Stefan Dąbkowski, znany również pod pseudonimem „Bronisław”, to postać, której życie i działalność zasługują na szczegółowe omówienie. Urodził się 20 czerwca 1884 roku w Warszawie, a opuścił ten świat 16 grudnia 1962 roku w Londynie.
Był on istotnym działaczem na rzecz niepodległości Polski oraz zwolennikiem ideologii socjalistycznej. W latach 1935–1939 pełnił funkcję senatora w Biurze Bezpieczeństwa i Władzy Rządowej (BBWR) oraz w Obozie Zjednoczenia Narodowego (OZN). Jako wicemarszałek Senatu V Kadencji, Dąbkowski odgrywał ważną rolę w polskim parlamencie, a jego działalność miała znaczący wpływ na politykę tamtych czasów.
Jako pułkownik saperów Wojska Polskiego, nie tylko angażował się w sprawy cywilne, ale także wykazywał dużą determinację w zakresie obronności kraju. W 1938 roku miał także zaszczyt być wiceprezesem Prezydium Zarządu Koła Parlamentarnego Obozu Zjednoczenia Narodowego, co podkreśla jego znaczenie w polityczne układzie tamtej epoki. Życie Stefana Dąbkowskiego to przykład zaangażowania w walkę o wolność i dobrobyt Polski.
Życiorys
Stefan Dąbkowski przyszedł na świat 20 czerwca 1884 roku w Warszawie, w rodzinie o rycerskich tradycjach, której przedstawiciele brali udział w powstaniu styczniowym. Jego ojciec, Adam (1837–1896), po fali walk został skazany na osiem lat katorgi, natomiast matka, Izabela z Sierzputowskich (1843–1918), miała odwagę służyć jako kurierka w partii Józefa Jankowskiego. Jego starszy brat Mieczysław osiągnął stopień generała brygady w Wojsku Polskim.
W okresie od 1902 do 1906 roku Stefan Dąbkowski pracował na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W 1902 roku wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), a dwa lata później zaangażował się w jej Organizację Bojową, zajmując się przewozem materiałów wybuchowych z zagłębia do stolicy. Niestety w latach 1905–1907 został aresztowany, a następnie zesłany na Syberię, skąd udało mu się uciec do Lwowa. W czerwcu 1908 roku przyczynił się do założenia Związku Walki Czynnej we Lwowie.
Od 1910 roku Stefan Dąbkowski aktywnie działał w Związku Strzeleckim oraz w frakcji rewolucyjnej PPS na terenie Królestwa Polskiego. W latach 1911–1914 przebywał znów w Galicji, gdzie objął dowództwo oddziału Związku Strzeleckiego w Borysławiu. Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 roku, przyłączył się do I Brygady Legionów Polskich, jednak po kryzysie przysięgowym został internowany w Beniaminowie.
Uczestniczył w walkach polsko-ukraińskich w Galicji w latach 1919–1920, gdzie przez pewien czas przebywał w więzieniu w Borysławiu i Tarnopolu, w wyniku działań władz ZURL. Po wojnie, od 1920 roku, rozpoczął służbę jako oficer Wojska Polskiego. 1 czerwca 1921 roku stał się częścią 1 pułku saperów, a w 1922 roku objął stanowisko dowódcy 10 pułku saperów w Przemyślu. W latach 1928–1934 był komendantem Oficerskiej Szkoły Inżynierii w Warszawie.
W listopadzie 1924 roku, Dąbkowski był jednym z oficerów, którzy zdecydowali się na dymisję w ramach tzw. strajku generałów. Następnie, z dniem 30 czerwca 1934 roku, przeszedł w stan spoczynku. Dzień później rozpoczął pracę w Dyrekcji Tramwajów Miejskich w Warszawie jako naczelnik Wydziału Drogowo-Budowlanego.
W latach 1935–1939 pełnił funkcję senatora BBWR i OZN wybranego z okręgu Warszawa, a także radnego Miasta Stołecznego, gdzie przewodniczył klubowi OZN. Od 1935 roku był członkiem Parlamentarnej Grupy Stołecznej. W listopadzie 1936 roku wybrano go na drugiego wiceprezesa Związku Rezerwistów, a w latach 1938–1939 był wiceprezesem Obozu Zjednoczenia Narodowego. Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu, które miało miejsce 2 września 1939 roku, złożył wniosek dotyczący zmiany ordynacji wyborczej, co miało pozwolić posłom i senatorom na wypełnienie wojskowego obowiązku bez obaw o utratę mandatu.
Stefan Dąbkowski zmarł 16 grudnia 1962 roku w Londynie, a jego prochy spoczywają na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 107-3-13).
Awanse
Stefan Dąbkowski zdobył różne stopnie wojskowe na przestrzeni swojego kariery, co wskazuje na jego postęp w organizacji wojskowej. Jego awanse zostały przyznane w następujących terminach:
- promocja na podporucznika miała miejsce 5 marca 1915,
- awans na porucznika nastąpił 1 stycznia 1917,
- podpułkownik od 3 maja 1922, z weryfikacją na podstawie starszeństwa datowaną na 1 czerwca 1919, zajmując 20. lokatę w korpusie oficerów inżynierii i saperów,
- pułkownik od 1 stycznia 1928, ze starszeństwem z tego samego dnia oraz 1. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów.
Ordery i odznaczenia
Stefan Dąbkowski, żołnierz o wyjątkowych zasługach, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, które potwierdzają jego oddanie i heroiczne czyny na polu bitwy. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari, przyznany w 1922 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, uzyskany 10 listopada 1938 roku,
- Krzyż Niepodległości z Mieczami, nadany 20 stycznia 1931 roku,
- Krzyż Walecznych, przyznawany czterokrotnie, po raz pierwszy w 1922 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 10 listopada 1928 roku,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Odznaka „Za wierną służbę”,
- Krzyż Komandorski Orderu Orła Białego, nadany przez Jugosławię.
Te odznaczenia stanowią dowód na niezwykłe osiągnięcia Dąbkowskiego oraz jego niezłomną postawę w trudnych czasach dla Polski.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Włodzimierz Hellmann | Sławomir Melak | Aleksander Olchowicz | Zenon Bancer | Ewa Spychalska | Jan Chyliński | Grzegorz Marek Poznański | Urszula Zielińska | Grzegorz Wojciechowski (działacz komunistyczny) | Jacek Wojnarowski | Tadeusz Olszewski (1920–1943) | Henryk Hartenberg | Jerzy Machlejd | Zofia Gomułkowa | Ryszard Faszyński | Joachim Moszyński | Wojciech Kętrzyński (1918–1983) | Andrzej Ananicz | Lech Jaworski | Robert KwaśniakOceń: Stefan Dąbkowski