Krzysztof Dzikowski

---

Życiorys

Rodzina i wykształcenie

Krzysztof Dzikowski przyszedł na świat w Warszawie, gdzie spędził swoje dzieciństwo. W okresie II wojny światowej, ze względu na sytuację wojenną, tymczasowo osiedlił się z rodziną w Białogonie koło Kielc oraz w Rudnie k. Lublina. Jako jedynak, jego rodzicami byli Eugenia z d. Lipko, reprezentująca tatarskie korzenie z Krymu oraz Jerzy Dzikowski, który był inżynierem elektrykiem. Jerzy Dzikowski kierował Działem Studiów w Biurze Projektów Elektryfikacji Kolei.

W młodości Dzikowski uczęszczał do żeńskiej Szkoły Podstawowej im. Heleny Rzeszotarskiej, a następnie kontynuował naukę w Liceum im. Króla Władysława IV w Warszawie. Po ukończeniu liceum zaczął studiować na Wydziale Mechaniczno-Konstrukcyjnym Politechniki Warszawskiej. Po pewnym czasie przeniósł się na Wydział Samochodów i Ciągników. Niestety, został wydalony z uczelni po czterech semestrach z powodu swojego zaangażowania w wydarzenia rewolucji węgierskiej, które wyraził w wierszu „Węgierskim Bohaterom”, zyskując szeroką aprobatę wśród studentów.

Z czasem Dzikowski kilkukrotnie zmieniał kierunki swoich studiów. Ostatecznie ukończył filologię polską w dwuletnim Studium Nauczycielskim w Warszawie oraz w latach 70. zrealizował edukację w zakresie scenopisarstwa na Wydziale Reżyserii w PWSFTviT w Łodzi. Dodatkowo zdobył dyplom Warszawskiej Szkoły Fotograficznej oraz ukończył studia podyplomowe w Warszawskiej Wyższej Szkole Humanistycznej.

Kariera zawodowa

Wczesne lata 60. przyniosły Dzikowskiemu pierwsze sukcesy w literaturze, gdy zdobył główną nagrodę w konkursie Gaudeamus Warszawski w 1962 roku, biorąc udział z cyklem opowiadań zatytułowanym „Ulice i…”. Przyznano mu również drugą nagrodę w Turnieju Trzech Wierszy za utwory „Ślepcy”, „Pożegnanie z miastem” oraz „Moja wędrówka”. W czasie nauki w Studium Nauczycielskim powołał do życia teatr studencki „Stawki 5”, gdzie w jego spektaklu „Tragedia Wydrwigroszów” był nie tylko autorem, lecz także aktorem. Równocześnie przez dwa lata uczył w Szkole przy ul. Otwockiej 3 w Warszawie.

W okresie studiów Dzikowski pełnił rolę aktora w Teatrze Dramatycznym Politechniki Warszawskiej, występując w przedstawieniu „Wesele Pani Du Barry”. Występował także w kabarecie przy klubie studenckim Stodoła, gdzie zadebiutował parodią sztuki „Ręce Eurydyki” autorstwa Steve’a Harrisa, nie zapominając o roli Achillesa w innej parodii pt. „Achilles i panien”. W okresie 1961-1963 był zaangażowany w Stodole jako kierownik literacki oraz autor scenariuszy, takich jak „Prowokacja” i „Świniobicie w Dzwonach”. Dodatkowo współpracował z kabaretem Uniwersytetu Warszawskiego o nazwie „Jamnik”.

W miarę upływu czasu, Dzikowski rozpoczął swoją wyjątkową karierę jako autor tekstów piosenek. Jego debiut radiowy miał miejsce dzięki utworowi „Nie rzucajcie kelnerki”, który zaśpiewał Bogdan Czyżewski. Warto dodać, że współpracował jako specjalista do nagrań piosenek młodzieżowych w Programie III Polskiego Radia, gdzie przygotowywał również audycje takie jak „Dziewiątka” oraz „Podwieczorek przy mikrofonie”. Stworzył również własny program „Piosenka faktu” w Programie I PR. W 1963 roku brał udział w 1. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu jako inspicjent.

