Władysław Okręt


Władysław Okręt, który przyszedł na świat 29 kwietnia 1870 roku w Warszawie, był istotną postacią w dziedzinie redakcji i wydawnictwa. Jego działalność w Warszawie miała znaczący wpływ na ówczesne życie kulturalne stolicy Polski.

Niestety, jego życie zakończyło się 15 sierpnia 1910 roku, również w Warszawie, pozostawiając po sobie ślad w historii miasta oraz wśród tych, którzy tworzyli jego otoczenie. Okręt był nie tylko redaktorem, ale także wydawcą, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój literatury i dziennikarstwa w tamtym okresie.

Życiorys

Władysław Okręt przyszedł na świat 29 kwietnia 1870 roku w Warszawie, w rodzinie o bogatej tradycji. Jego ojcem był Rudolf Okręt, który pełnił rolę kupca, publicysty oraz wydawcy, a matką Matylda z domu Paprocka. W okresie młodzieńczym Władysław uczęszczał do warszawskiego gimnazjum, a po jego ukończeniu postanowił zdobyć wiedzę dotyczącą wydawnictwa w Lipsku, początkowo zamierzając podjąć pracę w dziedzinie handlu.

Po powrocie do rodzinnego miasta Władysław odnalazł swoje miejsce w branży księgarsko-wydawniczej. W 1901 roku przeszedł na kalwinizm, porzucając swoje wcześniejsze przynależności religijne. Okręt znany był z wydawania przekładów znaczących europejskich pisarzy, w tym takich autorów jak Gerhart Hauptmann, Edmond Rostand, Gabriele D’Annunzio oraz Rudyard Kipling. Aktywnie współpracował z „Gazetą Handlową”, czasopismem wydawanym przez jego ojca, które później przekształciło się w „Nową Gazetę.” Był również redaktorem „Kalendarza Handlowego”.

W roku 1905 Władysław Okręt wydał w Warszawie znaczące dzieło, nazwane „Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny”. Publikacja ta zawierała biografie ówczesnych literatów oraz artystów, co okazało się ważnym wkładem, korzystanym przez ponad 70 lat po premierze. W tym samym roku rozpoczął wydawanie lewicowego czasopisma „Nowiny”, które musiało zakończyć swoją działalność po wydaniu 17 numerów. Wśród jego współpracowników znaleźli się między innymi Hieronim Kon, Leo Belmont, Bolesław Gorczyński oraz Mieczysław Srokowski.

W ciągu swojej kariery Władysław Okręt kilkakrotnie stanął przed obliczem sprawiedliwości za tzw. przestępstwa prasowe. Jeden z przypadków miał swoje odzwierciedlenie w artykule pt. „Na Pawiaku. Wspomnienie więźnia stanu” opublikowanym w „Nowinach” w 1905 roku (nr 14–17). W 1908 roku został skazany na roczną karę pozbawienia wolności, związana również z działalnością wydawniczą „Nowin”. Służbę odbywał w Włocławku, a następnie w Warszawie, przy ulicy Dzielnej, czyli na słynnym Pawiaku.

W trakcie odbywania kary Władysław zmarł na skutki aneurysmu serca, dwa miesiące przed zakończeniem wyroku, 15 sierpnia 1910 roku. W relacjach „Tygodnika Ilustrowanego” oraz Polskiego Słownika Biograficznego pojawiają się różnice co do liczby pozostałych mu dni; niektórzy podają, że pozostały jedynie dwa tygodnie. Ponadto wspomina się, że warunki życia w więzieniu mogły przyczynić się do rozwoju schorzeń serca, które doprowadziły do jego śmierci.

Okręt spoczywa na cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie. O jego życiu i działalności wspomnienia zamieszczały takie gazety jak „Bluszcz”, „Kurjer Warszawski”, „Nowa Gazeta”, „Nowości Ilustrowane”, „Świat” oraz „Tygodnik Ilustrowany”. Władysław był żonaty z Cezarą Skoryną, z którą miał córkę. Teściem Władysława był Cezary Skoryna, znany przemysłowiec i społecznik warszawski. Warto również wspomnieć, że Władysław miał brata, Leona Okręta, który z zawodu był adwokatem i dziennikarzem, oraz że mężem jego siostry był Stanisław Aleksander Kempner.

Przypisy

  1. Zuzanna Kołodziejska: Izraelita (1866-1915): Znaczenie kulturowe i literackie czasopisma. books.google.pl. [dostęp 04.11.2016 r.]
  2. Stanisław Konarski: Cezary Skoryna. W: Polski Słownik Biograficzny. Henryk Markiewicz, red. T. XXXVIII. Instytut Historii PAN, 1997-1998, s. 290–291.
  3. Cecylia Gajkowska: Władysław Okręt. W: Polski Słownik Biograficzny. Emanuel Rostworowski, red. T. XXIII. Instytut Historii PAN, 1978.
  4. Rubryka „Osobiste”. „Kurjer Warszawski”. 225, s. 4, 16.08.1910 r.
  5. Zgon redaktora w więzieniu. „Nowości Illustrowane”. Nr 34, s. 3-4, 20.08.1910 r.
  6. Władysław Okręt. „Tygodnik Ilustrowany”. 35, s. 712, 27.08.1910 r.
  7. Władysław Okręt przed sądem. „Nowości Illustrowane”. Nr 6, s. 9, 10.02.1906 r.
  8. Z życia więźniów politycznych na Pawiaku. „Świat”. 24, s. 18-19, 16.06.1906 r.

Oceń: Władysław Okręt

Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:19