Zofia Morecka to postać, która wpisała się na stałe w historię polskiej ekonomii. Urodziła się 20 września 1919 roku w Warszawie, a życie zakończyła 27 kwietnia 2016 roku w tym samym mieście. Była znakomitą ekonomistką i profesorem nauk ekonomicznych. Swoją karierę akademicką związała z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie pełniła różnorodne funkcje, w tym dziekana Wydziału Ekonomii Politycznej UW w latach 1963–1966 oraz prorektora uniwersytetu w latach 1972–1975.
W swojej pracy naukowej Zofia Morecka zajmowała się ekonomią polityczną, polityką płac i zatrudnienia, a po 1990 roku tematem kapitału społecznego, który staje się coraz bardziej istotny w dzisiejszych badaniach ekonomicznych. Jej wpływ na rozwój polskiej myśli ekonomicznej oraz kształcenie kolejnych pokoleń ekonomistów jest nie do przecenienia.
Życiorys
Zofia Morecka urodziła się w rodzinie Jana (zm. 1958) oraz Józefy (zm. 1970) Gajewskich. W 1938 roku zdała egzamin maturalny i podjęła studia na Politechnice Warszawskiej. W trakcie II wojny światowej zmuszona była do pracy fizycznej, co było zbiegiem okoliczności w owym tragicznym czasie.
W 1945 roku rozpoczęła studia ekonomiczne w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, które zakończyła w 1949 roku. Jej jednostka edukacyjna kształciła wielu wybitnych specjalistów. W latach 1949–1953 uczestniczyła w studiach aspiranckich w Państwowym Instytucie Ekonomicznym w Moskwie, gdzie w 1953 roku obroniła pracę kandydacką.
Po zakończeniu kształcenia, w 1954 roku, Zofia Morecka zaczęła pracować na Uniwersytecie Warszawskim. Początkowo zajmowała stanowisko docenta, a w 1964 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego. Pełniła wiele ważnych ról w strukturze uczelni, w tym była prodziekanem w latach 1962–1963 oraz dziekanem Wydziału Ekonomii Politycznej w latach 1963–1966. Ponadto prowadziła Katedrę Ekonomii Politycznej w latach 1967–1969 oraz Zakład Ekonomii Politycznej Socjalizmu od 1969 do 1981 roku.
W latach 1972–1975 pełniła funkcję prorektora Uniwersytetu Warszawskiego, a w 1974 roku zdobyła tytuł profesora zwyczajnego. Równolegle, od 1953 do 1963 roku, była zaangażowana w Instytut Kształcenia Kadr Naukowych, który w 1954 roku zmienił nazwę na Instytut Nauk Społecznych przy KC PZPR, a od 1957 roku funkcjonował jako Wyższa Szkoła Nauk Społecznych przy KC PZPR. W latach 1958–1963 pełniła również rolę prodziekana Wydziału Ekonomii w tej instytucji.
Po zakończeniu aktywnej kariery akademickiej i przejściu na emeryturę z Uniwersytetu Warszawskiego, związała się z Instytutem Pracy i Spraw Socjalnych. W ramach swojej działalności naukowej pod jej kierunkiem stopień doktora uzyskały takie osobistości jak Stanisława Golinowska (1978) oraz Urszula Sztandar-Sztanderska (1987).
Członkostwo w organizacjach naukowych i politycznych
Zofia Morecka była postacią, która mocno wpisała się w polskie życie naukowe oraz polityczne. Jako członkini wielu istotnych instytucji, jej wkład był nieoceniony. Należała do Komitetu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, a także Komitetu Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN. W latach 1945–1948 aktywnie uczestniczyła w działalności Polskiej Partii Robotniczej, która potem przekształciła się w Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą, w której pozostawała do 1990 roku.
Morecka była też znaczącą osobą w Polskim Towarzystwie Ekonomicznym. W latach 1973–1977 zasiadała w Radzie Naczelnej, a następnie, w latach 1977–1981, była członkiem Zarządu Głównego. W 1981 roku objęła funkcję wiceprezesa PTE, co podkreśla jej znaczenie w polskiej ekonomii.
W styczniu 1976 roku powołano ją do Państwowej Komisji Wyborczej, co jeszcze bardziej uwydatnia jej aktywność w sferze politycznej. W 1980 roku była też członkiem Komisji ds. Reformy Gospodarczej, która działała na rzecz zmian w gospodarce PRL.
Życie Zofii Moreckiej zakończyło się w wieku 96 lat. Odeszła w dniu 5 maja 2016 roku, a jej ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Bródnowski w Warszawie (kwatera 52F-3-6).
Ordery i odznaczenia
Zofia Morecka była osobą, która otrzymała wiele wyróżnień i odznaczeń za swoje osiągnięcia i działalność. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych nagród, które jej przyznano:
- Order Sztandaru Pracy I klasy,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal 30-lecia Polski Ludowej,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (24 stycznia 1955),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Medal im. Wacława Szuberta (2001).
Przypisy
- Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 15.04.2024 r.]
- Prof. Stanisława Golinowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 30.12.2019 r.]
- Bogusław Czarny, O dorobku ekonomii w Polsce w latach 1949−1989. Wstęp, s. 4. podstawyekonomii.pl. [dostęp 03.05.2016 r.]
- Prof. Zofia Morecka. wyborcza.pl. [dostęp 02.05.2016 r.]
- Zofia Morecka. wyborcza.pl, 30.04.2016 r. [dostęp 02.05.2016 r.]
- REJESTR SPADKOWY PL: wynik wyszukiwania [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 03.08.2021 r.]
- Prof. zw. dr Zofia Morecka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 02.05.2016 r.]
- Maciej Bałtowski Gospodarka socjalistyczna w Polsce (fragment). [dostęp 03.06.2016 r.]
- Medal im. prof. Wacława Szuberta
- Marzec 1968 w dokumentach MSW. Tom I. Niepokorni, Warszawa 2008, s. 445.
- M.P. z 1976 r. nr 2, poz. 12 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22.01.1976 r. w sprawie powołania Państwowej Komisji Wyborczej.
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 24.01.1955 r. nr 0/221.
- Bogusław Czarny Wpływ aspirantów Katedry Ekonomii Politycznej w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych w Warszawie na polską ekonomię po II wojnie światowej.
- Prof. dr hab. Zofia Morecka — pożegnanie.
- a b c d e Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 3, Warszawa 1993, s. 475.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Michał Masłowski (profesor) | Józef Hurwic | Grzegorz Białkowski | Jerzy Holzer | Dariusz Kupiecki | Czesław Deptuła | Henryk Karpiński | Krzysztof Jażdżewski | Jerzy Loth | Ewa Pałasz-Rutkowska | Włodzimierz Marciński | Paweł Staniszewski | Andrzej Kunert | Jerzy Pieńkos | Jerzy Wolszczan | Ewa Geller | Wojciech Albiński | Wincenty Lutosławski | Kazimierz Funk | Juliusz ZakrzewskiOceń: Zofia Morecka