Radzie Państwa, uzyskując fotel wiceprezesa Koła Polskiego, a jego zaufanie wśród polityków potwierdził ponowny wybór w 1912 roku. W latach 1914–1915 pełnił rolę prezesa Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie, który był bastionem prorosyjskich polityków endecji. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do polityki; był także aktywny w organizacjach charytatywnych, pomagając osobom dotkniętym skutkami wojny. W tym kontekście zajmował stanowisko prezesa Towarzystwa Pomocy Rodzinom Rezerwistów Polskich oraz Ubogiej Ludności Polskiej w Petersburgu.

Istotnym momentem w jego karierze było podpisanie telegramu dziękczynnego w odpowiedzi na deklarację wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914 roku, w którym podkreślił związek krwi pomiędzy Polakami a Rosjanami w walce z wspólnym wrogiem.

Po wojnie w 1915 roku opuścił Polskę i kontynuował swoją działalność w Petersburgu, gdzie stał się członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego. W 1917 roku dołączył do Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego, a w marcu 1919 roku otrzymał propozycję przewodniczenia komitetowi obywatelskiemu od Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Planowano jego nominację na posła RP w Londynie, jednak nagła śmierć w Warszawie uniemożliwiła mu podjęcie tej misji. Jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 20-3/4-26).

W życiu osobistym, Zygmunt Wielopolski był żonaty z Marią Laski (ur. 1867), córką Władysława Karola Jana Tadeusza Laskiego, od 29 kwietnia 1885 roku. Jego życie oraz działalność pozostają ważnym punktem odniesienia w kontekście polskiej polityki tamtych czasów.