Wanda Wiłkomirska

---

Życiorys

Wanda Wiłkomirska pochodziła z muzykalnej rodziny warszawskiej. Swoją przygodę z grą na skrzypcach rozpoczęła w wieku pięciu lat pod czujnym okiem ojca, Alfreda. Już po dwóch latach intensywnych ćwiczeń, miała okazję wystąpić publicznie po raz pierwszy. W młodości ukończyła IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Sczanieckiej w Łodzi. Następnie, w 1947 roku, zdobyła dyplom w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi, gdzie kształciła się pod okiem Ireny Dubiskiej. Od 1949 roku była uczennicą Ede Zathureczky’ego w Akademii Muzycznej im. Ferenca Liszta w Budapeszcie. Jej rozwój muzyczny wspierali również znakomici pedagodzy, w tym Eugenia Umińska, Tadeusz Wroński oraz Henryk Szeryng, z którym współpracowała w Paryżu.

Wanda Wiłkomirska zdobyła uznanie jako laureatka wielu prestiżowych międzynarodowych konkursów, w tym w Genewie (1946), Budapeszcie (1949) oraz Konkursu im. Wieniawskiego w Poznaniu (1952). Jej kariera międzynarodowa nabrała tempa po triumfalnym debiucie w Ameryce w 1961 roku z orkiestrą Filharmonii Narodowej. Przez dwadzieścia dwa lata pełniła rolę solistki tej instytucji, biorąc udział w licznych tournée nie tylko w Polsce, ale i za granicą.

Właściwie od samego początku swojej kariery miała zaszczyt występować na prestiżowych wydarzeniach, w tym brała udział w inauguracji odbudowanej po II wojnie światowej Filharmonii Narodowej w Warszawie oraz otwarciu Barbican Hall w Londynie. Artystka zainaugurowała także pierwszy po wojnie koncert orkiestry Sydney Symphony w tamtejszej Operze. Jej talent i styl wykonawczy były doceniane na wszystkich kontynentach, gdzie koncertowała z znanymi orkiestrami pod batutą takich dyrygentów jak Otto Klemperer, Leonard Bernstein, Carlo Maria Giulini, John Barbirolli, Kurt Masur, a także Wolfgang Sawallisch i wielu innych.

Jej działalność koncertowa była połączona z pracą pedagogiczną w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Mannheim w Niemczech (1983-1999) oraz w Sydney Conservatory of Music. Wanda prowadziła również kursy mistrzowskie oraz była członkiem jury kilku międzynarodowych konkursów skrzypcowych, takich jak konkurs im. Karla Flescha, Jacques’a Thibaud, czy konkurs Piotra Czajkowskiego. Była również pierwszą wykonawczynią wielu utworów kompozytorów polskich, niemieckich i australijskich, wiele z nich było jej dedykowanych.

Artystka nagrywała dla renomowanych wytwórni, takich jak EMI, Deutsche Grammophon, Polskie Nagrania, Philips, Hungaroton i inne. Grała na skrzypcach Petrus Guarnerius z Wenecji z 1734 roku. Po zakończeniu jej życia, Wanda Wiłkomirska została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 223-1-16).

Życie prywatne

Wanda Wiłkomirska była związana z muzyką i kulturą, jako córka znanego polskiego muzyka Alfreda Wiłkomirskiego, a także Żydówki Debory-Doroty z domu Temkin. Można zauważyć jej silne korzenie rodzinne oraz muzyczne, które miały istotny wpływ na jej późniejsze życie i karierę.

Wanda była siostrą Józefa, a także przyrodnią siostrą Marii, Kazimierza i Michała. Jej życie osobiste obfitowało w relacje i małżeństwa. Pierwszym mężem Wandy był Mieczysław Rakowski, z którym miała dwóch synów – Artura oraz Włodzimierza. Po zakończeniu tego związku, Wanda zdecydowała się nie ponawiać małżeństwa.

Odznaczenia

Wśród licznych uznanych osiągnięć Wandy Wiłkomirskiej, można wymienić kilka prestiżowych odznaczeń, które stanowią istotny element jej kariery artystycznej.

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 17 października 2001,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1981 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 15 stycznia 1953,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1952 roku,
• Order Sztandaru Pracy I klasy, zdobyty w 1964 roku,
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, nadany 23 grudnia 2008 roku.

Nagrody i wyróżnienia

W ciągu swojej kariery artystycznej, Wanda Wiłkomirska zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia, które podkreślają jej znaczenie w świecie muzyki. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

• Nagroda Państwowa II stopnia (1952),
• Nagroda Państwowa II stopnia (1953),
• Nagroda Państwowa I stopnia (1964),
• Nagroda Fundacji im. Karola Szymanowskiego (1997),
• Medal Pamiątkowy „Pro Masovia” (2009),
• Złota Sowa Polonii za osiągnięcia w dziedzinie muzyki (2011),
• Doktor honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi (2006),
• Honorowy Obywatel Miasta Kalisza (2006),
• Honorowy Obywatel Miasta Świdnika.

Filmografia

W filmografii Wandy Wiłkomirskiej znajdują się znaczące osiągnięcia artystyczne, które pozostawiły trwały ślad w polskim kinie. Wśród jej ról wymienia się:

• 1967: Jowita jako ona sama,
• 1996: Matka swojej matki jako profesorka Alicji.

---

Oceń: Wanda Wiłkomirska

---