Roman Jan Schmidt-Madaliński

---

Życiorys

Roman Jan Schmidt-Madaliński urodził się jako syn Ludwika Schmidta oraz Heleny z Madalińskich. W 1928 roku uzyskał zgodę na posługiwanie się podwójnym nazwiskiem, co miało duże znaczenie w jego życiu zawodowym. Już w 1905 roku, podczas swojej edukacji, brał aktywny udział w strajku szkolnym, co podkreśla jego zaangażowanie w sprawy społeczne i edukacyjne. Po ukończeniu nauki uczęszczał do szkoły handlowej Artura Jeżewskiego, a następnie udał się do Lipska, gdzie rozpoczął naukę w Wyższej Szkole Handlowej. Niestety, musiał przerwać studia po drugim semestrze.

Od 1908 roku jego kariera zawodowa rozpoczęła się jako praktykant biurowo-warsztatowy. Pracował najpierw w fabryce waty, a później w Warszawskim Biurze Technicznym „Bryliński i Korsak”. Od 1911 przez ponad dwa lata był zatrudniony w wydziale wekslowym Domu Bankowego Hipolita Wawelberga. W czasie I wojny światowej zaangażował się w działalność Komitetu Pomocy Sanitarnej, a w sierpniu 1915 roku został podkomisarzem Straży Obywatelskiej m.st. Warszawy. Po wojnie, od jesieni 1915 roku, wznowił studia na Wyższej Szkole Handlowej, uzyskując dyplom w czerwcu 1917 roku. Równocześnie ukończył również wyższe szkoły administracyjne przy Uniwersytecie Warszawskim.

Wkrótce po ukończeniu studiów, Roman pracował jako sekretarz Komisji Statystycznej Centralnego Towarzystwa Ludowego w Łukowie, a także pełnił rolę nauczyciela historii w lokalnej szkole realnej im. Tadeusza Reytana. Jego kariera nabrała tempa, gdy w 1918 roku został urzędnikiem, a następnie sekretarzem generalnym Stowarzyszenia Kupców Polskich. W 1919 roku był współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i zainicjował powstanie Tygodnika Handlowego. Jego patriotyzm i zaangażowanie w sprawy kraju objawiały się także w ochotniczym udziale w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku.

Od 1922 roku Roman Jan Schmidt-Madaliński pełnił obowiązki sekretarza sekcji mody i wzornictwa Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, a także zainicjował zakładanie szkół handlowych w Mławie i Częstochowie. W 1923 roku założył „Dom Handlowy. Roman Schmidt i Ska.”, którym zarządzał do 1926 roku. Od 1925 roku był aktywnym członkiem Towarzystwa Naukowej Organizacji i Kierownictwa. W latach 1926–1928 pracował jako dyrektor warszawskiego oddziału firmy „Electrolux”, a następnie kierował działem chłodni w firmie „Elbor”. Od 1929 do 1934 roku był dyrektorem Szkół Zgromadzenia Kupców i wykładał w Instytucie Naukowej Organizacji Pracy w Warszawie.

W latach 1934–1935 Roman wielokrotnie zmieniał miejsca zatrudnienia, obejmując kierownicze stanowiska w różnych firmach, w tym w przedstawicielstwie „Philips” oraz w fabryce mydła i kosmetyków. W 1935 roku założył własne przedsiębiorstwo „Biuro Techniczno-Handlowe R.J. Schmidt-Madaliński”, które prowadził do 1942 roku, kiedy to jego majątek został skonfiskowany przez władze hitlerowskie. W czasie powstania warszawskiego spędził czas na Mokotowie, a we wrześniu 1944 roku trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, z którego udało mu się uciec, zamieszkując w Grodzisku Mazowieckim.

Po zakończeniu wojny Roman Jan Schmidt-Madaliński osiedlił się w Łodzi, gdzie z sukcesem otworzył Biuro Techniczno-Handlowe. Działał do 1950 roku, gdy instytucja została upaństwowiona. W 1949 roku pełnił rolę współorganizatora i następnie prezesa Koła Miłośników Muzyki przy Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi. Był także członkiem prezydium Towarzystwa Miłośników Sztuk Pięknych w Łodzi.

Jego kariera zawodowa rozwijała się dalej. Od 1951 roku pracował w różnych rolach, w tym jako inspektor produkcji w Związku Branżowym Spółdzielni Pracy Metalowo-Drzewnych, kierownik Biura Przedsiębiorstwa Remontowego Maszyn Przemysłu Wełnianego w Zgierzu oraz inżynier technolog w działach konstrukcji Łódzkich Zakładów Kinotechnicznych. W 1953 roku objął stanowisko starszego projektanta w Biurze Projektów Przemysłu Włókien Sztucznych w Łodzi. W kolejnych latach pracował również jako technik mechanik w uzdrowisku Polanica-Zdrój, a później kierował laboratorium technicznym w Łódzkich Zakładach Przemysłu Guzikarsko-Galanteryjnego. Równocześnie był ekspertem odpowiedzialnym za wyceny maszyn i urządzeń fabrycznych.

Roman Jan Schmidt-Madaliński przeszedł na emeryturę w 1957 roku, jednak nie zakończył swojej działalności społecznej. W 1958 roku współorganizował Uniwersytet Powszechny w Zgierzu, a w 1970 roku powrócił do Warszawy. Jego dorobek głęboko wpisał się w historię regionu i kraju. Był wieloletnim działaczem Naczelnej Organizacji Technicznej oraz członkiem Rady Naukowej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Zmarł jako osoba odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz złotymi odznakami PTE i TNOiK.

Roman Jan Schmidt-Madaliński spoczywa na cmentarzu Bródnowskim (kw. 3A, rząd I, grób 11).

---

Oceń: Roman Jan Schmidt-Madaliński

---