Dzikowski nawiązał współpracę z kabaretem działającym w klubie studenckim Hybrydy, gdzie, razem z Wojciechem Młynarskim, stworzył popularne programy: „Radosna gęba stabilizacji” oraz „Ludzie to kupią”. W tym samym roku rozpoczął współpracę z zespołem bigbitowym Czerwono-Czarni, pisząc teksty do utworów tworzonych przez Zbigniewa Bizonia oraz Ryszarda Poznakowskiego. W 1965 roku piosenka „Nie wiem, czy to warto” w wykonaniu Katarzyny Sobczyk zyskała pierwszą nagrodę w kategorii „Piosenka rozrywkowa” na 3. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu.

Po sukcesie innej piosenki dla Sobczyk – „Mały Książę” – Dzikowski planował stworzyć musical pod tym samym tytułem, niestety, projekt nie został zrealizowany. W październiku 1965 roku w Praskim Teatrze Ludowym w Warszawie odbyła się premiera bigbitowego musicalu „Niedopasowani, czyli Goliath – Wielorybh…”, w którym Dzikowski współudzielał się w tworzeniu piosenek wraz z Wojciechem Młynarskim.

Współpraca z Jerzym Kosselą (Czerwone Gitary) doprowadziła do napisania wielu znanych piosenek, w tym „Dzień jeden w roku”, „Anna Maria” oraz „Ciągle pada”. Kiedy był członkiem Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich, Dzikowski współtworzył hymn Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej i zainicjował cykliczny konkurs Studencka Piosenka Miesiąca, w której był również jurorem. W lipcu 1969 roku zrealizowano premierę musicalu „Gwałtu, co się dzieje” w Teatrze Polskim w Poznaniu, który napisał razem z Krajewskim. W 1971 roku zrealizowano film Jana Batorego „Dancing w kwaterze Hitlera”, dla którego napisał teksty piosenek do ścieżki dźwiękowej.

W początkowych latach stanu wojennego Dzikowski przysłał dwa swoje scenariusze do Zespołu Filmowego „X”. W 1981 roku za scenariusz do filmu „Krzycz głośniej” zdobył nagrodę w konkursie Młodzi i Film w Koszalinie. W latach 80. koncentrował swoje działania artystyczne wyłącznie na własnych potrzebach twórczych, a z racji wyjazdu za granicę przez ponad dwa lata pracował jako realizator światła podczas koncertów. Po powrocie do kraju założył firmę, której działalność obejmowała w sprzedaż jachtów, motorówek oraz silników zaburtowych, a także wydawanie albumów muzycznych. Zajmował się także tłumaczeniem tekstów piosenek z języka francuskiego, w szczególności Georges’a Moustakiego.

W 1998 roku dzięki wytwórni Marmit wydano trzy albumy kompilacyjne z serii pt. „Dzikowski The Best”, zawierające radiowe przeboje z jego tekstami. W maju 1999 roku wydał limitowaną wersję singla z utworem „Bądź wśród nas”, który z Sewerynem Krajewskim przekazano Janowi Pawłowi II podczas jego wizyty w Polsce. W 2002 roku ukazała się książka „Józup”, współtworzona z Urszulą Dutkiewicz. W 2013 roku debiutowały słowa do piosenki „Syberiada”, nagranej przez Annę Wyszkoni i Piotra Cugowskiego na potrzeby promocji filmu „Syberiada polska” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

W 2014 roku powstała Fundacja im. Krzysztofa Dzikowskiego, która wspiera i promuje młodych artystów rozpoczynających swoją przygodę z muzyką. W dniu 18 maja 2016 roku, nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego, została wydana jego autobiografia „Tekściarz”, opracowana przez Rafała Podrazę, w której opisuje swoje życie oraz karierę. W 2018 roku z kolei miała miejsce premiera antologii jego twórczości – „Fruwam po ziemi”.

Piosenki

Oto lista popularnych utworów autorstwa Krzysztofa Dzikowskiego, których wykonawcami są znane postacie z polskiej sceny muzycznej:

