Władysław Orzechowski

---

Życiorys

Władysław Orzechowski, po ukończeniu pięciu klas szkoły rzemieślniczej w roku 1900, rozpoczął swoją karierę zawodową w kopalniach „Kazimierz” znajdującej się w Porąbce, a także w „Saturn” oraz „Czeladź” w pobliżu Sosnowca. Od 1903 roku był aktywnym członkiem młodzieżowych kółek socjalistycznych, a od czerwca 1905 roku przynależał do SDKPiL. Był jednym z głównych organizatorów oraz kierownikiem tajnej drukarni SDKPiL w Będzinie.

Pełnił funkcję kierownika sosnowieckiego oddziału SDKPiL, powiatowej struktury tej organizacji w Radomsku oraz jednej z trzech dzielnic SDKPiL w Częstochowie. Od lipca 1906 roku był także członkiem Komitetu Częstochowskiego SDKPiL. Organizował związki zawodowe dla tej organizacji w tamtejszych fabrykach oraz prowadził działalność agitacyjną w garnizonie wojskowym Częstochowy. W latach 1907–1911 był więziony z powodu swojej aktywności komunistycznej, a po tym okresie znalazł się na zesłaniu.

Po rewolucji lutowej w 1917 roku objął pozycję sekretarza Tułuńskiego Komitetu Wykonawczego Rady Delegatów Robotniczych (RDR) i wstąpił do SDPRR (b). W grudniu 1917 roku dołączył do Czerwonej Gwardii, a następnie pracował w Komitecie Aprowizacyjnym przy Irkuckiej RDR. Był sekretarzem sekcji polskiej w Irkuckim Komitecie Gubernialnym RKP(b) oraz pełnił funkcję sekretarza Komisariatu Polskiego w Irkucku.

W grudniu 1919 roku pełnił rolę komisarza sztabu oddziału partyzanckiego w trakcie powstania przeciwko Kołczakowi w Irkucku. W styczniu 1920 roku aktywnie uczestniczył w walkach przeciwko „białym” w 1. Brygadzie Komunistycznej. Później pracował jako pełnomocnik Czeki ds. walki z przestępstwami służbowymi w Smoleńsku, Mińsku oraz Wilnie. W latach 1920–1925 był członkiem Gubernialnego Komitetu Wykonawczego w Smoleńsku, pracując także w spółdzielczości oraz w Gubernialnej Komisji Kontroli RKP(b) w tym samym mieście.

Później Orzechowski miał zaszczyt kierować biurami polskimi w komitetach gubernialnych Komunistycznej Partii (bolszewików) Ukrainy (KP(B)U) w takich miastach jak Żytomierz i Chersoń. Współpracował z polskojęzycznymi wydaniami z terenów sowieckiej Ukrainy, w tym „Trybuną Radziecką” oraz „Sierpem”. W roku 1931 przystąpił do Stowarzyszenia Starych Bolszewików, a w 1932 roku do Stowarzyszenia Byłych Katorżan i Zesłańców Politycznych.

W trakcie II wojny światowej pełnił rolę naczelnika punktu obrony przeciwlotniczej w Moskwie. Jego zasługi zostały docenione w 1955 roku, kiedy to odznaczono go sowieckim Orderem Lenina oraz PRL-owskim Orderem Sztandaru Pracy I klasy, jako wyraz uznania za jego aktywną działalność rewolucyjną.

---

Oceń: Władysław Orzechowski

---