Stanisław Gall, który jest również znany jako Stanisław Guttman, był wybitnym polskim ekonomistą i urzędnikiem państwowym. Urodził się 29 marca 1892 roku w stolicy Polski, Warszawie. Po długim i owocnym życiu zmarł w tym samym mieście, 27 grudnia 1961 roku.
Jego wkład w rozwój ekonomii w Polsce, a także działalność w administracji państwowej, pozostają nieocenione, a jego prace przyczyniły się do rozwoju myśli ekonomicznej w kraju.
Życiorys
Stanisław Gall był synem Zygmunta. Swoją edukacyjną podróż rozpoczął w rosyjskim gimnazjum państwowym w Warszawie już w 1900 roku. W wyniku strajków szkolnych, które miały miejsce w 1905 roku, przeniósł się do polskiego gimnazjum imienia Jana Kreczmara. W latach 1908–1914 uczestniczył w działalności Związku Młodzieży Socjalistycznej. Jego życie nie było jednak wolne od trudności; dwukrotnie aresztowano go, co zakończyło się skazaniem na przymusowe osiedlenie w Rosji. Ostatecznie karę zamieniono, co umożliwiło mu wyjazd za granicę.
Po zakończeniu nauki w gimnazjum i zdaniu matury w 1910 roku, rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Berlinie, gdzie zdobył dyplom kupiecki w 1913 roku. Jego akademicka kariera zakończyła się sukcesem, gdy w 1914 roku uzyskał doktorat z ekonomii politycznej na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Berlińskiego.
W trakcie I wojny światowej, w latach 1915–1918, służył w armii rosyjskiej. Po zakończeniu wojny, od listopada 1918 roku do 1920 roku, był żołnierzem Wojska Polskiego, gdzie osiągnął stopień podporucznika rezerwy. Po wojnie zajął się działalnością w sektorze prywatnym; między innymi był dyrektorem Wschodniego Chemicznego Towarzystwa Akcyjnego w Warszawie, a również pracował dla Entente Internationale pour l’Exportation des Produits Tréfilés „Iweco” w Brukseli, Szanghaju i Argentynie od 1925 do 1935 roku. Jego kariera trwała dalej w Polsce, gdzie pełnił funkcję delegata firmy oraz dyrektora ds. eksportu.
W okresie września 1939 roku walczył w 25 pułku ułanów. Po kapitulacji Warszawy, został wzięty do niewoli przez Niemców i osadzony w Oflagu II C Woldenberg. Po wojnie leczył się w sanatoriach brytyjskich i francuskich. W latach 1945–1946 był członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej.
Stanisław Gall powrócił do Polski w sierpniu 1946 roku. Już w październiku wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej (PPR), a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Pracował w polskiej administracji centralnej, gdzie kolejno pełnił funkcje wicedyrektora departamentu w Ministerstwie Żeglugi i Handlu Zagranicznego, dyrektora departamentu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu oraz urzędnika w Ministerstwie Handlu. Od 1950 roku był wiceprezesem, a następnie w latach 1955–1957 p.o. prezesa/prezesa Polskiej Izby Handlu Zagranicznego.
Zmarł 27 grudnia 1961 roku. Znajduje się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze II B 28-13-23.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Gall, jako wybitny ekonomista, został uhonorowany szeregiem odznaczeń, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój kraju. Wśród przyznanych mu odznaczeń można wymienić:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 26 listopada 1955 roku,
- złoty krzyż zasługi, przyznany 22 lipca 1947 roku,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 13 stycznia 1955 roku.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 03.08.2023 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 23, poz. 301 „za zasługi położone w pracy nad organizacją XXIV Międzynarodowych Targów w Poznaniu”.
- M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13.01.1955 r. nr 0/112 - na wniosek Ministra Handlu Zagranicznego.
- M.P. z 1947 r. nr 125, poz. 785 „za zasługi położone w dziele odbudowy i uruchomienia przemysłu”.
- Biogram IPN
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Marcin Beme | Piotr Szulczewski | Piotr Obidziński | Klementyna Granzow | Jan Fruziński | Herman Czerniakow | Sergiusz Prokurat | Krzysztof Malarecki | Edward Łukawer | Antoni Więckowski (przemysłowiec) | Kazimierz Natanson | Ludwik Norblin | Adolf Daab | Ludwik Bergson (1863–1940) | Stefan Benzef | Marcin Roszkowski | Leon Reynel | Teodor Werner | Stanisław Lesser | Jan JarnickiOceń: Stanisław Gall (ekonomista)