• „Anna Maria” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Ballada o Lili Put”,
• „Bądź poważny chociaż raz”,
• „Bądź wśród nas” – wyk. Seweryn Krajewski,
• „Byczek Fernando” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Był taki ktoś” – wyk. Katarzyna Sobczyk,
• „Była to głupia miłość”,
• „Chcę być kochaną” – wyk. Anna German,
• „Chcę mieć syna” – wyk. Maryla Rodowicz,
• „Ciągle pada” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Czekam na twój przyjazd” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Cztery maki” – wyk. Katarzyna Sobczyk,
• „Czy krasnoludki są na świecie”,
• „Dozwolone do lat osiemnastu” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Dzień jeden w roku” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Dzień, najwyżej dwa”,
• „Dziewczyna z lustra” – wyk. Karin Stanek,
• „Gondolierzy znad Wisły” – wyk. Irena Jarocka,
• „Jak wędrowne ptaki” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Jestem malarzem nieszczęśliwym”,
• „Mały książę” – wyk. Katarzyna Sobczyk,
• „Mam kogoś w Zakopanem” – wyk. Karin Stanek,
• „Mija rok” – wyk. oryg. Czerwone Gitary,
• „Minuta ciszy” – wyk. Karin Stanek,
• „Moja droga wiodła mnie do ciebie” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Nie płacz, szkoda oczu” – wyk. Anna German,
• „Nie rzucajcie kelnerki” – wyk. Bogdan Czyżewski,
• „Nie wiem, czy to warto” – oryg. wyk. Katarzyna Sobczyk,
• „Niebo z moich stron”,
• „Pechowy chłopiec”,
• „Pochód świętych”,
• „Pojedynki”,
• „Przyjdź w taką noc” – wyk. Helena Majdaniec,
• „Słowo jedyne – Ty” – wyk. oryg. Czerwone Gitary,
• „Spotkanie starych żółwi” – wyk. Seweryn Krajewski,
• „Syberiada” – wyk. Anna Wyszkoni i Piotr Cugowski,
• „Szary kolor twoich oczu”,
• „Śpiewam pod gołym niebem” – wyk. Irena Jarocka,
• „Tak bardzo się starałem” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Ten los, zły los” – wyk. Czesław Niemen,
• „Trochę dobrze, trochę źle”,
• „Trzecia miłość – żagle”,
• „Trzysta tysięcy gitar” – wyk. Karin Stanek,
• „W moich myślach, Consuelo” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Wiatr od Klimczoka”,
• „Wschód słońca w stadninie koni” – wyk. Czerwone Gitary,
• „Zapach jesieni” – wyk. Wędrowne Gitary,
• „Zapomniani… zapomnianym” – wyk. Danuta Błażejczyk,
• „Znalazłam Go, Znalazłem Ją”,
• „Zwykły żart”.

Warto dodać, że prawa do piosenki „Ciągle pada” zostały wykupione przez Polkomtel, który wykorzystał ją w reklamie dotyczącej taryfy telefonii komórkowej.

Nagrody i odznaczenia

Krzysztof Dzikowski, uznany twórca, zdobył liczne nagrody oraz odznaczenia w ciągu swojej kariery. W 2018 roku został uhonorowany medalem i nagrodą stulecia Stowarzyszenia Autorów ZAIKS, co stanowi znaczące wyróżnienie w jego dorobku artystycznym.

W roku 2016 miało miejsce odsłonięcie honorowej gwiazdy w Alei Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, co stanowiło duże wydarzenie w jego życiu zawodowym.

W 2012 roku Krzysztof Dzikowski otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co docenia jego wkład w kulturę. W 2013 roku został wyróżniony jako „Ikona Opola”, a także przyznano mu Złoty Krzyż Zasługi przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości.

W swojej karierze zdobywał także nagrody na konkursach festiwalowych. W 1981 roku zdobył I nagrodę w konkursie Młodzi i Film w Koszalinie za scenariusz do filmu „Krzycz głośniej”. W 1965 roku został nagrodzony I miejscem na KFPP w Opolu za piosenkę „Nie wiem, czy to warto”. Rok wcześniej, w 1963 roku, otrzymał wyróżnienie na KFPP w Opolu za utwór „Liliput”. W 1962 roku zdobył natomiast I nagrodę w konkursie Uniwersytetu Warszawskiego Gaudeamus Warszawski za prozę oraz II nagrodę w Ogólnopolskim Turnieju Trzech Wierszy w 1961 roku.

Życie prywatne

Druga żona Krzysztofa Dzikowskiego to Krystyna Grochowska, znana wokalistka zespołu Alibabki. Wspólnie doczekali się narodzin dwóch synów: Błażeja oraz Bartosza, który niestety zmarł w grudniu 2014 roku. Po Krystynie, jego serce zdobyła Lidia, filolog romanista z wykształcenia. Dzikowski ma czterech wnuków, którzy równie mocno wypełniają jego życie.

W ostatnich latach przeszedł operację wszczepienia stymulatora serca, co z pewnością miało duży wpływ na jego dalsze życie i aktywności.

---

Oceń: Krzysztof Dzikowski

---