Leon Pietraszkiewicz był niezwykle utalentowanym polskim artystą, który w znaczący sposób wpłynął na rozwój teatru oraz filmu w Polsce. Urodził się 20 lutego 1907 roku w Warszawie, gdzie także spędził swoje ostatnie dni, odchodząc 22 lutego 1987 roku.
W ciągu swojego życia zyskał uznanie jako aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, ale również jako reżyser oraz nauczyciel. Jego bogaty dorobek artystyczny jest świadectwem pasji i oddania, które włożył w swoją twórczość.
Życiorys
Leon Pietraszkiewicz, syn Piotra, rozpoczął swoją karierę aktorską w 1932 roku w Teatrach Miejskich we Lwowie. Po zakończeniu studiów na Wydziale Sztuki Aktorskiej w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (PIST) w Warszawie, które ukończył w 1935, kontynuował swoją działalność jako aktor w różnych teatrach. W latach 1937–1939 występował na scenach Teatrów Miejskich w Łodzi.
Po wojnie, w 1946, zdał egzamin eksternistyczny przed Centralną Komisją Egzaminacyjną przy PIST w Łodzi, co umożliwiło mu dalszy rozwój kariery. W 1947 otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki podczas Festiwalu Szekspirowskiego za interpretację Kalibana w „Burzy”. Ukończył studia na Wydziale Reżyserskim warszawskiej PWST w 1949 roku.
W okresie powojennym występował na deskach Teatru Wojska Polskiego w Łodzi od 1945 do 1949 oraz Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie zagrał do 1976. Jednocześnie był wykładowcą w warszawskiej i łódzkiej PWST.
Jego osiągnięcia obejmowały występy w Teatrze Telewizji, gdzie brał udział w wielu znaczących spektaklach, takich jak: „Skowronek” Jeana Anouilh w reż. Józefa Słotwińskiego (1956), „Żeglarz” Jerzego Szaniawskiego w reż. Jerzego Krasowskiego (1958), „Dziady” Adama Mickiewicza (1959) w reż. Adama Hanuszkiewicza oraz „Zygmunt August” Stanisława Wyspiańskiego w reż. Tadeusza Byrskiego (1961).
Inne znaczące role to m.in. w „Faust” Johanna Wolfganga von Goethego w reż. Stanisława Wohla (1961) czy „Kandyd” Woltera w reż. Jerzego Kreczmara (1964). Grał także w „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego (1969) oraz „Awans” Edmunda Niziurskiego w reż. Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego (1971).
Po przejściu na emeryturę w 1976, Leon Pietraszkiewicz kontynuował występy gościnne, m.in. w Teatrze Polskim w Warszawie, gdzie odegrał wiele znaczących ról, jak Cymbalista w „Balladzie łomżyńskiej” Ernesta Brylla (1978), a także występy w „Cyrano de Bergerac” Edmonda Rostanda (1979) i „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza (1981).
Leon Pietraszkiewicz zmarł 22 lutego 1987 roku w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze C39-7-7.
Filmografia
Aktor
Leon Pietraszkiewicz, jako utalentowany aktor, wystąpił w wielu filmach, które zyskały uznanie w polskiej kinematografii. Jego kariera rozpoczęła się w 1946 roku, gdy pojawił się w filmie „W chłopskie ręce”, wcielając się w postać Jana Fronceka.
W tym samym roku zagrał również w „Zakazanych piosenkach”, w roli śpiewaka ulicznego. Jego talent był widoczny także w filmie „Stalowe serca” z 1948, oraz w produkcji „Młodość Chopina” z 1951 roku, gdzie wcielił się w Nikołaja N. Nowosilcowa.
W kolejnych latach jego kariera nabrała tempa; w 1954 roku wystąpił w „Karierze”, grając rolę robotnika, który krytykuje Krupę. Rola ministra wojny w „Królu Maciusiu I” (1957) oraz żandarma niemieckiego w „Cafe pod Minogą” (1959) również dostarczyły mu wielu fanów. Jego umiejętności aktorskie ujawniły się w filmie „Rzeczywistość” z 1960, gdzie odgrywał Piaseckiego, naczelnika brygady politycznej.
W późniejszych latach Pietraszkiewicz zagrał w filmach takich jak „Wyrok” (1961), „Pasażerka” (1963) oraz „Barwy walki” (1964), gdzie pojawił się jako granatowy policjant. Również w serialach telewizyjnych zdobył uznanie, w tym w „Podziemnym frontem” (1965) oraz „Czterech pancernych i psa” (1969).
W latach późniejszych zagrał w „Jak rozpętałem drugą wojnę światową” (1969) oraz wielu innych tytułach, pozostawiając trwały ślad w polskiej kulturze filmowej.
Polski dubbing
Oprócz ról filmowych, Leon Pietraszkiewicz również angażował się w dubbing. W 1956 roku użyczył swojego głosu Jesse Chapmanowi w filmie „Okup”. W latach 1961-1966 był częścią produkcji „Koń, który mówi”, a w 1962 roku wziął udział w dubbingu do „300 Spartan”. W 1967 roku zagrał postać Dulka w „Skradzionym balonie”.
Ordery i odznaczenia
W ciągu swojej kariery Leon Pietraszkiewicz został uhonorowany wieloma ważnymi odznaczeniami oraz medalami, które świadczą o jego zaangażowaniu i wkładzie w życie społeczne oraz kulturalne kraju.
- Order Sztandaru Pracy I klasy, przyznany w 1987 roku,
- Order Sztandaru Pracy II klasy, otrzymany w 1976 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1964 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 lipca 1955 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, nadany 22 lipca 1953 roku,
- Medal 40-lecia Polski Ludowej, wręczony w 1984 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku,
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, nadana w 1967 roku,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, również przyznana w 1967 roku.
Przypisy
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- M.P. z 1953 r. nr 90, poz. 1154 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adolf Dymsza | Jerzy Korcz | Bolesław Fotygo-Folański | Jan Antoni Karczewski (malarz) | Maciej Majchrzak | Włodzimierz Wilkosz | Magdalena Kuta | Ignacy Gierdziejewski | Wanda Koczeska | Jakub Kamieński | Magdalena Kacprzak | Jan Kulczycki (aktor) | Stanisław Hirszel | Paweł Hertz | Dariusz Biskupski | Aniela Cukier | Stefania Allinówna | Leo Belmont | Helena Cholewicka | Krystyna CiechomskaOceń: Leon Pietraszkiewicz