Zofia Gomułkowa

---

Życiorys

Urodzona w rodzinie żydowskiej, Zofia Gomułkowa była córką Binema i Ryfki z domu Lipsztat. Z powodu trudnej sytuacji finansowej musiała przerwać naukę w gimnazjum i podjęła pracę jako robotnica w fabryce zapałek „Płomyk” na warszawskiej Pelcowiźnie. Już w młodości zaangażowała się w działalność społeczną, należąc do Związków Zawodowych Robotników Przemysłu Chemicznego oraz do nielegalnej Komunistycznej Partii Robotniczej Polski, do której przystąpiła w 1920 roku.

W latach 20. XX wieku, Zofia spędziła dwa lata w więzieniu z powodu swojej działalności antypaństwowej. Po odbyciu kary pełniła funkcje członka egzekutywy oraz sekretarza w okręgach Warszawa i Łódź. W 1928 roku nawiązała związek z Władysławem Gomułką, jednak dopiero 21 kwietnia 1951 roku para wzięła ślub cywilny. Jako ateiści nie chcieli zawierać małżeństwa kościelnego, co w międzywojennej Polsce nie było możliwe z uwagi na ograniczenia dotyczące małżeństw cywilnych. Po dwóch latach na świat przyszedł ich syn Ryszard Strzelecki-Gomułka.

W połowie lat 30. Zofia została ponownie aresztowana, jednak na mocy amnestii, która miała miejsce w październiku 1936 roku, została zwolniona. W czasie II wojny światowej przebywała ze swoim mężem we Lwowie od 1939 do 1942 roku, a od wiosny 1942 roku mieszkała w Warszawie. Tam pracowała w fabryce, a także działała w podziemnej Polskiej Partii Robotniczej jako łączniczka. Po wojnie, w 1944 roku, zaczęła pracować w KC PPR, a w kolejnym roku została wybrana delegatką powiatu grudziądzkiego na I Zjazd PPR.

W latach 40. Zofia działała jako sekretarka męża w Ministerstwie Ziem Odzyskanych. Historia jej życia przybrała dramatyczny obrót w sierpniu 1951 roku, kiedy to wraz z mężem została aresztowana przez grupę pułkownika Józefa Światły. Po trzech latach spędzonych w więzieniu, została zwolniona i po październiku 1956 roku zaangażowała się w działalność publiczną, pełniąc między innymi funkcję członkini komisji kontroli partyjnej przy Komitecie Dzielnicowym PZPR w Warszawie–Śródmieściu.

Ostatnie lata życia Zofii Gomułkowej spędziła w Warszawie, gdzie zmarła. Została pochowana 3 grudnia 1986 roku na cmentarzu komunalnym (wojskowym) na Powązkach (kwatera A29-półkole II-5). Na pogrzebie wygłoszono pożegnalną mowę nad jej grobem, którą poprowadził Ignacy Loga-Sowiński, a kierownictwo PZPR reprezentowała Zofia Stępień, członkini Biura Politycznego KC PZPR.

Odznaczenia

Zofia Gomułkowa zdobyła liczne odznaczenia w uznaniu jej zaangażowania w działalność społeczną oraz polityczną. Wśród przyznanych jej wyróżnień znajdują się:

• Order Sztandaru Pracy I klasy,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Medal im. L. Waryńskiego.

---

Oceń: Zofia Gomułkowa

---