Seweryna Broniszówna

---

Życiorys

Severyna Broniszówna była utalentowaną aktorką, córką Mendla Michała Chwata oraz Rozalii z Kronsilberów, a także siostrą znanego poety Aleksandra Wata. Ukończyła w 1908 roku Szkołę Aplikacyjną, gdzie nabyła umiejętności aktorskie, które później wykorzystała w swojej karierze. Znalazła zatrudnienie w Warszawskich Teatrach Rządowych, gdzie występowała do końca sezonu 1909/1910.

Później Broniszówna przeniosła się do Krakowa, gdzie miała okazję występować na deskach Teatru Miejskiego im. Juliusza Słowackiego. Jej kariera w Warszawie odnowiła się w 1913 roku, kiedy dołączyła do nowo powstałego Teatru Polskiego, co stanowiło istotny krok w jej artystycznym rozwoju. Od sezonu 1926/1927 do wybuchu II wojny światowej była aktorką Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie zachwycała swoją grą scenicznych.

W latach 1932–1935 Broniszówna podjęła się także nauczania sztuki aktorskiej w warszawskim PIST, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodszymi pokoleniami. Po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku, dołączyła do trupy Teatru Wojska Polskiego w Łodzi, lecz po krótkim czasie powróciła do Warszawy. Od 1946 roku, aż do przejścia na emeryturę, występowała w Teatrze Polskim, nie przestając zachwycać widowni swoim talentem.

Severyna Broniszówna zmarła w Warszawie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze 32A-tuje-18, gdzie pozostanie w pamięci jako jedna z wybitnych postaci polskiej sceny teatralnej.

Filmografia

Aktorka

Seweryna Broniszówna, utalentowana polska aktorka, swoją karierę filmową rozpoczęła w pierwszej połowie XX wieku. W 1978 roku wystąpiła w filmie „Spirala”, wcielając się w rolę starej kobiety. Jej wczesne lata artystyczne to również niezapomniane występy w filmach z 1967 roku, kiedy to zagrała lady Klementynę w „Zbrodni lorda Artura Savile’a”. W 1938 roku zagrała wróżkę w filmie „Gehenna”, a w 1937 roku odegrała interesującą rolę żony Komara, będąc była markietanką w „Ułanie księcia Józefa”. Ten sam rok przyniósł jej kolejne wyzwania aktorskie, w tym rolę ciotki Agaty w „Niedorajdzie” oraz chrzestnej w „Halki”.

Również w 1936 roku wystąpiła jako czarownica w „Barbarze Radziwiłłównie”. Jej filmografia obejmuje także postać cyganki Maura w „Ostatniej eskapadzie” z 1933 roku, żebraczkę w „Białej truciznie” z 1932 roku oraz Elwirę, właścicielkę lupanaru w filmie „Szlakiem hańby” z 1929 roku. W 1927 roku odegrała rolę rewolucjonistki na zebraniu w „Mogile nieznanego żołnierza”, a swoje pierwsze kroki na szklanym ekranie postawiła w 1918 roku, grając zawoalowaną damę w filmie „Mężczyzna”. Jej debiut miał miejsce jeszcze wcześniej, w 1913 roku, kiedy zagrała Annę Borzobochatą w „Obronie Częstochowy”.

Polski dubbing

W świecie dubbingu Seweryna Broniszówna również pozostawiła trwały ślad. W 1937 roku użyczyła swojego głosu wiedźmie w klasycznej animacji „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków”. Kolejne lata przyniosły jej rolę Akki z Knebekayze w „Cudownej podróży” z 1955, a także postać pani Mint w „O jedno życzenie za wiele” w 1956 roku. W latach 1965-1967 dubbingowała Achrosimową w popularnej adaptacji „Wojny i pokoju”.

Teatr Telewizji

Jej talent aktorski znalazł również ucieczkę w Teatrze Telewizji, gdzie wystąpiła w wielu produkcjach. W 1977 roku zagrała Żebraczkę w „Kremlowskich Kurantach”. Dwa lata wcześniej, w 1967 roku, wcieliła się w postać Margret w „Ojcu”, a także zagrała Ninę w „Eugeniuszu Onieginie”. W 1966 roku zagrała Babkę w „Domu kobiet”, a w 1962 roku wystąpiła w „Dwu teatrach” w roli Matki oraz w „Dom pod Oświęcimiem”, grając Franciszkę. Jej wystąpienie w „Zawieji” w 1958 roku to kolejny przykład jej wszechstronnych umiejętności scenicznych.

Ordery i odznaczenia

Seweryna Broniszówna, wyróżniająca się osobowość w polskiej historii, została odznaczona licznymi nagrodami, które podkreślają jej osiągnięcia oraz wkład w rozwój kultury. Oto lista odznaczeń, które zdobyła podczas swojej kariery:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 22 lipca 1952),
• Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: pierwszy raz 25 czerwca 1946 oraz drugi raz 13 listopada 1953),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (przyznany 19 stycznia 1955),
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (przyznana w 1967),
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1976),
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (przyznana 17 stycznia 1963).

Nagrody

Literackie osiągnięcia Seweryny Broniszówny są doceniane w różnorodny sposób. Jej talent został nagrodzony w 1950 roku za znakomitą rolę Matki w sztuce „Sprawa Pawła Eszteraga” Sandora Gergelyego. Za ten występ, zmieniający życie, przyznano jej Państwową Nagrodę Artystyczną III stopnia w kategorii zespołowej.

Oprócz tego, w 1977 roku Broniszówna otrzymała także Nagrodę m. st. Warszawy, co świadczy o jej nieustającej wartości jako artystki.

---

Oceń: Seweryna Broniszówna

---