Zygfryda Bronisława Gilska, znana pod swoim rodowym nazwiskiem Gil, to postać, która zapisała się na kartach historii polskiego baletu. Urodziła się w 1862 roku w Warszawie, gdzie również spędziła swoje ostatnie dni, umierając 7 grudnia 1942 roku.
W okresie swojej kariery artystycznej była primabaleriną nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Zygfryda Gilska swoje umiejętności szlifowała w Teatrze Wielkim w Warszawie, z którym związana była w latach 1883–1886 oraz 1889–1891. Jej talent i ciężka praca sprawiły, że stała się jedną z najbardziej uznawanych tancerek swojego czasu.
Życiorys
Zygfryda Gilska, będąca córką Józefa Pawła Gilskiego oraz Heleny z domu Kurek, swoją karierę artystyczną rozpoczęła w warszawskiej szkole baletowej, którą ukończyła w 1875 roku. Po tym ważnym etapie, zdobyła miejsce w zespole baletowym Teatru Wielkiego w Warszawie. Już w roku następnym została koryfejką i zadebiutowała w solowej partii w przedstawieniu „Modniarki”, znanym także jako „Bazar paryski”. W 1881 roku, u boku Ludwika Adler, zastąpiła chorującą primabalerinę, Helenę Cholewicką. Z kolei od 1883 roku pełniła rolę primabaleriny, a w 1884 roku miała zaszczyt występować w Petersburgu.
„…jak piszą dzienniki tamtejsze «grand pas classique» bardzo trudne same z siebie i najeżone prócz tego trudnymi wariacjami. Panna Gilska, pomimo pewnej obawy występując przed obcą całkiem dla siebie publicznością i to taką, która żywi kult dla klasycznego tańca, mając wciąż w pamięci takie gwiazdy jak Petipa, Murawiowa, Granzowa – wykazała niezwykłą siłę w palcach, świetną elewację, brawurę i grację. Wariacje zmuszona była powtórzyć. Przywołano ją 5 razy przy otwartej kurtynie…”
Opis ten pochodzi z Kuriera Codziennego nr 53 z 22 lutego 1884 roku, i podkreśla niezwykłą wartość artystyczną Gilski. W lutym 1885 roku Zygfryda wzięła ślub z Józefem Wincentym Turowskim, herbu Roch. Niestety, kolejny sezon 1885/1886 przyniósł jej problemy zdrowotne, przez co musiała wziąć urlop i zniknęła ze sceny. Po dłuższej nieobecności, powróciła na scenę w 1889 roku w balecie „Pan Twardowski”. W 1891 roku udała się na gościnne występy do Rosji, jednak po powrocie już nie wróciła na scenę.
Zygfryda Gilska zmarła 7 grudnia 1942 roku, a jej ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera B-6-7,8).
Wybrane role teatralne
W dorobku artystycznym Zygfrydy Gilskiej można znaleźć wiele znakomitych ról, które ukazują jej wszechstronność oraz talent. Oto niektóre z nich:
- Flick i Flock w roli Topaz,
- Robert Diabeł jako Przeorysza Helena,
- Coppelia w postaci Wiesławy,
- Pan Twardowski, gdzie gra Jadwigę,
- Meluzyna jako Meluzyna,
- Giselle wcielając się w Giselle,
- Miłość i sztuka w roli Lady Henrietta,
- Warszawa przed stu laty i dzisiaj jako Matylda,
- Don Kiszot, czyli Wesele Gamasza, gdzie wystąpiła jako Manuela,
- Robert i Bertrand, czyli dwaj złodzieje,
- Katarzyna, córka bandyty w roli Katarzyny.
Przypisy
- Zygfryda Bronisława Gilska [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 30.03.2020 r.]
- Józef Turowski h. Roch v. Kolumna [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 30.03.2020 r.]
- Zygfryda Gilska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 30.03.2020 r.]
- a b c Obiekty - Archiwum Teatr Wielki [online], archiwum.teatrwielki.pl [dostęp 30.03.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jan Reszke | Kacper Lisowski | Bronisław Kaper | Wiktor Manc | Zofia Łapicka | Bolesław Mucman | Salomea Palińska | Joanna Szurmiej-Rzączyńska | Stanisław Kazimierz Ostrowski | Dominika Sell | Janusz Sołtysik | Wanda Zawidzka-Manteuffel | Irena Makarewicz | Tadeusz Reindl | Novika | Hanna Januszewska | Bohdan Kezik | Marcin Nierubiec | Marcin Wicha | BryskaOceń: Zygfryda Gilska