Józef Czajkowski

---

Życiorys

Józef Czajkowski był bratem znanego malarzaStanisława Czajkowskiego. Swoje artystyczne umiejętności rozwijał w prestiżowych instytucjach, takich jak Akademia Sztuk Pięknych w Monachium w latach 1892–1895, a także Académie Julian w Paryżu oraz Akademia Rzemiosła Artystycznego w Wiedniu. W latach 1894–1895 kontynuował naukę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz tamtejszej Politechnice.

Jego kariera edukacyjna obejmowała również wykłady w krakowskiej ASP, gdzie przekazywał swoją wiedzę studentom na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie oraz w warszawskiej ASP. W 1913 roku założył Wydział Architektury w krakowskiej ASP, a do 1919 roku kierował katedrą architektury wnętrz. Był również dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1923–1924 oraz ponownie w latach 1927–1929. Po wielu latach pracy jako profesor zwyczajny warszawskiej ASP, przeszedł na zasłużoną emeryturę na własną prośbę z dniem 31 sierpnia 1938.

Ponadto w 1901 roku został członkiem elitarnego Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, a także współzałożył „Towarzystwo Polska Sztuka Stosowana”. Od 1914 roku był członkiem stowarzyszenia „Warsztaty Krakowskie”, a w 1926 roku brał udział w zakładaniu „Spółdzielni Artystów ŁAD”.

W życiu prywatnym Józef Czajkowski był mężem aktorki teatralnej Lety Walewskiej, która zmarła w 1929 roku. Wcześniej był narzeczonym Olgi Boznańskiej, jednak zerwał te zaręczyny.

Twórczość oraz życie Józefa Czajkowskiego dotknęły wielu aspektów polskiego życia artystycznego. Po swojej śmierci został pochowany obok swojego brata Stanisława na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze Aleja Zasłużonych-1-29,30.

Ordery i odznaczenia

Józef Czajkowski był odznaczonym różnymi wyróżnieniami, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w życie publiczne i patriotyczne. Wśród przyznanych mu odznaczeń znalazły się:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w dniu 10 listopada 1938,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 listopada 1928.

Twórczość

Artysta ten był przede wszystkim znany z malowania pejzaży, portretów oraz scen rodzajowych, których bogactwo i różnorodność odzwierciedlały jego talent. W swoich pracach często odwoływał się do estetyki secesyjnej, co nadało jego dziełom wyjątkowy charakter.

Józef Czajkowski był również twórcą licznych projektów artystycznych. Zaprojektował m.in. meble, witraże, plakaty, kilimy oraz okładki książek, przyczyniając się w ten sposób do rozwoju polskiego designu.

W swoich realizacjach artystycznych nawiązywał do polskiej sztuki ludowej, co podkreśla jego więź z ojczystą kulturą oraz tradycją, prezentując przy tym swoje oryginalne podejście do sztuki.

Obrazy

Józef Czajkowski, znany z wyjątkowego talentu artystycznego, pozostawił po sobie szereg znaczących dzieł. Oto niektóre z jego największych osiągnięć:

• Pejzaż ze ścieżką (1897),
• Kirkut (1900),
• Sad w zimie (1900) – Muzeum Narodowe, Kraków,
• Zima. Paw w ogrodzie (1901) – Lwowska Galeria Sztuki, Lwów,
• Cmentarz Ojców Reformatów w Krakowie (1903),
• Wieś podkrakowska (1908) – Muzeum Narodowe, Kielce,
• Autoportret (1938),
• Letni dzień.

Ta lista to zaledwie część artystycznego dorobku Czajkowskiego, który w swojej twórczości często nawiązywał do natury i otoczenia, w którym żył.

Projekty

Józef Czajkowski to architekt, którego dorobek zawiera wiele znaczących projektów, które, chociaż niektóre z nich pozostały w sferze planów, przyczyniły się do rozwoju polskiej architektury. Oto niektóre z jego najbardziej rozpoznawalnych prac:

• projekt dworu w Opinogórze z 1908 roku, który nigdy nie został zrealizowany,
• projekt gmachu Muzeum Techniczno-Przemysłowego w Krakowie, wykonany w ramach współpracy, datowany na około 1908 rok,
• współautor projektu Wielkiego Krakowa z 1910 roku, realizowanego razem z W. Ekielskim, T. Stryjeńskim, L. Wojtyczką oraz K. Wyczyńskim,
• projekt pawilonu polskiego na Międzynarodową Wystawę Sztuki Dekoracyjnej, która miała miejsce w Paryżu w 1925 roku. Ten projekt został zrealizowany i zdobył złoty medal w dziedzinie architektury.

Każdy z tych projektów świadczy o kreatywności oraz wkładzie Czajkowskiego w rozwój architektury na początku XX wieku.

---

Oceń: Józef Czajkowski

---