Bernard Konrad Świerczyński

---

Życiorys

Bernard Konrad Świerczyński to postać o niezwykle bogatej biografii. Jego ojcem byłKonrad Świerczyński, aktywny działacz Anarchistycznej Federacji Polski oraz członek Stowarzyszenia Wolnomyślicieli Polskich. Pracował jako szewc, a później prowadził księgarnię na Kercelaku. Matką Bernarda była Janina Świerczyńska, a rodzina mieszkała na warszawskiej Woli.

W życiu Bernarda obecność polityki była nieodłącznym elementem. Ze względu na zaangażowanie rodziców w ruchy polityczne, w domu często gościli różnorodni aktywiści, co nie pozostawało bez wpływu na rozwój świadomości społecznej młodego Świerczyńskiego. Już od najwcześniejszych lat włączał się w działania anarchistyczne na terenie Polski. Rodzice, jako zadeklarowani ateiści, postanowili nie chrzczić dziecka, co w przyszłości przyniosło pewne komplikacje, gdy Konrad, z myślą o zapewnieniu synowi indywidualnego nauczania, potrzebował aktu urodzenia, a ten wydawany był tylko przez instytucję religijną.

W końcu Bernard przyjął chrzest w wieku szesnastu lat, co było konieczne do przystąpienia do egzaminów maturalnych. W jego edukacji brała udział także anarchistyczna działaczka oraz bliska przyjaciółka rodziny, Aniela Wolberg.

Rodzina Świerczyńskich utrzymywała bliskie relacje z żydowską społecznością Warszawy, która otaczała ich wieloma przyjaciółmi. Od początku okupacji niemieckiej, angażowali się w pomoc Żydom, a Konrad regularnie odwiedzał ich w warszawskim getcie, przynosząc żywność, lekarstwa oraz przekazując ważne wiadomości. Zachowywał także bliski kontakt z rodziną Goldbergów, byli sąsiadami oraz przyjaciółmi. Dzieci Goldbergów – Edward, Natan, Halina oraz najmłodsza siostra Sara, dorastały razem z Bernardem.

W obliczu masowych deportacji z getta warszawskiego do obozu zagłady w Treblince, Świerczyński pomógł Halinie oraz Edwardowi wraz z żoną w ucieczce. Halinę schował u profesora Jana Michała Langiewicza, wykładowcy historii w podziemnym gimnazjum im. Bolesława Prusa przy ulicy Jasnej 10. Bernard, opiekował się także innymi rodzinami, w tym rodziną Szlamowiczów (Janem, jego żoną Heleną oraz Felicją Grossman), jak również Frydą Hofman, Bronką Frydman czy dr. Szymonem Samuelsonem oraz jego żoną, dr. Aleksandrem Wolbergiem i Julią oraz Jankiem Rozenbergami.

Po wybuchu powstania warszawskiego, zaciągnął się, podobnie jak jego ojciec, do Brygady Syndykalistycznej. W trakcie walk niestety zginęła jego matka, która chorowała na gruźlicę i nie mogła wstać z łóżka. Została wyrzucona przez żołnierzy z mieszkania, a rodzina nie miała możliwości jej pomocy. Po upadku powstania, zajął się budową bunkra dla ludności żydowskiej. Ostatecznie opuścił Warszawę razem z Haliną Goldberg, z którą wziął ślub w 1944 roku.

Po wojnie Bernard zajął się pracą dziennikarską w prasie spółdzielczej. Był redaktorem naczelnym dwóch pism: „Głos Samorządu GS” oraz „Spółdzielczość Szkolna”. Zrzeszony był w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Wyróżniono go tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata przez Jad Waszem 30 stycznia 1972 roku. W 1991 roku został uhonorowany tytułem honorowego obywatela państwa Izrael.

Po jego śmierci, wydano dwie książki, które zawierają wspomnienia z czasów wojny, dokumentujące heroiczne i pełne poświęceń działania Bernarda Świerczyńskiego.

---

Oceń: Bernard Konrad Świerczyński

---