Wincenty Kosiakiewicz, znany również pod różnymi pseudonimami, takimi jak „Gros”, „Varsoviensis”, „dr Voks”, „Albin Pawłowski” oraz „Adam Wierzynek”, to postać o nieprzeciętnej historii. Urodził się 21 stycznia 1863 roku w Warszawie i zmarł 16 listopada 1918 roku, również w Warszawie.
Był on polskim pisarzem, publicystą oraz tłumaczem, który znacząco wpłynął na życie kulturalne i literackie swojego czasu. Jego działalność obejmowała zarówno twórczość literacką, jak i aktywność publicystyczną, co czyni go postacią multifunkcjonalną w polskiej kulturze.
Życiorys
Wincenty Kosiakiewicz, utalentowany twórca, rozpoczął swoją edukację w technicznej szkole kolejowej. W 1878 roku rozpoczął pracę jako dozorca na budowie tunelu Dęblin – Dąbrowa Górnicza, co stanowiło jego pierwsze kroki w zawodowej karierze. Już niedługo po tym, związał się z teatrem objazdowym, a jego debiut miał miejsce w teatrze letnim Fryderyka Sellina w Łodzi.
Dzięki swojej determinacji i talentowi, Kosiakiewicz zyskał uznanie jako nowelista, publikując swoje prace w „Gazecie Polskiej”. Otrzymał również wsparcie mecenatu od Dionizego Henkiela, co umożliwiło mu opublikowanie powieści „Janek” oraz tomów opowiadań takich jak „Nasz mały” i „Widmo”. W 1889 roku pojawił się kolejny tytuł – „Druty Telegraficzne”. Jego zaangażowanie w literaturę skłoniło go do rezygnacji z pracy w kolejnictwie i skoncentrowania się na publicystyce. Współpracował z różnymi pismami, takimi jak „Gazeta Polska”, „Biblioteka Warszawska”, oraz „Kurier Codzienny” i „Kurier Warszawski”. W kolejnych latach, wpływał na kształt literatury dzięki swoim artykułom i kronikom.
W latach 1890–1893 odbył podróż po Europie, w trakcie której miał okazję odwiedzić Włochy, Grecję, Turcję, Anglię, Francję oraz Szwajcarię. Uczestniczył w wykładach na Uniwersytecie w Zurychu oraz w Sorbonie, co wzbogaciło jego wiedzę i doświadczenie. Jako korespondent „Kraju” z Petersburga, relacjonował wydarzenia z Paryża w latach 1895–1897. W 1898 roku, razem z Ludwikiem Straszewiczem, zainicjował publikację „Kuriera Polskiego”. Jego współpraca z wieloma pismami, takimi jak „Słowo” A. Donimirskiego czy „Świat” Stefana Krzywoszewskiego, pozwoliła mu na dotarcie do szerszej publiczności.
Kosiakiewicz w 1905 roku przyłączył się do Stronnictwa Polityki Realnej i był członkiem Instytutu Filozoficznego w Lowanium. Jego wkład w literaturę polską obejmował m.in. tłumaczenie dzieł Williama Jamesa, takich jak „Czy warto żyć?”, „W obronie wiary”, „Probierz prawdy” oraz książek Desiré-Josepha Merciera dotyczących psychologii nowożytnej. Powieść „Bawełna”, opublikowana w 1895 roku, stała się jednym z pierwszych literackich opisów industrialnej Łodzi, porównywaną z „Ziemią Obiecaną” Władysława Reymonta.
W czasie I wojny światowej dołączył do grupy „młodych” w SPR, którzy przez Ludomira Grendyszyńskiego utworzyli Grupę Pracy Narodowej, pracując na rzecz polskiej państwowości. W 1917 roku opublikował ważne prace, takie jak „Historię Polski porozbiorowej na tle ruchu światowego. Fakty – daty – Sądy. 1795-1917” oraz „Do duchowieństwa polskiego. Głos katolika”. Kosiakiewicz był współzałożycielem i dyrektorem pierwszej w Polsce szkoły dziennikarskiej działającej przy Towarzystwie Kursów Naukowych w latach 1917–1918. Pełnił także funkcję wiceprezesa Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich oraz pracował w ministerium ochrony pracy w rządzie Jana Kantego Steczkowskiego w 1918 roku.
Pod koniec swojego życia, zmarł na skutek grypy hiszpanki, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki i dziennikarski.
Publikacje
Wincenty Kosiakiewicz to autor, który pozostawił znaczący ślad w literaturze polskiej, tworząc 17 powieści, a także kilkadziesiąt mniejszych form epickich. W jego dorobku literackim znajdują się też zbiory wierszy oraz 10 dramatów.
Wśród najważniejszych dzieł Kosiakiewicza możemy wymienić:
- Janek (1888),
- Nasz mały (1888),
- Widmo (1889),
- Przy budowie kolei (1891),
- Bawełna (1895),
- Poezje (1901),
- Dzwonnik (1911),
- Idea konserwatywna. Próba doktryny. Wydanie nieostateczne (tom I, 1913),
- Co demokracja dała Polsce? (tom II, 1913),
- Spór o terminy polityczne (tom III, 1914),
- Katolicyzm a konserwatyzm (tom IV, 1914).
Jego prace ukazują nie tylko bogaty wachlarz tematów, ale także głębokie zrozumienie zjawisk społecznych i politycznych swoich czasów.
Przypisy
- a b c d e f g Organizacja Monarchistów Polskich » Wincenty Kosiakiewicz [online], legitymizm.org [dostęp 01.12.2022 r.]
- a b c d Kosiakiewicz Wincenty, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 01.12.2022 r.]
- JaninaJ. Kulczycka-Saloni, Literatura polska w okresie realizmu i naturalizmu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971 [dostęp 02.12.2022 r.]
- JerzyJ. Wilmański, Kolekcja łódzkich książek stulecia, „Kronika Miasta Łodzi” (2), bc.wbp.lodz.pl, 2000 [dostęp 02.12.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Lawina-Świętochowski | Hanna Różańska-Chaberska | Maciej Słomczyński | Lidia Goebel | Sidney Polak | Jakub Goldberg (filmowiec) | Stanisław Bogusławski (komediopisarz) | Ludwik Lech Jaksztas | Jeremi Przybora | Kazimierz Władysław Wóycicki | Alicja Raciszówna | Leszek Prorok | Wojciech Gerson | Jan Tomasz Seweryn Jasiński | Ekonom (raper) | Feliks Topolski | Anna Piróg | Władysław Walter | Reggaenerator | Aleksander MinkowskiOceń: Wincenty Kosiakiewicz