Lech Grobelny, który przyszedł na świat 8 listopada 1951 roku w Poznaniu, był polskim przedsiębiorcą o znaczących osiągnięciach. Zyskał uznanie jako założyciel Bezpiecznej Kasy Oszczędności, instytucji, która powstała w 1989 roku.
Jego działalność na rynku finansowym miała duży wpływ na rozwój sektora oszczędnościowego w Polsce. Niestety, jego życie zakończyło się w sposób tragiczny, gdyż zmarł prawdopodobnie 28 marca 2007 roku w Warszawie.
Życiorys
Lech Grobelny, absolwent Wydziału Mechanicznego Energetyki i LotnictwaPolitechniki Warszawskiej, rozpoczął swoją działalność zawodową w ZSP w czasach PRL, a także był właścicielem studia fotograficznego. W końcu lat 70. oraz na początku lat 80. zyskał swoje pierwsze znaczące zarobki handlując w Polsce obrazkami przedstawiającymi Jana Pawła II. Z biegiem czasu założył zakład zajmujący się obróbką fotograficzną o nazwie AFP (Art-Foto Projekt) oraz utworzył sieć w całym kraju.
W 1988 roku Grobelny założył firmę Dorchem Sp. z o.o., w której był prezesem jednoosobowego zarządu. Początkowo firma ta prowadziła handel chemikaliami fotograficznymi, lecz po transformacji ustrojowej przekształciła się w właściciela sieci kantorów wymiany walut. Zyskał największy rozgłos dzięki przedsięwzięciu, jakim była Bezpieczna Kasa Oszczędności, która oferowała długoterminowe pożyczki ludności, zapewniając znacznie wyższe oprocentowanie niż lokaty oferowane przez PKO BP.
Osobiście reklamując ten projekt, Grobelny stał się rozpoznawalną postacią w polskim życiu publicznym. Jego działalność miała też cień kontrowersji, ponieważ utrzymywał relacje z przestępczością zorganizowaną, gdzie angażował gangsterów do ochrony swoich interesów.
Ogromne poruszenie wywołały wydarzenia w drugiej połowie 1990 roku, kiedy to nadszedł termin spłat pożyczek. Po wyjeździe za granicę w czerwcu tego roku nie pozostawił nikomu uprawnień do prowadzenia swojego dużego przedsiębiorstwa. W lipcu 1990 roku zniknął bez wieści na dłuższy czas, a jego klienci, pragnąc odzyskać ulokowane oszczędności, przypuścili szturm na Bezpieczną Kasę Oszczędności. Szacuje się, że ok. 7,5 tys. Polaków powierzyło swoje oszczędności temu parabankowi, co przed denominacją stanowiło około 32 miliardów starych złotych.
Syndyk masy upadłości spółki Dorchem wypłacił wierzycielom około 7 miliardów starych złotych. Grobelny, poszukiwany przez Interpol, został zatrzymany w 1992 roku w Niemczech i następnie ekstradowany do Polski. W 1996 roku Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał go na 12 lat pozbawienia wolności za przywłaszczenie ponad 8 miliardów złotych podczas działalności Dorchemu. W 1997 roku Sąd Apelacyjny uchylił ten wyrok, zwracając sprawę do prokuratury, co skutkowało jego zwolnieniem z aresztu.
W 2002 roku prokuratura umorzyła sprawę z powodu niewystarczających dowodów. Grobelny spędził pięć lat w areszcie, po czym zażądał od Skarbu Państwa 1 miliona złotych zadośćuczynienia oraz 14,93 miliona złotych odszkodowania za bezpodstawne aresztowanie. Jednak w październiku 2005 roku Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił jego powództwo.
Po opuszczeniu zakładu karnego Grobelny zaczął działalność związaną z odzyskiwaniem długów poprzez założoną firmę Odzysk, jednakże nie przynosiła ona oczekiwanych dochodów. Wkrótce okazał się niewypłacalny i zamieszkał w pawilonie handlowym w Warszawie przy ul. Wysockiego, gdzie wcześniej mieściło się stoisko Dorchemu. W styczniu 2007 roku ponownie stał się osobą publiczną po tym, jak poinformował policję o rzekomym zagrożeniu życia premiera Jarosława Kaczyńskiego, twierdząc, że gangster o pseudonimie Szczur miał na niego zlecone wykonanie wyroku śmierci. Biuro Ochrony Rządu, na podstawie tych informacji, wzmocniło ochronę zarówno premiera, jak i prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Okoliczności śmierci
Na schyłku życia Lech Grobelny zmagał się z poważnymi problemami, w tym nadużywaniem alkoholu oraz zaniedbaniem osobistym. Niezbyt starannie prowadził swoje życie, co przyciągało wiele osób, które odwiedzały go w jego mieszkaniu i wspólnie spożywały alkohol. Zdarzenia te miały miejsce aż do dramatycznego finału. 2 kwietnia 2007 roku w pawilonie sklepowym na warszawskim Targówku, przy ulicy Wysockiego 26, policja odkryła jego ciało. Dokonano tragicznego ustalenia, iż znalazł się tam z raną kłutą w okolicy klatki piersiowej, blisko serca.
Ze wstępnych informacji wynika, iż zgon Grobelnego nastąpił pięć dni wcześniej, w dniu 28 marca. Po intensywnym śledztwie, które trwało przez rok, okoliczności śmierci pozostawały niejasne, a wypływające dowody prowadziły do ponurych wniosków. Ostatecznie postępowanie zostało umorzone na skutek niewykrycia sprawców, mimo że ekspertyzy śledcze jednoznacznie wskazały na wpływ osób trzecich na śmierć byłego przedsiębiorcy.
Przypisy
- Lech Grobelny nie żyje (Money.pl).
- Grażyna Zawadka. Tajemnica śmierci Grobelnego. „Rzeczpospolita”, 20.06.2008 r. s. A8.
- Janusz Szostak. Kto zabił Lecha Grobelnego?. „Express Wieczorny”, 04.04.2007 r.
- Jakub Stachowiak, Sylwetka Lecha Grobelnego (GW).
- a b c d e f g h i j P. Pytlakowski, Nasza..., s. 28-29.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Krzysztof Żebrowski (przedsiębiorca) | Aleksander Karol Bernard Laski | Moses Asch | Małgorzata Zaleska | Józef Gotti | Antoni Wiesław Blikle | Kordian Tarasiewicz | Sławomir Pocztarski | Marek Dietl | Eustachy Chronowski | Władysław Kaczyński (ogrodnik) | Józef Epstein (bankier) | Marek Mossakowski | Jan Robert Gebethner | Artur Machlejd | Marek Goliszewski | Sigmund Nissenbaum | Roman Jan Schmidt-Madaliński | Adam Gessler | Jan Emeryk RościszewskiOceń: Lech Grobelny