Erazm Piltz

Polityka i administracja

Erazm Piltz, znany również pod pseudonimami „Scriptor” oraz „Swojak”, to postać historyczna urodzona 3 sierpnia 1851 roku w Warszawie. Jego życie zakończyło się 26 grudnia 1929 roku w tym samym mieście.

Był to polski publicysta oraz polityk, który odegrał istotną rolę w realiach politycznych swojego czasu. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Piltz zajął się pracą w służbie dyplomatycznej II Rzeczypospolitej. Pełnił funkcję posła w Królestwie Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a także w Czechosłowacji.

Życiorys

Erazm Piltz przyszedł na świat w rodzinie luteran, będąc synem Jana oraz Romany z Szyllerów. W 1878 roku zainicjował w Warszawie publikację periodyku „Nowiny”, w roli redaktora. W 1882 roku rozpoczął współpracę z konserwatywnym dziennikiem informacyjno-politycznym „Słowo”, który od 1905 roku było organem Stronnictwa Polityki Realnej. Piltz stał się jednym z kluczowych liderów tego ugrupowania. W 1887 roku w Petersburgu przejął Księgarnię Polską od teściowej, Bronisławy Rymowiczowej, żony lokalnego lekarza, będąc mężem jej córki, Heleny. Współtworzył tygodnik „Kraj” razem z Włodzimierzem Spasowiczem oraz wydawał różnorodne publikacje, w tym te z zakresu historii, filozofii, a także książki dla dzieci.

W momencie wybuchu I wojny światowej był posłem do Dumy. To podczas tego okresu, w marcu 1917 roku, powstały komisje takie jak Likwidacyjna do spraw Królestwa Polskiego oraz Międzypartyjna Rada Zjednoczeniowa, której przewodniczyli Dmowski, Zamoyski oraz Piltz. Z czasem zbliżył się do Narodowej Demokracji.

Współzałożył Centralną Agencję Polską w Lozannie, którą prowadził od roku 1915. Poza bieżącą działalnością informacyjną, dzięki wsparciu Sienkiewicza oraz Paderewskiego, przyczynił się do powstania podręcznika encyklopedycznego o Polsce, wydanego w 1916 roku pod nazwą Petite encyclopédie polonaise (Mała encyklopedia polska), adresowanego do polityków oraz dyplomatów Ententy, których wiedza o Polsce była zazwyczaj ograniczona. Był także inicjatorem Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, utworzonego 9 stycznia 1915 roku, i później aktywnym członkiem jego Zarządu.

Od 1917 roku był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego, a od roku 1918 pełnił funkcję delegata KNP przy rządzie francuskim. Zajął się zagadnieniami politycznymi oraz dyplomatycznymi jako ekspert delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku. Od 16 kwietnia 1919 roku reprezentował polski rząd przy władzach francuskich.

W czerwcu 1919 roku został mianowany na posła nadzwyczajnego oraz ministra pełnomocnego w Belgradzie, gdzie działał do 20 marca 1920 roku. Od października 1920 roku do kwietnia 1921 roku był dyrektorem Departamentu Politycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a następnie wiceministrem spraw zagranicznych od 6 kwietnia do 19 maja 1921 roku, jednak musiał ustąpić z zajmowanego stanowiska. 1 lipca 1921 roku objął kierownictwo poselstwa RP w Pradze, gdzie działał na rzecz polsko-czechosłowackiego porozumienia zgodnie z planami ówczesnego ministra spraw zagranicznych, Konstantego Skirmunta.

Powrócił do centralnej administracji MSZ 31 grudnia 1922 roku, a w sierpniu 1924 roku przeszedł na emeryturę. Zmarł i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 81-6-12). W małżeństwie z Heleną z Rymowiczów nie doczekał się potomstwa. Zaledwie na krótko przed śmiercią zdecydował się na zmianę wyznania na rzymskokatolickie.

Ordery i odznaczenia

Erazm Piltz, znany z osiągnięć w dziedzinie dyplomacji i kultury, był laureatem wielu prestiżowych odznaczeń, które przyznano mu za jego zasługi. Oto lista jego najważniejszych nagród:

  • komandor z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, 28 kwietnia 1926,
  • komandor Orderu Lwa Białego z Czechosłowacji,
  • komandor Orderu Legii Honorowej z Francji,
  • Order Korony Rumunii.

Publikacje

Oto lista kluczowych publikacji autorstwa Erazma Piltza, które miały istotny wpływ na myśl polityczną oraz społeczno-kulturalną w Polsce:

  • Obrachunek (1898),
  • Bismarck, Rosja i Polacy (1895),
  • Nasza młodzież (1902),
  • Nasze stronnictwa skrajne (1903),
  • Wobec wojny. Głos z Warszawy (1904),
  • Polityka rosyjska w Polsce. List do kierowników polityki rosyjskiej (1909).

Oceń: Erazm Piltz

★★★★★
Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:11