Zofia Lubińska, znana również pod swoimi pseudonimami „Zofia” oraz „Stefania”, była niezwykłą postacią, której życie i działalność miały istotny wpływ na historię Polski.
Urodziła się 27 stycznia 1897 roku w Warszawie, gdzie również spędziła ostatnie chwile swojego życia, zmarła tamże 3 października 1965 roku. Była archiwistką, co podkreśla jej zaangażowanie w zachowanie ważnych dokumentów i materiałów historycznych. Ponadto, w czasie II wojny światowej zajmowała się kierowaniem kolportażem prasy, pełniąc doniosłą rolę w Biurze Informacji i Propagandy Armii Krajowej (AK).
Życiorys
Urodziny Zofii Lubińskiej miały miejsce 27 stycznia 1897 roku w stolicy Polski, Warszawie. Była ona córką Antoniego, który był magistrem farmacji, oraz Zofii z Kośmińskich. Jej edukacja miała miejsce w szanowanej instytucji edukacyjnej, pięknie zorganizowanej przez Natalię Porazińską w 1881 roku. Ukończyła 7-klasową pensję przy pl. Świętego Aleksandra, obecnie znanym jako Trzech Krzyży, w 1914 roku.
W okresie od 1914 do 1918 roku Zofia Lubińska pracowała w branży spirytusowej jako archiwistka. Po ukończeniu kursu przygotowawczego przystąpiła do służby jako sanitariuszka dla Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1919 roku Zofia wyszła za mąż za Tadeusza Lubińskiego, który był oficerem Wojska Polskiego, lecz niestety jej mąż wkrótce zmarł, co skłoniło ją do powrotu do pracy w Państwowym Monopolu Spirytusowym.
Listopad 1939 roku był dla niej przełomowym momentem, ponieważ rozpoczęła działalność konspiracyjną wraz ze swoją siostrą Haliną, używającą pseudonimu „Halszka”. Należały do grupy piętnastu wyjątkowych kobiet, które otrzymały kryptonim „dromaderki”. Specjalizowały się one w kolportażu tygodnika „Biuletyn Informacyjny”, który był wydawany przez organizacje takie jak Służba Zwycięstwu Polski, Związek Walki Zbrojnej oraz Armia Krajowa. Wiosną 1940 roku Lubińska objęła odpowiedzialność za cztery zespoły „dromaderek”, które obsługiwały warszawski obwód, składający się z 70 punktów dystrybucji wydawnictw.
Warto zauważyć, że tygodniowy nakład „Biuletynu Informacyjnego” mógł osiągać nawet 43-45 tysięcy egzemplarzy, co stanowiło łączną wagę około 850 kg. „Dromaderki” były zaangażowane również w rozprowadzanie innych wydawnictw BIP, w tym „Rzeczypospolitej Polskiej”. Zofia Lubińska nie tylko prowadziła swoją działalność z pełnym zaangażowaniem, ale również surowo przestrzegała punktualności dostarczania prasy oraz zasad konspiracyjnych. Dzięki jej determinacji ani razu nie doszło do ujawnienia grupy ani utraty żadnej z kolporterek.
Jej wysiłki były wysoko oceniane przez Aleksandra Kamińskiego, naczelnym redaktorem „Biuletynu Informacyjnego”. Miejsce zamieszkania Lubińskiej, mieszczące się przy ulicy Chocimskiej, stanowiło stały azyl dla osób zagrożonych. W roku 1944 jej mieszkanie pełniło rolę jednego z kluczowych punktów redakcyjnych „Biuletynu Informacyjnego”. Po wybuchu powstania warszawskiego, które miało miejsce 1 sierpnia 1944 roku, Zofia objęła kierownictwo w punkcie sanitarnym znajdującym się w drukarni i introligatorni Michalskich przy ulicy Wspólnej.
W dniu 13 października 1944 roku jej punkt, zarządzany przez Lubińską wraz z rannymi oraz personelem, został ewakuowany do Zeithain w Saksonii, podobnie jak inne punkty sanitarne. W tym obozie, Stalagu IV-B, Zofia i jej siostra niosły pomoc osobom chorym i rannym. Po wyzwoleniu obozu, obie kobiety wróciły do Polski pierwszym transportem, w dniu 15 maja 1945 roku.
Po zakończeniu II wojny światowej Zofia Lubińska objęła stanowisko kierowniczki działu w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk, gdzie pracowała aż do swojej śmierci. Zmarła 3 października 1965 roku w Warszawie i została pochowana w rodzinnym grobie na cmentarzu Powązkowskim.
Przypisy
- Zofia Dłużewska-Kańska: Zofia Lubińska. Internetowy Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Jolanta Niklewska: Prywatne szkoły średnie w Warszawie 1905-1915. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987 r., s. 253.
- Władysław Bartoszewski, Nekrologia. Zmarli w 1965 r., „Rocznik Warszawski”, 8, 1970 r., s. 346, ISBN 83-01-07145-1.
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Wojciech Adamiecki | Anna Kalczyńska | Duże Pe | Andrzej Meller | Maciej Wierzyński | Agnieszka Grzelak (blogerka) | Piotr Kołodziejczak | Krystyna Anna Jagiełło | Agnieszka Woźniak-Starak | Kazimiera Szczuka | Paulina Kuczalska-Reinschmit | David Seymour (fotoreporter) | Grzegorz Barański | Tomasz Elbanowski | Ernest Skalski | Jacek Kaczyński | Jolanta Pieńkowska | Krzysztof Skowroński | Rafał Zakrzewski | Adam Nowicki (literat)Oceń: Zofia Lubińska