Salomea Palińska

---

Rodzina i młodość

Salomea Palińska, znana wcześniej jako Sara Ryfka Adelschon, miała swoje początki w Warszawie. Urodziła się w rodzinie żydowskiej, która wywodziła się z Płocka. Zaledwie w wieku trzynastu lat zdecydowała się na chrzest w stolicy, co wiązało się nie tylko z przyjęciem nowej tożsamości, ale także ze zmianą imienia i nazwiska, które przyjęła po swoim ojczyma, Palińskim.

W dotychczasowej literaturze można zauważyć pewne nieścisłości dotyczące miejsca jej urodzenia, ponieważ część źródeł wskazuje na Jurbork w Wileńszczyźnie. Informacja ta bazuje na późniejszych dokumentach, takich jak akt znania zawarty podczas jej ślubu, które najprawdopodobniej miały na celu zatarcie śladów jej rzeczywistych korzeni.

Salomea miała również siostrę, Helenę Palińską, która zasłynęła jako aktorka na scenach wileńskich i lwowskich. Helena była żoną znanego w Galicji aktora, Józefa Henryka Szymańskiego, co podkreśla artystyczne powiązania tej rodziny.

Początki kariery aktorskiej

Salomea Palińska, utalentowana aktorka, swoją edukację aktorską rozpoczęła od lekcji, które prowadziła m.in. Leontyna z Żuczkowskich Halpertowa, uznawana za jedną z najwybitniejszych polskich aktorek XIX wieku. W dalszym etapie kształcenia uczęszczała do Warszawskiej Szkoły Dramatycznej, gdzie doskonaliła swoje umiejętności.

Debiut Palińskiej miał miejsce 17 marca 1850 roku w stolicy, gdzie wystąpiła jako Celina w fragmencie komedii Stanisława Bogusławskiego pt. Lwy i lwice, który stanowił część quodlibetu Nowy Teatr. Ten niezapomniany występ zaowocował ekspresowym zaangażowaniem do teatru.

Choć jej kariera w Warszawie rozpoczęła się w świetnym stylu, występowała tam jedynie przez jeden sezon, co było zaskakujące biorąc pod uwagę jej talent i potencjał.

Warszawa

Salomea Palińska, znana postać w historii polskiego teatru, miała znaczącą karierę aktorską, szczególnie w latach 1851–1855, kiedy to występowała w Wilnie, Kownie oraz Lwowie. Jednakże w 1855 roku powróciła do Warszawy, gdzie ponownie związała się z Warszawskimi Teatrami Rządowymi. W tym okresie odbyła wiele występów aż do swojej śmierci, choć dwukrotnie wystąpiła gościnnie w Wilnie w 1857 roku oraz w Kownie w 1859 roku.

Kiedy w 1868 roku do Warszawy przybyła Helena Modrzejewska, Palińska dostrzegła w niej poważną rywalkę na scenie. W miarę jak Modrzejewska stawała się coraz bardziej popularna, wpływ tego na karierę Palińskiej był wyraźny, co odbiło się zarówno na ilości jej występów, jak i na stanie zdrowia. To były czasy, kiedy nieustanna konkurencja potrafiła znacząco wpłynąć na aktorskie losy.

24 maja 1868 roku w kościele św. Antoniego w Warszawie miała miejsce uroczystość ślubna Salomei z Józefem Kenigiem, osobą znaną jako dziennikarz oraz krytyk teatralny. Zgodnie z dokumentami, panna młoda w chwili małżeństwa miała 33 lata. Palińska stworzyła rodzinę, a jej dzieci to: Józefa Salomea (urodzona 19 listopada 1857 w Warszawie), Stanisław Jan (urodzony 18 maja 1864 w Warszawie) oraz Maria Julia.

Ostatni raz na scenie pojawiła się 10 września 1873 roku, wcielając się w tytułową rolę w sztuce Serafin autorstwa Victoriena Sardou. To wydarzenie zamknęło jej dramatyczną karierę, która miała wpływ na polski teatr tamtych czasów.

Śmierć

Salomea Palińska zmarła w stolicy, w swoim mieszkaniu znajdującym się w kamienicy Hordliczków, zlokalizowanej przy ulicy Nowosenatorskiej 6. Jej okna wychodziły bezpośrednio na gmach Teatru Wielkiego, co może świadczyć o związku artystki z tą ważną instytucją kulturalną.

Po śmierci, została pochowana w grobie na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 3-2-17, co podkreśla jej znaczenie dla historii Warszawy i jej kultury.

---

Oceń: Salomea Palińska

---