Stanisław Niewiadomski, urodzony 18 marca 1900 roku w Warszawie, to postać, która pozostawiła niezatarte ślady w polskiej kulturze literackiej. Zmarł 20 maja 1990 roku w tym samym mieście, z którym był związany przez całe swoje życie.
Był nie tylko poetą, ale także pedagogiem, pisarzem oraz plastykiem, co czyni go artystą wszechstronnym. Niewiadomski aktywnie uczestniczył w wydarzeniach kulturalnych swojego czasu, a jego twórczość często odnosiła się do doświadczeń okresu powojennego.
Warto również zaznaczyć, że uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, co miało istotny wpływ na jego życie oraz twórczość literacką, a jego doświadczenia z tego okresu można odnaleźć w jego wierszach i innych dziełach.
Życiorys
Stanisław Niewiadomski był synem Romana (1861–1944) i Józefy (1861–1934). Dzieciństwo spędził w Warszawie, gdzie z sukcesem ukończył Gimnazjum Konopczyńskiego. W trakcie I wojny światowej przebywał na terytorium Rosji. Po obowiązkowej służbie wojskowej, która miała miejsce w latach 1918–1919, postanowił kontynuować swoją edukację i ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie podjął pracę nauczyciela.
W okresie II wojny światowej był zaangażowany w tajne nauczanie. W czasie powstania warszawskiego brał udział w walkach jako żołnierz batalionu Bełt, gdzie pełnił funkcję dowódcy 1. kompanii. Po zakończeniu działań wojennych opuścił Warszawę razem z cywilnymi mieszkańcami miasta. Po wojnie powrócił do nauczycielskiej profesji w warszawskim Liceum Batorego, równocześnie twórczo rozwijając swoje umiejętności literackie, pisząc zarówno poezję, jak i książki.
Na kształt twórczości Niewiadomskiego znaczący wpływ mieli wybitni pisarze tacy jak Leopold Staff, Antoni Słonimski oraz Kazimierz Wierzyński, z którym miał możliwość prowadzenia bliskiej korespondencji. Warszawski poeta często podejmował w swoich wierszach tematy związane z tragicznymi doświadczeniami z okresu I i II wojny światowej; szczególnie zwracał uwagę na tematykę powstania warszawskiego oraz powojenne „błędy i wypaczenia”, które starał się eliminować również poprzez swoją pracę jako pedagog.
W dorobku literackim Niewiadomskiego znajdują się liczne wiersze patriotyczne, ody religijne, poetyckie impresje w stylistyce młodopolskiej, a także bajki dla dzieci, które doczekały się wznawiania. Jego cenne są cykle klasycznych sonetów, które zyskały uznanie krytyków. Wśród najbardziej znaczących publikacji można wymienić: Na leśnych bezdrożach (1956) oraz Warszawa jakiej nie ma (1988), w której autor dzieli się wieloma wspomnieniami z czasów swojej młodości, jak i z czasów wojny.
Niewiadomski był ciotecznym wnukiem Wojciecha Gersona. W życiu osobistym był mężem Zofii oraz ojcem Marii. Po jego śmierci, poeta znalazł swoje miejsce spoczynku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 4B-3-30).
Przypisy
- Stanisław Niewiadomski [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 16.06.2023 r.]
- Historia gimnazjum i liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. Marcin Miros, „Batorak” nr 2 (17), 2008, s. 10
- Biogram na stronie Powstania Warszawskiego
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Konrad Kapica | Andrzej Jakimowski | Arkadiusz Niemirski | Henryk Lothamer | Dominik Alojzy Magnuszewski | Adam Lewandowski (muzyk) | Tamara Łempicka | Kazimierz Filleborn | Krzysztof Procajło | Maciek Dobrowolski | Magdalena Fronczewska | Łukasz Garlicki | Jan Krzysztof Kelus | Krzysztof Stanisławski | Wanda Wiłkomirska | Małgorzata Wasylewska | Jarosław Szlagowski | Artur Argiewicz | Wojtek Miłoszewski | Halina WeinsteinOceń: Stanisław Niewiadomski (poeta)