Maria Ossowska


Maria Jadwiga Ossowska, znana z domu jako Niedźwiedzka, to postać, która zajmuje niezwykle ważne miejsce w polskiej myśli społecznej i etycznej. Urodziła się 16 stycznia 1896 roku w Warszawie, a swoje życie zakończyła 13 sierpnia 1974 roku w tym samym mieście.

Była wybitną etyczką, teoretyczką oraz socjolożką, a także psycholożką moralności. Jej prace w dziedzinie etyki oraz teoretycznego podejścia do socjologii miały znaczący wpływ na rozwój nauk społecznych w Polsce.

Życiorys

Maria Ossowska była utalentowaną uczennicą dwóch wybitnych myślicieli:Tadeusza Kotarbińskiego oraz Jana Łukasiewicza. W 1921 roku, pod opieką Łukasiewicza, obroniła pracę doktorską, która odnosiła się do etyki stoików. Po uzyskaniu tytułu doktora, przed rozpoczęciem kariery zawodowej na Uniwersytecie Warszawskim, miała okazję studiować na prestiżowej Sorbonie.

W 1932 roku zrealizowała habilitację, po której wyjechała na stypendium do Wielkiej Brytanii, gdzie przebywała do 1935 roku. W okresie II wojny światowej aktywnie wykładała na tajnym uniwersytecie, który funkcjonował w jej domu na Żoliborzu. Wraz z mężem angażowała się także w pomoc Żydom, a przed wybuchem wojny sprzeciwiała się wprowadzeniu getta ławkowego, co świadczy o jej silnych wartościach etycznych.

W latach 1945–1948 pełniła funkcję profesora na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie uczyła etyki, w tym również Leszka Kołakowskiego. W 1948 roku zaczęła pracę jako wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim, a w latach 1952–1962 była kierownikiem Zakładu Historii i Teorii Moralności w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.

W 1972 roku otrzymała nagrodę państwową I stopnia, co stanowiło potwierdzenie jej zasług w dziedzinie filozofii i etyki. Maria Ossowska była również żoną Stanisława Ossowskiego i została pochowana na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie, w kwaterze C2-9-9.

Wybrane publikacje

Maria Ossowska, jedna z czołowych postaci w dziedzinie nauk humanistycznych, ma na swoim koncie szereg znaczących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju myśli moralnej i socjologii moralności. Oto niektóre z jej kluczowych dzieł:

  • Podstawy nauki o moralności, wydawnictwo Czytelnik 1947,
  • Motywy postępowania: z zagadnień psychologii moralności, wydawnictwo „Książka i Wiedza” 1949, ISBN 83-05-13245-5,
  • Moralność mieszczańska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1985, ISBN 83-04-01877-2,
  • Socjologia moralności: zarys zagadnień, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1963, ISBN 83-01-14009-7,
  • Myśl moralna oświecenia angielskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1966,
  • Normy moralne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1970, ISBN 83-01-13278-7,
  • Ethos rycerski i jego odmiany, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1973, ISBN 978-83-01-13277-4,
  • O człowieku, moralności i nauce: miscellanea, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1983, ISBN 83-01-0080-16.

Ostatnie z wymienionych dzieł stanowi zbiór prac Marii Ossowskiej, które powstały na przestrzeni lat 1919–1974. W we wstępie do tej publikacji autorka zaznacza:

Ta próba systematyzacji może posłużyć jako punkt zaczepienia dla dyskusji, której wzniecenie stawiam sobie przede wszystkim za cel. Przez dyskusję bowiem, a nie przez formułowanie bezapelacyjnych nakazów albo zakazów, kształci się jak myślę świadomość moralną.

Przypisy

  1. Maria Ossowska: O człowieku, moralności i nauce : miscellanea. [w:] dane bibliograficzne [on-line]. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1983 r. s. 603 ss. [dostęp 17.07.2017 r.]
  2. Ossowska, Maria (1896–1974), Ossowski, Stanisław (1897–1963); opracowanie: Elżbieta Neyman, Maria Ofierska: Intymny portret uczonych : korespondencja Marii i Stanisława Ossowskich (fragmenty Dziennika Stanisława Ossowskiego, kalendarium). 2002 r. ISBN 83-88807-13-7. Brak numerów stron w książce
  3. Maria Ossowska na stronie Culture
  4. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

Oceń: Maria Ossowska

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:10